پی بردن به فلسفه کامل و علت تامه همه احکام و مسائل اسلامی برای بشر عادی ممکن نیست و آن چه که ما می شناسیم و فقهای اسلامی با استفاده از کتاب، سنت، عقل و اجماع به آن دست می یابند، فلسفه و حکمت احکام است. فروع دین در شرع مقدس اسلام از جایگاه و اهمیت ویژه برخوردار است؛ زیرا این امور در بردارنده اعمال و رفتار هر مسلمان است و خداوند متعال هدف آفرینش انسان را عبادت و بندگی بیان می فرماید. شناخت فلسفه و حکمت احکام می تواند به شخص مکلف انگیزه دهد و او را در میدان عمل یاری کند. بنابراین انجام تحقیقی در مورد بررسی حکمت و فلسفه فروع دین ضروری به نظر می رسد. در این پایان نامه سعی شده با تکیه بر دیدگاه امیرالمومنین علی (علیه السّلام) در نهج البلاغه و سایر کتب حدیثی و روایی به بررسی فلسفه فروع دین پرداخته شود. روش تحقیق کتابخانه ای و بر اساس فیش برداری می باشد که پس از جمع آوری اطلاعات و برقراری رابطه منطقی بین آن ها مطالب مورد بررسی قرار می گیرد. علی بن ابی طالب (علیه السّلام) در جاهای مختلف فلسفه هر یک از فروع دین را به زیبایی تبیین می فرماید که از جمله مهم ترین آن ها؛ زدودن تکبر و غرور، رام شدن شهوات، قرب الی الله، سلامت در دنیا و آخرت، جلب رحمت و رضایت الهی، آمرزش و وصول به جنت و ... را برمی-شمارد.