نام پژوهشگر: محمد هاشم رحمتی

بررسی اثر دمای هوا و رطوبت نهایی شلتوک بر کیفیت تبدیل ارقام مختلف برنج در خشک کن بستر سیال
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان - دانشکده منابع طبیعی گرگان 1392
  مهدی خدادادی   محمد هاشم رحمتی

این تحقیق به منظور بررسی اثر پارامترهای دمای هوای ورودی به خشک کن، رطوبت نهایی دانه و نوع رقم بر کیفیت خواص تبدیلی برنج (درجه سفیدی، درصد شکستگی، ضریب تبدیل، درصد ترک و زمان خشک شدن)، بر روی یک دستگاه خشک کن بستر سیال مجهز به سامانه تنظیم دما انجام شد. پارامتر دمای هوای ورودی در چهار سطح 40، 45، 50 و 55 درجه سانتی گراد، رطوبت نهـایی در سه سـطح 10-8، 12-10 و 14-12 درصد بر مبنای خشک و نوع برنج در سه سطح طارم دم سیاه، هاشمی و شیرودی در نظر گرفته و آزمایشات در سه تکرار و در قالب طرح فاکتوریل سه فاکتوره 3×3×4 انجام شد. نتایج نشان داد که درجه سفیدی رقم شیرودی در دماهای مختلف نسبت به دو رقم دیگر بیشتر است و برای رقم طارم افزایش رطوبت باعث افزایش درجه سفیدی می شود. درحالی که برای ارقام هاشمی و شیرودی تنها با افزایش رطوبت از 10-8 درصد به 12-10 درصد شاهد افزایش درجه سفیدی هستیم. متوسط درجه سفیدی در رطوبت 10-8 درصد کمتر از درجه سفیدی در دو سطح رطوبتی دیگر است. متوسط زمان خشک شدن نمونه ها برای رسیدن به سطوح رطوبتی مختلف با افزایش دما و رطوبت، کاهش می یابد همچنین زمان لازم برای خشک شدن رقم شیرودی بیشترین مقدار است. رقم هاشمی در هر چهار دما و هر سه سطح رطوبتی کمترین میزان شکستگی را دارد همچنین ارقام طارم و هاشمی در دمای °c55 بیشترین و در دمای °c40 کمترین و رقم شیرودی در دمای °c55 کمترین و در دمای °c50 بیشترین میزان شکستگی را دارا می باشند. درصد شکستگی رقم هاشمی با افـزایش رطوبت از 12-10 درصد به 14-12 درصد افزایش می یابد. دما اثری بر ضریب تبدیل نداشته با افزایش رطوبت در هر چهار سطح دمایی ضریب تبدیل کاهش می یابد. همچنین ضریب تبدیل رقم هاشمی در هر سه سطح رطوبتی و هر چهار سطح دمایی بیشترین مقدار و ضریب تبدیل رقم شیرودی کمترین مقدار است. کمترین میزان ترک در بین چهار سطح دمایی مربوط به رقم هاشمی و بیشترین مقدار آن مربوط به رقم شیرودی است. درصد ترک رقم شیرودی در تمام رطوبت ها بیشترین مقدار و برای رقم هاشمی کمترین مقدار است و رطوبت اثری بر میزان درصد ترک ندارد.

بررسی اثر دبی و درجه حرارت هوای ورودی بر مدت زمان خشک کردن و کیفیت تبدیل ارقام مختلف برنج در خشک کن بسترسیال
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان - دانشکده کشاورزی 1393
  ولی کلیکانلو   محمدرضا علیزاده

