نام پژوهشگر: شیوا رستمی

مرمت و باززنده سازی بافت تاریخی قلعه محمود کرمان با تکیه بر هویت بازار به عنوان مکان بنیانهای جمعی
thesis دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده هنر 1392
  شیوا رستمی   محمد منصور فلامکی

در اینکه بافت قدیم کرمان به همراه بازارهای آن یکی از ارزشمندترین بافت‏های‏ تاریخی کشور بخصوص در بخش ساخت شهری و عناصر ساختاری می‏باشد بر کسی جای شک و تردید نیست این‏ بافت دارای دوره ‏های توسعه گوناگونی است که در هر دوره‏ ای آثار و یا مجموعه‏ای بر بافت قبلی اضافه شده است، بدون‏ اینکه بر بافت گذشته خدشه‏ای وارد آورد. این روند تا اوایل‏ قرن حاضر تداوم داشته است اما با ورود و اجرای الگوهای‏ توسعه جدید شهری و احداث خیابان‏ها در بافت شهری نه تنها به گذشته شهر توجهی نشده بلکه موجبات چند پارگی آن نیز فراهم آمده است، به گونه‏ای که خیابان‏های جدید الاحداث، بافت‏ شهر قدیم کرمان را به صلیب کشیدند. این محورها در دهه‏ های‏ بعد بسیاری از واحدهای جدید تجاری را در کنار خود پذیرا شدند و بدین‏ترتیب رقیبی جدی برای ستون فقرات و بازار شهر قلمداد گردیدند در این میان بافت تاریخی محله قلعه محمود کرمان با سابقه تاریخی کهن و دیرینه اش با برخورداری از سیمای شهرهای کویری و داشتن بناهایی با حجم پر، سقفهای کلنبو و مصالح خشتی و گلی دارای پتانسیل های تاریخی، فرهنگی، اجتماعی بسیار غنی می باشد که متاسفانه شاهدیم که بافت تاریخی و بازار آن در مقابل راه‏اندازی واحدهای‏ تجاری جدید و پاساژها و گسیخته شدنش توسط خیابان کشی ها، عملکرد اصلی خود را از دست داده و به سمت متروکه شدن پیش رفته است در واقع محله، در این بافت، در نتیجه بر هم خوردن سازمان محله ای گذشته، مفهوم خود را از دست داده است و دیگر به عنوان یک واحد برنامه ریزی اداری، اجتماعی و کالبدی معنا ندارد. اختصاص دادن این بازار به بورس، باعث بازگردانیدن هویت فرهنگی و تاریخی بازار، به عنوان یکی از مراکز اصلی خرید و فروش و تجارت در شهر کرمان و یک شاخص معماری – شهرسازی می شود و باعث تبدیل بازار قلعه محمود به یکی از مراکز خرید پر رونق شهر با تاکید بر سابقه اجتماعی و فرهنگی آن و از طرفی احیای حیات مدنی و رونق جریان زندگی شهری از طریق تقویت خاطرات و تقویت هویت فرهنگی و تاریخی که منجر به ایجاد بازار به عنوان مکان بنیانهای جمعی می گردد، خواهد شد، در واقع تبدیل این بازار به بورس کیف و کفش چرمی و مکانی برای عرضه فرآورده های چرمی کیف و کفش با کارکرد زنده کردن هنرهای از دست رفته کرمان مانند چرم کاری در بازار میتواند باعث هر چه پویا تر شدن بازار و رونق دوباره آن شده و از طرفی می تواند پشتوانه ای برای کار اقتصادی در بازار باشد.