نام پژوهشگر: آزاده ایزددوست
آزاده ایزددوست سیروس قنبری
در کشور ما به دلیل محدودیت منابع آب و خاک، زراعت به تنهایی نمی تواند پاسخگوی اهداف توسعه باشد، از آن جایی که صنایع روستایی بین بخش کشاورزی و صنعت ارتباط برقرار می کنند و در ایجاد توان لازم بین جوامع روستایی و شهری موثر هستند ، از این رو لازم است امکان سنجی صنایع تبدیلی و تکمیلی و استقرار صنعت در جوامع روستایی هر چه بیشتر و با برنامه ریزی آگاهانه در اقتصاد کشور تحقّق یابد. بخش مرکزی شهرستان بندرگز دارای دو دهستان به نام های انزان شرقی و انزان غربی است که محدوده مورد مطالعه مارا شکل می دهند.از آنجا که اقتصاد بیشتر مردم این بخش از دیر باز در وهله اول بر تولیدات زراعی و سپس باغداری متکی بوده ، از طرفی در این نوع از شکل معیشت با مشکلات و موانع بسیاری مواجه بوده اند ، هنوز نتوانسته اند به سطحی از زندگی که شایسته و درخور آنهاست برسند. باید راهکارهای اساسی اندیشیده شود که برای جمعیت این بخش مشاغل غیر زراعی فراهم شود تا جمعیت در این دو دهستان تثبیت شود و موجبات رفاه هر چه بیشتر ساکنان آن فراهم آید. بنابراین بهترین گزینه ای که از نظر محقق می تواند در این بخش تأثیر گذار باشد ، ایجاد صنایع تبدیلی و تکمیلی مرتبط با فعالیت های کشاورزی می باشد. بر این اساس، اهداف تحقیق پیش رو عبارتند از: 1- شناخت پتانسیل های محصولات زراعی دهستان های بخش مرکزی شهرستان بندرگز و امکان سنجی استقرار صنایع تبدیلی و تکمیلی در دو دهستان مد نظر. 2- مطالعه تأثیرات استقرار صنایع تبدیلی در افزایش راندمان و توان اقتصادی و تولید و درآمد و ایجاد فرصت های شغلی جدید برای روستاییان دهستان های بخش مرکزی شهرستان بندرگز. روش تحقیق در این پژوهش مبتنی بر توصیفی - تحلیلی و شیوه گردآوری اطلاعات است،برای تهیه جداول و نمودارها، از نرم افزار excel و برای تهیه نقشه ها از محیط gis استفاده گردید. برای آزمون فرضیات از آزمون های تی تک نمونه ای،ضریب همبستگی پیرسون برای سنجش چگونگی و میزان شدّت همبستگی میان متغیّرها، از روش رگرسیون در راستای فرضیه دوم تحقیق استفاده شده است. در رابطه با آزمون فرضیات نتیجه گرفته شد که منطقه مورد مطالعه دارای پتانسیل های مناسبی برای استقرار صنایع تبدیلی بخش کشاورزی می باشد و همچنین ثابت گردید که استقرار صنایع تبدیلی بخش کشاورزی در دهستان های بخش مرکزی شهرستان بندرگز موجب بالا رفتن توان اقتصادی روستائیان منطقه در زمینه درآمد و ایجاد مشاغل جدید می گردد. همچنین از مدلtopsis نیز جهت شناسایی بهترین محل جهت ایجاد صنایع تبدیلی از بین روستاهای موجود در سطح دهستان های بخش مرکزی شهرستان بندرگز استفاده گردید که نتایج به دست آمده گویای این امر بود که روستاهای گز شرقی با ضریب 71/0، گز غربی با ضریب 68/0 ، کارکنده با ضریب 32/0 در رتبه های اولویت 1 تا 3 قرار گرفته که از بالاترین رتبه استقرار صنعت برخوردارند. مابقی روستاهای دهستانها به ترتیب در رده های بعدی اولویت بندی قرار گرفته اند. واژگان کلیدی: امکان سنجی، صنایع تبدیلی و تکمیلی، بخش کشاورزی، دهستان های بخش مرکزی، شهرستان بندرگز.