نام پژوهشگر: سیدمهدی نوری
آسیه عبداللهی مهدابی عباس گنجعلی
در آغاز قرن بیستم میلادی کشورهای گوناگون دنیا به ویژه کشورهای در حال توسعه نیازهای جدیدی را احساس می کنند. این نیازها در ادبیات منظوم و منثور نیز جلوه گر می گردد. دو کشور ایران و مصر بعد از جنگ جهانی دوم و تحولات آن دارای مشترکات سیاسی و اجتماعی فراوانی بودند. از این رو دو شاعر ، یکی در ایران و دیگری در مصر از شعر بعنوان سلاحی برای بیان مسایل اجتماعی بهره بردند. گر چه میان این دو شاعر-أبوسنه و مشیری- پیوند و ارتباطی نبوده است، اما هم زمانی و هم زبانی آن دو در حوزه اجتماعی باعث شده است که ویژگی های مشترکی در آثار آنان یافت شود. از دیدگاه ادبیات تطبیقی شعر این دو شاعر از ناحیه نگارش فکری، گونه ادبی و سبک نگارش قابل بررسی است. پژوهش حاضر بر آن است به بررسی همسانی ها و تفاوت های مضامین اجتماعی دو سرزمین- ایران و مصر- با اتکاء بر آثار شاعران مورد نظر بپردازد. یافته های پژوهش نشان می دهد عناصری چون آزادی، وطن، انسانیت، غم و رنج(نوستالژی)، اسطوره سازی و... از مهم ترین ویژگی های مشترک در میان آثار أبوسنه و مشیری است. این پژوهش ضمن اشاره به این ویژگی ها، به تحلیل و بررسی ویژگی های زبانی دو شاعر نیز، می پردازد.
معصومه مظفری سیدمهدی نوری
هاشمیات، عنوان هشت چکامه ی عربی، با محتوای کلامی، سیاسی، اجتماعی و انقلابی، اثر شاعر اهل بیت (ع) کمیت زید اسدی می باشد. گستره ی اشتهار هاشمیات و تأثیرگذاری آن در حوزه های گوناگون علمی، ادبی و فرهنگی در خور توجه و تأمل است. استقبال ها، تضمین ها، تخمیس ها و اقتباس های فراوانی که در طول تاریخ فرهنگ و ادب اسلامی پیرامون آن انجام شده و نیز استشهادها و استنادهای بسیاری که در متون مهم ادبی و تفسیری و دینی ... به آن ها شده است حاکی از اعتبار و اهمیت هاشمیات است. یکی از نمونه های توجه به هاشمیات، روی آوردن به تخمیس آن است و از میان این تخمیس گران می توان به عباس زیوری بغدادی (م 1315 ق) اشاره کرد. که این اشعار را بسیار استادانه مخمسّ نموده است. تخمیسات زیوری همچنان به صورت مخطوط باقی مانده و تاکنون به زیور طبع آراسته نگردیده است. لذا این رساله کوششی است تا قسمتی از تخمیس هاشمیات بر اساس نسخه های موجود تصحیح و سپس شرح و ترجمه شود و اینچنین با تغییر سبک نگارش این مخمساز نسخه خطی به سبک امروزی، دریچه ای در راه بهره بردن بیشتر و راحتتر از این اشعار بر روی ادب دوستان باز شده است.