نام پژوهشگر: عذرا جوانبخت
سمیرا اسمعیلی عذرا جوانبخت
آب مهمترین محدودیت رشد و تداوم فعالیت های کشاورزی در مناطق خشک و نیمه خشک است. امروزه آلودگی و کمبود آب، زندگی میلیون ها نفر از ساکنان کشورهای فقیر را با مخاطرات جدی مواجه کرده است. تداوم این بحران در بیشتر کشورهای درحال توسعه سبب اتخاذ سیاست های مشوق حفظ و نگهداری آب شده است. در فلات ایران به علت کاهش بارش های جوی، خشک شدن رودخانه ها و دریاچه ها و تنزل سطح ایستایی آب های زیرزمینی، منابع آب از جنبه های کمی و کیفی بسیار محدودتر شده است. به طوری که درسال های اخیر بهره برداری منطقی و تخصیص بهینه آب حساسیت بیشتری یافته است. در مطالعه ی حاضر با استفاده از یک مدل داده – ستانده توسعه یافته بر مبنای جدول داده – ستانده سال 1385 که علاوه بر فعالیت های تولیدی، مصرف کنندگان را نیز در بر می گیرد، اثر تغییرات تقاضای نهایی و ضرایب فنی آب )شوک های خارجی ) بر مقادیر آب تخصیص یافته بین بخش های مختلف اقتصادی، مورد بررسی قرار می گیرد. در این راستا با محسوب کردن توزیع آب و گسترش ضرایب فنی، مجددا جدول داده- ستانده جدید، تعریف و میزان مصرف آب توسط بخش های تولیدی و مصرف محاسبه گردید. در ادامه، اجزای تقاضای نهایی آب و ضرایب فنی آب به میزان یک میلیون ریال افزایش یافت تا تغییرات حاصله بررسی گردند. نتایج جدول داده – ستانده نشان می دهد که سهم بخش کشاورزی، صنعت و شرب به ترتیب 39، 19 و 42 درصد از کل آب مصرفی می باشد. همچنین، بررسی ها نشان می دهد که یک شوک بیرونی در تقاضای نهایی به میزان یک میلیون ریال سبب افزایش مصرف آب کشاورزی به میزان 64/24 هزار متر مکعب و کاهش مصرف بخش صنعت و معدن و شرب تا 8/7 و 84/16 هزار مترمکعب خواهد شد و در مقابل زمانی که ضرایب فنی آب یک میلیون ریال افزایش می یابد، بخش های کشاورزی و شرب مقدار مصرف خود را از آب به ترتیب96 /482 و 93/189 هزار متر مکعب کاهش می دهند و بخش های صنعت و خدمات تحت تاثیر این تغییرات میزان مصرف خود را 166و 88/866 هزار متر مکعب افزایش می دهند. نتایج این مطالعه می تواند برای اهداف سیاستگذاری و به طور عمده برای استراتژیهایی با هدف کاهش فشار بر روی منابع آبی استفاده شود. نتایج نشان می دهند که بخش کشاورزی بیشترین مصرف کننده آب می باشد و معمولا بیشترین هدر رفت آب نیز در این بخش مشاهده می شود، لذا بهتر است سیاست هایی که اتخاذ می شوند در جهت بهبود و کاهش آب مصرفی در این بخش باشند.
شهرام آقایی عذرا جوانبخت
محصولات کشاورزی و دامی نقش مهمی در تأمین نیازهای غذایی جامعه دارند. پروتئین از جمله مهمترین مواد غذایی مورد نیاز انسان است که کمبود آن سبب سوء تغذیه و به خطر افتادن سلامت جامعه می شود. با توجه به رشد مداوم جمعیت و لزوم افزایش تولید محصولات پروتئینی از جمله گوشت مرغ و تخم مرغ، بررسی کارایی واحدهای تولیدی طیور به منظور بهره گیری بهینه و اقتصادی از منابع تولید ضروری است. هدف اصلی این تحقیق، اندازه گیری کارایی فنی، تخصیصی و اقتصادی واحدهای مرغداری استان آذربایجان غربی و کل کشور در سال 1391 با استفاده از رهیافت تحلیل پوششی داده ها و برآورد تابع مرزی تصادفی می باشد.