نام پژوهشگر: فرهاد ادیب پور

سنتز درجای پودر نانوساختار zrb2-zrc به روش احتراق خود پیشرونده فعال شده مکانیکی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - پژوهشگاه مواد و انرژی - پژوهشکده علوم نانو 1392
  فرهاد ادیب پور   سیدعلی طیبی فرد

هدف از اجرای این تحقیق سنتز پودر نانوکامپوزیت zrb2 تقویت شده با zrc با استفاده از مواد اولیه اکسیدی و به کمک فرآیندهای سنتز احتراقی خود گستر، سنتز احتراقی خود گستر همراه شده با فعال‏سازی مکانیکی و آلیاژسازی مکانیکی است. در این راستا از مواد اولیه اکسید زیرکنیم، تری‏اکسید بور و گرافیت به عنوان مواد اصلی تامین کننده عناصر لازم برای تهیه اجزاء این نانوکامپوزیت استفاده شد. به جهت احیاء مواد اولیه اکسیدی در فرآیندهای مذکور دو رابطه شیمیایی به شرح زیر در نظر گرفته شد: 2zro2+b2o3+c+7mg=zrb2+zrc+7mgo 4zro2+2b2o3+9c=2zrb2+2zrc+7co2 در رابطه شیمیایی اول از عنصر فلزی منیزیم به عنوان عامل احیاء کننده استفاده گردید که پس از انجام فرآیند سنتز، ترکیب اضافی اکسید منیزیم بدست آمد و برای حذف آن و تخلیص کامپوزیت مطلوب فرآیند اسید شویی انجام پذیرفت. در رابطه شیمیایی دوم به جهت بدست آوردن کامپوزیت مطلوب بطور مستقیم و حذف فرآیند اسید شویی از عنصر کربن به عنوان احیاء کننده و تامین کننده کربن برای تشکیل کاربید زیرکنیم استفاده شد که محصول مورد نظر به کمک این رابطه شیمیایی و سه فرآیند ذکر شده بدست نیامد. هر دو رابطه شیمیایی بگونه‏ای موازنه شدند تا در صورت انجام فرآیند سنتز، محصول بدست آمده از نسبت مولی zrb2:zrc=1:1 برخوردار شود. پارامترهای مورد بررسی در این تحقیق نوع فرآیند بکار گرفته شده، دمای کوره، نوع و فشار اتمسفر بکار رفته، نسبت گلوله به پودر و سرعت دورانی و زمان آسیا نمودن در فعال‏سازی مکانیکی و زمان آسیا نمودن در آلیاژسازی مکانیکی بود. با بررسی‏های انجام گرفته توسط آزمون پراش اشعه ایکس و تصاویر تهیه شده توسط میکروسکپ‏های الکترونی روبشی و عبوری، تنها فرآیند مناسب از بین سه فرآیند ذکر شده تحت شرایط بکار گرفته شده در این تحقیق برای سنتز درجای نانوکامپوزیت zrb2-zrc، فرآیند سنتز احتراقی خود گستر همراه شده با فعال‏سازی مکانیکی بود.