نام پژوهشگر: سهیلا بلندنظر
سهیلا بلندنظر پروین ذاکری میلانی
میزان تاثیر دارو روی اندام هدف بستگی به غلظت داروی آزاد دارد که به درجهی اتصال دارو با پروتئینهای پلاسمایی وابسته است. اتصال دارو به این پروتئینها تاثیر زیادی بر فعالیت بیولوژیک، متابولیسم، توزیع، سرعت دفع و سمیت دارو در بدن دارد. از آنجایی که پروتئین آلبومین، عمدتا مسئول اتصالات پروتئینی داروهایی با خصلت خنثی و اسیدی میباشد، در این پژوهش، آلبومین سرم انسانی (hsa) جهت مطالعهی اتصال پروتئینی داروی جدید ارلوتینیب با خاصیت ضدسرطانی جهت درمان سرطانهایی چون ریه و پانکراس استفاده شده و میزان تاثیر فاکتورهای ph، دما و غلظت آلبومین در این اتصالات مورد بررسی قرار گرفت. روش مدنظر جهت بررسی اتصال دارو به پروتئین، دیالیزتعادلی بود اما با توجه به نتایج اولیه بدست آمده که اشاره به وقتگیر بودن این روش جهت بررسی اتصال پروتئینی ارلوتینیب داشت، روش اولترافیلتراسیون جایگزین این روش شد؛ همچنین جهت اندارهگیری غلظت داروی آزاد در این بررسی از hplc استفاده گردید. در این بررسی، ابتدا غلظتهایg/ml µ32/0 تا 10 از ارلوتینیب تهیه و بهطور جداگانه با آلبومین انسانی با غلظت g/ml04/0 به مدت 1 ساعت در داخل ویال شیشهای ریخته شد تا اتصال پروتئینی در شرایط 3/7 ph، دمای 37 درجهی سانتیگراد و آلبومین 4%، بین دارو و پروتئین کامل شود. سپس داروی آزاد با روش اولترافیلتراسیون جداسازی و غلظت آن به کمک دستگاه hplc سنجیده شد. جهت بررسی تاثیر فاکتورهای فوق الذکر، این آزمایشها در ph های 8/6 و 8/7، و نیز دماهای 20 و 50 درجهی سانتیگراد و همچنین غلظت آلبومین g/ml02/0، به صورت جداگانه انجام گرفت. در انتها تمامی پارامترهای مذبور توسط نمودارهای اسکاچارد و کلوتز مورد ارزیابی قرار گرفتند؛ اما به دلیل بروز شیب مثبت در منحنیهای اسکاچارد، که خلاف اغلب گزارشهای موجود در مطالعات مشابه بود و نیز با توجه به منابع محدود و موثق، که طیف غلظت دارو را بهعنوان عاملی جهت ایجاد اسکاچارد مثبت معرفی کرده بودند، تمامی آزمایشات فوق دوباره با غلظتهای g/mlµ20 تا 50 ارلوتینیب مورد بررسی قرار گرفت که نتایج متقنی به دست آمد.