نام پژوهشگر: حمیده رستگار مقدم تفتی
حمیده رستگار مقدم تفتی بهروز فتحی
مار جعفری، یکی از خطرناک ترین مارهای جهان است که در آفریقا، ایران و کشورهای همسایه پراکنده است. زهر این مار یک هماتوتوکسین است و با تهاجم به سیستم گردش خون منجر به تغییرات شدید هموستاتیک از جمله خون ریزی های داخلی و خارجی می شود. تحقیقات اخیر نشان داده اند داروی ضد تریپانوزوم سورامین از طریق تداخل اثر با زهر برخی از مارها می تواند باعث افزایش زمان زنده ماندن فرد مارگزیده شود. در این مطالعه با بررسی اثرات زهر مار جعفری برروی مقادیر پارامترهای بیوشیمیایی خون رت مکانیزم اثر این زهر را روی ارگان های مختلف به همراه اثرات آنتاگونیستی سورامین مورد بررسی قرارداده ایم. در این مطالعه تعداد 42 قطعه رت به طور تصادفی به 3 گروه اصلی و 7 زیرگروه برای خون گیری در ساعت های 1، 3 و 5 بعد از تزریقات تقسیم شدند. در تمامی موارد از روش داخل صفاقی برای تزریقات استفاده شد. در گروه اول (6=n) سرم فیزیولوژی با حجم برابر زهر به هر رت تزریق گردید. در گروه دوم (18=n) با 3 زیرگروه (6n=) زهر را با دوزmg/kg 10 به رت ها تزریق کردیم و خون گیری زیرگروه ها در فواصل زمانی 1 ساعت، 3 ساعت و 5 ساعت بعد از تزریق انجام شد. در گروه سوم (18=n) با 3 زیرگروه (6n=) 15دقیقه پس از تزریق زهر با دوز mg/kg 10، سورامین را با دوز برابر تزریق کردیم و خون گیری ها مشابه گروه دوم در ساعت های یادشده صورت گرفت. نتایج نشان داد که زهر میزان کراتینین، اوره، گلوکز، فسفر، کلسیم، بیلی روبین و فعالیت آسپارتات آمینوترانسفراز (ast) را در ساعت های مختلف افزایش داد اما بر میزان کلسترول، آلبومین، پروتئین، تری گلیسیرید و فعالیت آلانین آمینوترانسفراز (alt) تأثیری نداشت. تغییرات مشاهده شده در میزان برخی از این پارامترها نشان داد زهر مار جعفری با تاثیر روی ارگان های حیاتی همچون کلیه، کبد، قلب و پانکراس علائم بالینی را در قربانی بروز می دهد.