این تحقیق به منظور بررسی اثر پارامترهای دمای هوای ورودی به خشک کن، دبی هوای ورودی به خشک کن و نوع رقم بر کیفیت خواص تبدیلی برنج (درجه سفیدی، درصد شکستگی، راندمان تبدیل و درصد ترک) و مدت زمان خشک شدن، بر روی یک دستگاه خشک کن بستر سیال مجهز به سامانه تنظیم دما و سامانه تنظیم دبی هوای ورودی انجام شد. پارامتر دمای هوای ورودی در چهار سطح 45، 50، 55 و 60 درجه سانتی گراد، دبی هوا در سه سـطح 0/12، 0/14 و 0/16 متر مکعب بر ثانیه و نوع برنج در سه سطح طارم، فجر و شیرودی در نظر گرفته شده و آزمایشات به صورت فاکتوریل سه فاکتوره 3×3×4، در قالب طرح کاملاً تصادفی و در سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که افزایش دبی تاثیری بر میزان درجه سفیدی رقم فجر نداشته در حالی که برای ارقام شیرودی و طارم، افزایش دبی از 0/12 به 0/14 متر مکعب بر ثانیه باعث افزایش درجه سفیدی شده است. همچنین درجه سفیدی رقم شیرودی در دماهای مختلف با درجه سفیدی ارقام فجر و طارم اختلاف معنی دار داشته و مقدار بیشتری دارد. متوسط زمان خشک شدن نمونه ها برای رسیدن به سطح رطوبتی نهایی با افزایش دما و دبی هوا، کاهش می یابد و زمان خشک شدن برای رقم فجر در تمام دماهای استفاده شده کوتاه تر و برای رقم شیرودی بیشتر می باشد. درصد شکستگی ارقام مورد آزمایش در دماهای 45 و 50 درجه سانتی گراد اختلاف معنی داری با یکدیگر ندارند و کمترین میزان شکستگی را در این دماها دارند اما در دمای 60 درجه سانتی گراد، درصد شکستگی افزایش یافته و اختلاف معنی داری با سایر دماها دارد. همچنین نتایج نشان داد که افزایش دبی تأثیر معنی داری بر میزان درصد شکستگی ندارد. افزایش دبی تأثیر معناداری بر راندمان تبدیل ارقام طارم و فجر نداشته در حالی که راندمان تبدیل رقم شیرودی در هر سه سطح دبی با یکدیگر اختلاف معنی داری دارند. راندمان تبدیل رقم فجر در هر سه سطح دبی، اختلاف معنی داری با دو رقم دیگر داشته و بیشترین مقدار را دارد. برای هر سه رقم، درصد ترک در دمای 60 درجه سانتی گراد نسبت به سایر دماها اختلاف معنی داری داشته و بیشترین مقدار است و در سطح دبی هوای ورودی 0/12 متر مکعب بر ثانیه بیشترین مقدار درصد ترک را دارند به طوری که با افزایش دبی هوا، درصد ترک کاهش می یابد همچنین بیشترین میزان ترک در بین چهار سطح دمایی مربوط به رقم فجر است.

طراحی، ساخت و ارزیابی کارنده دستی اتوماتیک
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان - دانشکده کشاورزی 1393
  جعفر حق بین   عباس رضایی اصل

قسمت اعظمی از زمین¬های زراعی در ایران داری مساحت زیر دو هکتار می‏باشند و محصولات بسیاری مانند نخود، لوبیا، باقلا، هندوانه، خیار و غیره در این مزارع کوچک کشت می‏شوند. اما کشت مکانیزه به خاطر کوچک بودن مزارع و گران بودن ردیف¬کارها معمولاً امکان پذیر نیست. با توجه به این موضوع و اهمیت زیاد زمین¬های کشاورزی کوچک در اقتصاد بسیاری از خانواده¬ها، یک دستگاه کارنده دستی، طراحی، ساخته و ارزیابی شد. در جهت ارزیابی، دستگاه کارنده در یک مزرعه مورد آزمایش قرار گرفته و داده¬های بدست آمده به کمک نرم¬افزار sas در قالب آزمون test -t آنالیز آماری شد که میانگین زمان کاشت با کارنده نسبت به روش دستی دارای اختلاف معنی¬داری بود. در این کارنده برای اولین بار از یک موزع مکانیکی جدید استفاده شد که راندمان آن برای سویاهای سورت نشده و سورت شده به ترتیب برابر 84 و 92 درصد بدست آمد.

