نام پژوهشگر: حمید ایران‌نژاد

عامل دار کردن نانولوله های کربنی تک جداره و سنتز داروی ضدسرطان کربوپلاتین
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه زنجان - دانشکده علوم پایه 1392
  سعید ایران نژاد   حمید ایران نژاد

استفاده از داروهای شیمی درمانی در درمان سرطان اغلب با مشکلاتی از قبیل غیر محلول بودن، توزیع نامناسب در بدن، هدف گیری غیرانتخابی سلولهای سرطانی و ناتوانی دارو در عبور از غشای سلولی مواجه هستند. به منظور چیره شدن بر این مشکلات انواع متفاوتی از سیستم های انتقال دارو ابداع و مورد استفاده قرار گرفته اند. نانولوله های کربنی به دلیل دارا بودن خصوصیات منحصربفردی از جمله پایداری بالا، نسبت مساحت سطح به جرم و غیره توجه زیادی را در زمینه معرفی سیستمهای جدید انتقال دارو بخود جلب کرده اند. بدلیل واکنش ناپذیری نانولوله های کربنی جهت مصارف خاص، ابتدا باید سطح نانولوله را عامل دار کرد تا بتوان آن را برای استفاده در مراحل بعدی آماده سازی کرد. تاکنون گروههای عاملی متفاوت و بسیار زیادی جهت تغییرات سطحی نانولوله ها معرفی شده است. هدف این تحقیق عامل دار کردن سطح نانولوله ها با استفاده از واکنش بینگل و اتصال داروی سیس پلاتین بر روی نانولوله عامل دار شده است. در این واکنش شیمیایی پیوندهای π حلقه های بنزنی در نانولوله ها شکسته شده و پیوندهای σ جدید با دی اتیل مالونات در حضور ید و دی آزا بایسیکلوآن دسن ایجاد می گردد. نتیجه این واکنش ایجاد گروه عاملی سیکلوپروپان دی کربوکسیلات به فرم استر اتیل در سطح نانولوله است. در قدم بعدی استر اتیل هیدرولیز شده و به اسید آزاد تبدیل می شود. جهت ایجاد اتصال نهایی داروی سیس پلاتین بر روی نانولوله کربنی تک جداره عامل دار شده به روش بینگل، ابتدا داروی سیس پلاتین در مجاورت نیترات نقره قرار گرفته تا از لحاظ شیمیایی فعال شود. سپس سیس پلاتین فعال شده به نانولوله اضافه می گردد تا گروه دی آمینوپلاتین توسط گروه دی کربوکسیلات موجود بر روی حلقه سیکلوپروپان احاطه شود. اسپکتروسکوپی رامان ، مادون قرمز و آنالیز جرمی حرارتی عامل دار شدن سطح نانولوله با روش بینگل را اثبات کردند. در نهایت اسپکتروسکوپی پراکندگی-انرژی وجود داروی سیس پلاتین را تایید کرد.