نام پژوهشگر: رقیه هاشمی نژاد

انتقال رقابتی برخی از کاتیونهای فلزی عناصر گروههای اصلی و واسطه از طریق غشاهای مایع
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده علوم 1392
  رقیه هاشمی نژاد   غلامحسین رونقی

تحقیقات به عمل آمده در این پروژه شامل دو بخش است. در بخش اول، انتقال رقابتی کاتیون های ,ca+2 ,mg+2 , k+ cr+3 ,ni+2 ,co+2 وfe+3 از یک فاز آبی منبع به یک فاز آبی دریافت کننده از طریق یک فاز آلی غشایی مورد بررسی قرار گرفت. فاز منبع از یک محلول بافری شامل استیک اسید/ سدیم استات (ch3cooh/ch3coona) با 5 ph تشکیل شده بود که حاوی غلظت های یکسانی از کاتیون های مذکور بود. فاز آلی از برخی حلالهای آلی حاوی لیگاند درشت مولکول kryptofix 22 به عنوان یون دوست و فاز دریافت کننده از یک محلول بافری شامل فرمیک اسید/ سدیم فرمات (hcooh/hcoona) با 3 ph تشکیل شده بودند . نتایج به دست آمده نشان دادند که سیستم غشایی توده مایع، نسبت به کاتیون پتاسیم ، انتخابگر می باشد. اثر حلالهای آلی مختلف بر روی سرعت انتقال کاتیون های مذکور مورد مطالعه قرار گرفت. در بین حلالهای آلی 1و2-دی کلرواتان( 1,2-dce )، دی کلرومتان( dcm ) و کلروفرم( chcl3 ) که در غشای مایع مورد استفاده قرار گرفتند، بیشترین سرعت انتقال برای کاتیون پتاسیم در حلال 1و2- دی کلرواتان به دست آمد و ترتیب سرعت انتقال برای کاتیون پتاسیم در غشاهای آلی مورد استفاده به صورت زیر به دست آمد: chcl3<dcm<1,2-dce. همچنین انتقال رقابتی کاتیون های فلزی مذکور در حلالهای دو جزئی dcm-1,2-dce، 1,2-dce-chcl3و dcm-chcl3، مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج بدست آمده، نشان دادند که سرعت انتقال کاتیون پتاسیم به ترکیب حلالهای دو جزئی وابسته است. در بخش دوم این پروژه، انتقال انتخابی کاتیون پتاسیم با استفاده از غشای مایع حاوی مخلوط دو جزئی 1و2- دی کلرواتان (75%) و دی کلرومتان (25%) و لیگاند kryptofix 22 ، مورد مطالعه قرار گرفت. اثر پارامترهای مختلف بر فرایند انتقال انتخابی کاتیون k+ از قبیل زمان انتقال، غلظت مولکول حامل در فاز آلی غشاء، ph فاز آبی منبع و فاز دریافت کننده و حضور عامل عریان ساز در فاز آبی دریافت کننده مورد بررسی قرار گرفت و شرایط بهینه برای حصول بیشترین بازده انتقال، مشخص گردید. سپس در شرایط بهینه، تکرار پذیری روش نیز مورد مطالعه قرارگرفت و بهره ی انتقال برای کاتیون پتاسیم در مدت 4 ساعت %6/1 ± 6/71 به دست آمد.