نام پژوهشگر: رسول دوجی گمش تپه
رسول دوجی گمش تپه هادی اعظمی
فضای جغرافیایی و به تبع آن ارزشهای فضا نقشی مهم در رفتار کشورها دارد و الگوهای رفتاری متفاوتی مانند همکاری، تعامل، رقابت و ستیز را می آفریند. این تحقیق به بررسی و تحلیل ژئوپلیتیکی رابطه ایران و ترکمنستان می پردازد روش انجام تحقیق در این پژوهش، روش توصیفی- تحلیلی و ابزار گردآوری اطلاعات، روش کتابخانه ای (اسنادی) میباشد. نتیجه تحقیق حاضر با تکیه بر یافته های کتابخانه ای نشان میدهد که موقعیت جغرافیایی و ژئوپلیتیکی ترکمنستان در هر سه سطح منطقه ای، فرامنطقه ای و جهانی عامل رقابت قدرتها و تاثیر گذاری در رابطه آنها با آن کشورمی باشد. منابع انرژی ترکمسنتان به همراه عامل خطوط انتقال نیرو و انرژی و صادرات و واردات کالاو بسترهای مهم ژئو اکونومیکی این کشور مهم ترین عامل در رقابت قدرتها بویژه کشور ایران که به عنوان یک قدرت منطقه ایی است در این کشور می باشد. همچنین در عامل ژئوکالچری عامل هم زبانی بیشترین دلیل ایجاد رابطه دو کشور می باشد و در عامل ژئو استرتژیکی داشتن خطوط طولانی مرزی به همراه عدم وجود عقبه استراتژیکی مناسب برای کشور ترکمنستان و حضور و رقابت قدر ت ها در این کشور عمده ترین دلایل اثر گذار در رابطه دوکشور ایران و ترکمنستان می باشد. همچنین برپایه یافته های کتابخانه این نتیه حاصل شد که برای بازیگران فرامنطقه ای مانند چین و روسیه عامل انرژی و بازارمصرف و بخصوص برای روسیه عامل ژئواسترتژیکی از دلایل مهم نفوذ این قدرت ها در این کشور می باشند. برای حضور قدرت جهانی مانند امریکا مهمترین دلیل عامل ژئواستراتژیکی حضور در منطقه حیات خلوت روسیه و مهار نفوذ بیشتر روسیه در این منطقه به همراه عوامل انرژی و بازار مصرف کالا می باشد و برای قدرت های منطقه ای مانند ترکیه و ایران عوامل ژئواکونومیکی، سازه انسانی و انرژی می باشد.