نام پژوهشگر: صدیقه دامنگیری

دگرسانی، کانی شناسی و طرز تشکیل اندیس مس شوین، شمال غرب زاهدان
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سیستان و بلوچستان - دانشکده علوم پایه 1392
  صدیقه دامنگیری   محمد بومری

.اندیس معدنی شوین در 114 کیلومتری شمال غرب زاهدان در زون فلیش شرق ایران واقع شده است. لیتولوژی های منطقه عمدتاً شامل مجموعه های افیولیتی، واحد¬های فلیشی و رسوبات آبرفتی کواترنری می-باشد. مطالعات پتروگرافی نشان داد که سنگ های اولترامافیک (هارزبورژیت و سرپانتینیت)، مافیک (گابرو، میکروگابرو و بازالت ) و رسوبی (ماسه سنگ و شیل ) می باشد. کانی های تشکیل دهنده مجموعه افیولیتی شامل الیوین، ارتوپیروکسن، کلینوپیروکسن، سرپانتین و پلاژیوکلاز و کانیهای سنگ های رسوبی کوارتز، کانی های رسی و کلسیت می باشد. کانی زایی مس در منطقه به صورت یک رگه شمال غربی – جنوب شرقی عمدتاً به صورت رگچه¬های مالاکیت همراه با هیدرواکسیدهای آهن رخ داده است. نمونه¬های برداشت شده از سنگ میزبان و زون معدنی با میکروسکوپ نوری پلاریزه و xrd مورد بررسی واقع شده است. کانی زایی مس را می توان به دو صورت هیپوژن و سوپرژن مشاهده کرد. کانی های هیپوژن رگچه های پیریت و کالکوپیریت هستند که در هارزبورژیت سرپانتینیزه تشکیل شده اند. اکسیدها وکربنات های مس مانند هماتیت، گوتیت، مالاکیت و آزوریت از سولفیدهای اولیه در اثر فرایندهای سوپرژن تشکیل شده اند سنگ¬های پادیواره و میزبان سنگ¬های اولترامافیک سرپانتینیزه شده – سنگ¬های فرادیواره ماسه سنگ¬های دگرسان نشده می¬باشند. دگرسانی در رگه معدنی عمدتاً دگرسانی آرژیلیک بوده که همراه و اطراف هیدروکسیدهای آهن دیده می¬شود. کانی¬زایی مس در حد فاصل ماسه سنگ¬ها و سرپانتینیت¬ها واقع شده که احتمالاً محل یک گسل است. نمونه های برداشت شده از زون کانی زایی به روش icp مورد آنالیز قرار گرفت (11 نمونه). داده های بدست آمده توسط نرم افزارهایی از قبیل exel و spss برای بدست آوردن پارامترهای آماری: خطای محاسباتی، میانه، مد، حداکثر، حداقل، انحراف معیار، فاکتورهای غنی شدگی و تغییرات جرم مورد پردازش قرار گرفت. سپس هیستوگرام هایی برای مقدار مس و عناصر مرتبط به آن کشیده شد و ضریب همبستگی آن ها نیز محاسبه گردید. همبستگی مثبت بین مس با کادمیوم، روی و فسفر و همبستگی منفی بین مس و عناصر نقره، سرب، مولیبدن و توریم وجود دارد.