نام پژوهشگر: محبوبه طریقتی

گسترش چینه شناسی استراکدا عضو e سازند قم در کوه دوچاه، شمال غرب قم
thesis دانشگاه تربیت معلم - تهران - دانشکده علوم 1391
  محبوبه طریقتی   [جهانبخش دانشیان

به منظور مطالعه گسترش چینه شناسی استراکد های عضو e سازند قم، برش چینه شناسی کوه دوچاه واقع در شمال غرب قم انتخاب شد. این عضو در برش مورد مطالعه 3/283 متر ضخامت داشته و عمدتا از شیل، شیل آهکی، مارن، مارن ژیپس دار، مارن ماسه ای و آهک رسی تشکیل شده است. از برش مذکور 230 نمونه نرم مورد بررسی و مطالعه قرار گرفت. پس از آماده سازی نمونه ها و جدایش استراکدها، 39174 فسیل استراکد شامل 33938 کاراپاس و 5236 کفه بدست آمد که در نتیجه مطالعه آن ها 53 جنس و 107 گونه شناسایی شد که از آن میان 39 گونه زیر برای نخستین بار از سازند قم گزارش می شوند: bairdoppilata sp.cf. b. subdeltoidea, bythocypris lucida, bythocypris sp.1, bythocypris sp.2, paranesideabrevis, macrocypris decora, paracypris pandyai, bosquetina sp., incongruellina (incongruellina) sp., incongruellina (lixouria) sp., bythoceratina nealei, bythoceratina vandenboldi, bythoceratina scaberrima, flexus trifurcata, cytheridea acuminata acuminate, cyamocytheridea reversa, haplocytheridea sp. cf. h. dacica elegantior, hemicyprideis sp. 1, hemicyprideis sp. 2, cytheropteronjoachinoi, aurila (cruciaurila) sp., heliocytheremagnei, heliocythere sp. cf. h. simplicissima, phlyctocythere sp.,neomonoceratina helvetica, neomonoceratina sp. cf. n. psudogajensis, neomonoceratina sp. aff. n. ruggierii, actinocythereis levinsoni, archicythereis pulchra, capsacythere sp., costabuntonia secedens, falsocythere indica, keijella sp.cf. k. lucida, paracosta sp. 1, paracosta sp. 2, pterygocythereis sp., ruggieria sp. cf. r. microreticulata, saida sp., cytherella postdenticulata. بر اساس فونای استراکد شناسایی شده از عضو e سازند قم، سن میوسن پیشین و burdigalianبرای نهشته های سازند قم قابل تصور است که با سن ارائه شده توسط فرامینیفر ها مطابقت دارد. به منظور مطالعات پالئواکولوژیکی، تنوع و فراوانی استراکد ها در هر نمونه محاسبه شد و با توجه به تغییرات تنوع و فراوانی استراکد ها، عمق حوضه رسوبی قم در بخش های ابتدایی ستون شامل نمونه های 1 تا 40، کم عمق و نریتیک و پس از آن در حد باسیال فوقانی در نظر گرفته شد. بر مبنای محدوده شوری مناسب برای زیست غالب استراکد های این مطالعه، شوری معمولی دریایی (euhaline)برای این نهشته ها پیشنهاد می شود. با توجه به نوع فونا پیشبینی می شود که دما در بخش های عمیق و باسیال حوضه پایین و در بخش های کم عمق و نریتیک آن به علت فراوانی بالای جنسneomonoceratina که یک جنس گرمادوست و سازگار با محیط های گرم و کم عمق است گرم تر بوده است.جورشدگی خوب و فراوانی استرکد های بالغ در بخش های نریتیک حوضه معرف انرژی زیاد حوضه در بخش های کم عمق و نزدیک به ساحل و افزایش کاراپاس های نابالغ و کاهش جورشدگی معرف کاهش انرژی محیط در بخش های عمیق تر آن است. به علاوه در بخش های کم عمق و پر انرژی حوضه نسبت کاراپاس به کفه نیز کمتر از بخش های عمیق است. بر اساس درصد استراکدهای پلاتی کوپید احتمالا میزان اکسیژن محلول در آب در بخش های کم عمق حوضه زیاد (بیش از 5 میلی گرم در لیتر در بیشترین مقدار) و در قسمت های عمیق تر آن کم ( 2 تا 5/2 میلی گرم در لیتر در کمترین مقدار) می باشد.