نام پژوهشگر: نجمه پتکی
نجمه پتکی بهرام فلاحتکار
این تحقیق به منظور بررسی امکان جایگزینی آرد گلوتن ذرت (cgm) بجای آرد ماهی (fm) در جیره غذایی بچه ماهیان کپور معمولی cyprinus carpio انجام شد. شش جیره غذایی با جایگزینی cgm بجای fm با سطوح جایگزینی صفر، 20، 40، 60، 80 و 100 درصد ساخته شد. 324 عدد ماهی با میانگین وزن اولیه 0/1± 13/5گرم بطور کاملاً تصادفی درون 18 مخزن مدور (450 لیتر) توزیع شدند و با جیره های آزمایشی به مدت 56 روز تغذیه شدند. در پایان تغذیه آزمایشی، در خصوص شاخص های رشد از جمله وزن نهایی، طول کل ماهی (tl)و ابقای پروتئین(ppv) اختلاف معنی داری مشاهده گردید و سطح جایگزینی 100% cgm بالاترین میزان افزایش وزن و طول کل بدن ماهیان را موجب گردید (0/05 > p). بیشترین میزان ابقای پروتئین در ماهیان تغذیه شده با سطح 20% cgm مشاهده گردید(0/05 > p)؛ اما در سایر شاخص های از جمله وزن کسب شده (wg)، افزایش وزن بدن (bwi)، کارایی غذا (fe)، ضریب چاقی (cf)، نرخ رشد ویژه (sgr)، نسبت کارایی پروتئین (per)، نسبت کارایی چربی (ler)، ابقای چربی (lpv) و همچنین شاخص کبدی (hsi) مشاهده نشد (0/05 < p). رطوبت و چربی لاشه ماهیان تفاوت معنی داری نشان نداد (0/05< p)؛ اما درصد پروتئین و خاکستر لاشه در تیمارهای آزمایشی بطور معنی داری اختلاف داشتند (0/05 > p). در پایان دوره ی تغذیه ای، در برخی از پارامترهای بیوشیمیایی و هماتولوژیک از جمله گلوکز، تعداد گلبولهای قرمز،mcv، mch و mchc تفاوت معنی داری مشاهده نشد (0/05 > p). بالاترین تعداد گلبولهای سفید مربوط به تیمار حاوی 100 درصد cgm بود (0/05 > p). همچنین بیشترین درصد هماتوکریت، غلظت هموگلوبین و تری گلیسرید در تیمار حاوی40 درصد cgm، در حالیکه بیشترین میزان کلسترول، t3 و t4 در ماهیان تغذیه شده با جیره 80 درصد cgm مشاهده گردید (0/05> p). در مقایسه بافت شناسی کبد ماهیان تغذیه شده با جیره حاوی 40 و 60 درصد cgm عوارضی همچون هیپرتروفی سلول های کبدی، جابه جایی هسته هپاتوسیت ها و اتساع سینوزوئیدهای کبدی مشاهده گردید. بطورکلی جایگزینی cgm به جای fm در سطح 100 درصد، بر رشد و عملکرد فیزیولوژیک بچه ماهیان کپور معمولی اثر منفی ندارد و افزایش سطوح cgm اثرات منفی روی پارامترهای هماتولوژی و بیوشیمیایی خون نداشته و می تواند در سطوح جایگزینی 60-40 درصد اثرات مطلوبی داشته باشد.