طراحی، ساخت و ارزیابی موزع استوانه ای خلائی الکترونیوماتیک
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان - دانشکده کشاورزی 1393
  انه کعبه ممی زاده   محمد هاشم رحمتی

از آنجایی که بسیاری از کشاورزان خرده¬پا توان خرید ردیف¬کار گران¬قیمت را ندارند، هرسال در استان گلستان مقدار قابل توجهی بذر که بوسیله خطی¬کار کشت میگردد، هدر می¬رود. به این دلیل یک نمونه موزع الکترونیوماتیک استوانه¬ای تحت خلاء برای کاشت دقیق بذر سویا با ابعاد و هزینه کم، طراحی، ساخت و ارزیابی شد. ارزیابی دستگاه موزع به دو صورت با استفاده از نرم¬افزار لب¬ویو و دستگاه گریس¬بلت انجام شد. داده¬های موزع از طریق سیستم تحصیل داده در یک رایانه ذخیره شد. کمترین اندازه فشار خلاء که باعث نگهداشتن بذر سویا درروزنه می¬شد برابر ? کیلوپاسکال اندازه¬گیری شد.این آزمایش با سه اندازه فشار خلاء ?، ? و ? کیلوپاسکال انجام شد و به ازای این اندازه¬های خلاء مختلف، سرعت¬های مختلف دوران موزع که بیانگر سرعت پیشروی کارنده می¬باشد، تعیین گردید. ملاک اصلی حد بیشترین سرعت دوران، درصدپرشدگی سلول موزع بود. همچنین توان مورد نیاز بخش نیوماتیک به ترتیب ??? ، ??? و ??? وات اندازه¬گیری شد. نتایج نشان داد که به ازای اختلاف فشار بالا، خلاء بیشترمی¬توانبا سرعت بیشتر، درصدپرشدگی بیشتر، نکاشت و چنددانه¬کاری کمتری عملیات کشت دقیق را انجام داد.

بررسی اثر فرآیندهای اولیه و دمای خشک کردن بر بازارپسندی چیپس ژل آلوئه ورا با کمک پردازش تصویر و نظرسنجی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان - دانشکده کشاورزی 1393
  فرهاد عبدی گول   علی اصغری

خشک کردن مواد غذایی یکی از مهم ترین روش های نگه داری مواد غذایی است که باعث کاهش فعالیت های میکروارگانیسم ها و در نتیجه افزایش عمر انباری آن ها می شود. هدف از این پژوهش تعیین دمای بهینه خشک کردن و درصد غلظت ها و دمای مناسب محلول اسمزی جهت تهیه چیپس خوراکی ژل آلوئه ورا می باشد. در این تحقیق دو مرحله خشک کردن اسمزی و جابجایی هوای گرم مورد استفاده قرار گرفت. اثر آبگیری اسمزی در سرعت هم‏زدن (در دامنه ی 87-174 دور بر دقیقه)، دمای محلول (در دامنه ی 35-45 درجه ی سانتی گراد)، غلظت نمک (در دامنه ی 6-9 درصد) و غلظت شکر (در دامنه ی 35-45 درصد) بر برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی ژل آلوئه ورا مطالعه شد. جهت انتخاب شرایط بهینه از روش سطح پاسخ با طرح مرکب مرکزی چرخش پذیر استفاده شد و برازش مدل‏ها به کمک نرم افزار دیزاین اکسپرت صورت گرفت. و پارامترهای ثابت برای انجام آزمایش ها نسبت نمونه به محلول (10:1) و مدت زمان هم زدن نمونه ها 4 ساعت در نظر گرفته شد. سپس تیمار بهینه در دماهای 50، 60 و 70 درجه سانتی گراد و سرعت هوای 1 متر بر ثانیه در سه تکرار، توسط روش جابجایی هوای گرم خشک شد. با کمک پردازش تصویر تغییرات مساحت، محیط، قطر موازی و عمود بر جریان هوا بطور پیوسته اندازه گیری شد. همه ویژگی‏های ظاهری به آرامی با زمان خشک کردن کاهش یافتند. افزایش سرعت هم‏زدنی و دمای محلول و غلظت شکر باعث افزایش خروج آب و نفوذ ماده جامد و کاهش محتوای رطوبتی شد و افزایش غلظت نمک باعث افزایش نفوذ ماده جامد و کاهش خروج آب و محتوای رطوبتی شد. شرایط بهینه به منظور دستیابی به بیشترین خروج آب و کمترین نفوذ ماده جامد و محتوای رطوبتی در خشک کردن ژل آلوئه ورا در دمای محلول 50 درجه سانتی‏گراد، سرعت هم‏زدن 5/217 دور بر دقیقه، غلظت نمک 03/8 و غلظت شکر 04/34 درصد حصول گردید که در این شرایط درصد خروج آب 24/70، درصد نفوذ ماده جامد 75/9 و محتوای رطوبتی 01/63 بود. نتایج ارزیابی حسی نهایی و پردازش تصویر دمای 50 درجه خشک کردن با هوای گرم را مناسب‏ترین دما بدست آورد.

