نام پژوهشگر: نسیبه ریاحی زانیانی

نشان دادن تاثیر نوروتوکسیک کلشی سین بر نورون های هرمی ca1 به کمک ارزیابی رفتار جستجوی محیط جدید
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شاهد - دانشکده علوم پایه 1392
  نسیبه ریاحی زانیانی   منیژه کرمی

کلشی سین اخیرا به عنوان یک سم مخرب و دژنراتیو سلول های کوچک هرمی در ناحیه قشری هیپوکامپ (ca1) شناخته شده است. در این مطالعه تاثیر این آلکالوئید داخل ناحیه ca1 هیپوکامپ، با رفتار جستجوی محیط جدید در الگوی شرطی سازی تاثیر تجویز این آلکالوئید در این مطالعه با رفتار جستجوی محیط جدید در طرح شرطی سازی اندازه گیری شد. ابتدا شرطی سازی با سالین برای بررسی امکان ترجیح و برقراری ارتباط موثر با علائم محیطی دستگاه طراحی و مطالعه شد. موش های نر نژاد ویستار (250 تا 350 گرم) به سه گروه کنترل (دریافت کننده ?l/rat 1 سالین داخل هیپوکامپی) و تجربی (کلشی سین ?g/rat 5 و 1) تقسیم شدند. این حیوانات سالین و یا داروی ذکر شده را پس از نصب کانول و تحت قید دستگاه استروتاکس در ناحیه ca1 دریافت داشتند. یک هفته پس از بهبودی همه حیوانات مرحله شرطی سازی سالین با روش غیر طرفدار (unbiased) را طی پنج روز پشت سر گذاشتند. روز اول، روز آشنایی حیوانات با دستگاه به مدت 10 دقیقه بود. سه روز متوالی بعد از آشنایی، طی فاز شرطی سازی، حیوانات روزانه دو بار و هر بار سالین (ml/kg1) را با فاصله شش ساعت به صورت زیر جلدی دریافت کردند ولی یک نوبت در یک سمت و نوبت دیگر در سمت مقابل 40 دقیقه ماندند. در روز آخر تحت آزمون (10 دقیقه) قرار گرفتند و زمان توقف در دو سمت دستگاه شرطی سازی دو قسمتی و علائمی مانند بوکردن، ایستادن، مرتب کردن (خودآرایی)، تردد بین دو سمت اندازه گیری شد. نتایج این بخش مبنی بر عدم تاثیر معنی دار بر شرطی سازی مکانی به اجرای روند جستجوی محیط جدید منتهی شد. در این روش تزریق کلشی سین (µg/rat 75،25،5،1) و سالین (?l/rat 1) به داخل ناحیه ca1، گرچه مشابه روش فوق انجام شد ولی یک هفته بعد،پس از بهبودی، همه حیوانات الگوی جستجوی محیط جدید را در دستگاه شرطی سازی غیر طرفدار تجربه کردند. روز آشنایی و تست مشابه روش قبل انجام شد و سه روز متوالی میانی حیوانات در دو نوبت صبح و بعدازظهر (به فاصله 6 ساعت هر بار 40 دقیقه) تنها در یک سمت دستگاه مقید شدند. تمام روندها اعم از میزان توقف در هر سمت دستگاه و نشانه های رفتاری به کمک دستگاه اتوویژن ثبت شد. در راستای تکمیل مشاهدات، مطالعات بافتی بر روی مغز همه حیوانات انجام شد. طبق نتایج، این آلکالویید در دوزهای بالا به صورت معنی دار باعث بروز رفتار جستجوی محیط جدید می شود. همچنین رفتار تردد در گروه های دریافت کننده توکسین نسبت به گروه کنترل (دریافت کننده سالین) معنی دار بود؛ اما این آلکالویید تاثیر معنی دار بر رفتارهای ایستادن، بوییدن و خودآرایی موش ها نداشت. شواهد بافتی نشانگر تاثیر مضر کلشی سین بر سلول های هرمی هیپوکامپ در ناحیه قشری است. کلشی سین به دلیل ایجاد اختلال در پلی مریزاسیون توبولین به عنوان عامل مخرب نقل و انتقالات آکسونی شناخته می شود. ولی با این مشاهدات تاثیر تخریبی آن بر نورون های هرمی کوچک قشر هیپوکامپ محتمل به نظر می رسد. بنابر این می توان کلشی سین را کاندیدی برای ایجاد اختلال انتقال عصبی توسط سلول های هرمی هیپوکامپ پشتی فرض نمود.