از دیر باز دو مقوله سخن وخاموشی مورد توجه عالمان اخلاق،عرفا واهل طریقت بوده است بسیاری از آنان فضائل خاموشی را بیش از سخن دانسته اند.در این نوشتار تلاشی صورت گرفته تا با دقت وکنکاش در آثار به جای مانده از غزالی،مولانا وامام خمینی(ره)با توجه به اشاراتی به احادیث وآیات قرآن دیدگاه آنان در خصوص خاموشی تبیین شود.این نظرات شامل مراتب خاموشی، حوزه های تحت تاثیر آن ونیز آثار وآفات سخن می شود.ایشان راه هایی رابرای رهایی از آفات سخن بیان کرده اند. خاموشی در نظر آنان ناظر به دو حوزه ظاهر وباطن است. درحوزه ظاهر، مولانا به سکوت سالکانه وعارفانه ،غزالی به خاموشی از آفات زبان وامام به سکوت سالک مبتدی ومنتهی معتقد است. آنان سکوت ظاهر را مقدمه ای برای ورود به خاموشی باطن می دانند. اختلاف دیدگاهشان در مورد سکوت باطن ناظر به مراتب ومراحل متفاوت آن است.درنهایت باتوجه به نظرات ایشان تفاوت میان خاموشی وسخن نگفتن آشکار می گردد.درخاموشی عنصرآگاهی ومعرفت نقش اساسی دارد. خاموشی دارای مراتب متفاوتی است وفقط ناظر به ترک فعل ظاهر نیست بلکه شامل ترک فعل باطنی نیز می شود درصورتی که در مورد سخن نگفتن اینگونه نیست. باتوجه به دیدگاه های متفاوت خاموشی،گاه درمقابل سخن است وگاه در مقابل هذر.