بررسی تأثیر پرتودهی گاما بر کیفیت میوه ی کیوی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان - دانشکده کشاورزی 1394
  حسن کیانی   محمد هاشم رحمتی

پرتودهی مواد غذایی از روش های ایمن در حفظ کیفیت مواد غذایی است. با پرتودهی می توان مواد غذایی را برای مدت طولانی تر در انبار ها ذخیره نمود. در این مطالعه، تأثیرمقدار دز پرتودهی و مدت زمان نگهداری بر خواص فیزیکی و شیمیایی میوه کیوی (رقم هایوارد) در استان گلستان بررسی گردید. پس از برداشت، میوه ها در پاکت های مخصوص بسته بندی شدند و به سازمان انرژی اتمی واقع در تهران منتقل گردیدند. نمونه ها با اشعه گاما (کبالت 60) با دزیمتری 05/3 گری بر ثانیه و در چهار سطح شاهد، 500، 1000 و 2000 گری پرتودهی شدند. سپس نمونه های پرتودهی شده در محیط آزمایشگاهی با دمای 1±3 درجه سانتی گراد ذخیره شدند و آزمایشات در بازه های زمانی 0، 30، 60 و 90 روز ذخیره شدند. پارامترهای فیزیکی و شیمیایی مانند قطر میانگین هندسی و حسابی، ضریب کرویت، افت وزن، سفتی و نیروی ماکزیمم نفوذ، مقدار آسکوربیک اسید و ph و همینطور پارامترهای رنگی بررسی گردیدند. پرتودهی با اشعه گاما قطر میانگین هندسی و حسابی، ضریب کرویت و افت وزن را نسبت به روز اول در حدود 46/0، 53/0، 59/0، و 62/0 درصد به ترتیب کاهش می داد. همچنین، پرتودهی مقادیر سفتی، مقدار نیروی ماکزیمم و ph را به ترتیب در حدود 15/0،37/0 و 41/0 درصد کاهش می داد. میزان آسکوربیک اسید نیز با افزایش مدت زمان انبارداری کاهش می یابد و پرتودهی با دز بالا، باعث کاهش این مقدار می گردد. علاوه براین؛ تأثیر متغیرهای مستقل مدت زمان انبارداری و مقدار دز پرتودهی بر روی متغیرهای وابسته تغییرات پارامترهای رنگی، تغییرات وزن، مقدار ویتامین c و مقدار ph تعیین شد. با افزایش مدت زمان نگهداری و افزایش مقدار دز پرتودهی، وزن نمونه های انبار شده کاهش یافت. با افزایش مدت انبارداری و مقدار دز پرتودهی پارامتر a* کاهش یافته، و با افزایش دز پرتودهی پارامتر b* نیز کاهش یافت، ولی b* با افزایش مدت زمان انبارداری، افزایش یافت. به همین ترتیب با افزایش مدت زمان انبارداری و مقدار دز پرتودهی، مقدار ph افزایش و مقدار ویتامین c کاهش یافت.