نام پژوهشگر: صدیقه اسماعیل زاده بهابادی
دیاکو رسولی براتعلی فاخری
نعناع فلفلی با نام علمی mentha piperita l. محتوی 2/1 تا 5/1 درصد روغن¬های فرار است که عمده¬ترین جزء اسانس آن منتول است که جزء مونوترپن¬ها می¬باشد. منتول دارای خاصیت تسکین دهنده است و برای دردهای موضعی مفید و ضدعفونی کننده است. در مسیر بیوسنتز ترپن¬ها موسوم به مسیر متیل اریتریتول فسفات (mep) منتول طی هشت مرحله بوجود می¬آید که در مسیر انتهایی آن منتون توسط آنزیم منتول دهیدروژناز (منتون ردوکتاز) به منتول تبدیل می¬شود. در این تحقیق با توجه به خواص منتول و همچنین آنزیم منتول دهیدروژناز در چرخه بیوسنتزی نعناع فلفلی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک¬های کامل تصادفی با سه تکرار در پژوهشکده زیست فناوری دانشگاه زابل اجرا گردید. برداشت نمونه گیاهی در سه زمان به صورت 1، 3 و 5 روز بعد از محلول پاشی با تیمارهای منگنز (500 میکرومولار) و اسید سالیسیلیک (1 میلی مولار) صورت گرفت. آب مقطر نیز به عنوان کنترل استفاده گردید. نتایج تجزیه آماری داده¬ها نشان داد تیمارهای منگنز و اسید سالیسیلیک در طول سه زمان تأثیر معنی¬داری بر بیان ژن منتول دهیدروژناز (mr) داشتند. کمترین بیان ژن mr تحت تیمار منگنز در زمان سوم بود که اختلاف معنی¬داری با تیمار شاهد داشت به طوری-که کمترین میزان منتول نیز تحت این تیمار و در همین زمان مشاهده شد. بیشترین بیان نیز مربوط به تیمار اسید سالیسیلیک در زمان سوم بود که اختلاف معنی¬داری با سایر تیمارها داشت و بیشترین میزان منتول اسانس را باعث شد. در اثر متقابل منگنز و اسید سالیسیلیک، مشاهده گردید که اسید سالیسیلیک تا حدودی باعث کاهش سمیت ناشی از منگنز هم در بیان mr و هم در میزان منتول گردید. نتایج کلی این آزمایش بیانگر آن بود که ارتباط مستقیمی بین ژن منتون ردوکتاز و میزان منتول در گیاه نعناع فلفلی وجود داشت به طوری که با گذشت زمان با افزایش بیان ژن mr تحت تیمار اسید سالیسیلیک میزان منتول اسانس نیز افزایش یافت در حالی که تحت تیمار منگنز با گذشت زمان هم بیان ژن mr و هم میزان منتول کاهش نشان دادند. از طرفی مشاهده گردید که اسید سالیسیلیک به عنوان یک هورمون قوی عمل کرده و باعث تعدیل میزان منگنز در بیان ژن mr و میزان منتول اسانس در گیاه نعناع فلفلی گردید.
مهدیه عارفی شاد صدیقه اسماعیل زاده بهابادی
دیابت شیرین شایعترین اختلال متابولیکی است. و در حال حاضر ازمهم ترین عوامل مرگ و میر در جوامع انسانی محسوب می شود. از آنجایکه در طی سالیان متمادی داروهای طبیعی خصوصاَ گیاهان دارویی اساس درمان محسوب می شد و در عین حال مواد اولیه موجود در آن ها در صنعت داروسازی مورد استفاده قرارمی گیرد، با توجه به خواص آنتی اکسیدانی عصاره میوه گیاه جغجغه (prosopis farcta) و نقش آنتی اکسیدان ها در بهبود دیابت، در مطالعه حاضر تاثیر عصاره هیدروالکلی میوه گیاه جغجغه بر میزان گلوکز خون و بیان ژن pfk-1 مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه 45 سر موش صحرایی نر به طور تصادفی در سه گروه شاهد سالم، شاهد دیابتی و دیابتی تحت تیمار با تجویز عصاره جغجغه تقسیم شدند. با تزریق استرپتوزوتوسین (mg/kg 60) در موش های صحرایی نر (300-150 گرم) دیابت نوع1 ایجاد شد. گروه دیابتی تحت تیمار روزانه mg/kg) 300) عصاره میوه جغجغه را به صورت گاواژ به مدت 30 روز دریافت نمودند. سپس در روز قبل از تجویز عصاره و روزهای 15 و 30 بعد از تجویز عصاره میزان گلوکز خون اندازه گیری شد و بیان ژن pfk-1 در بافت کبدی توسط روش real-time pcr بررسی گردید. نتایج نشان داد در گروه دیابتی تحت تیمار در روز15 میزان گلوکز خون به طور معنی داری نسبت به گروه شاهد دیابتی کاهش یافت و در روز 30 تفاوت معنی داری بین گروه شاهد دیابتی و دیابتی تحت تیمار مشاهده نشد. بررسی بیان ژن pfk-1 نیز نشان داد میزان بیان ژن در گروه دیابتی تحت تیمار معنی دار نبود و افزایشی دیده نشد. در نتیجه عصاره تاثیری بر بیان ژن نداشته است. (p < 0/05)
الهه ایمانی جلیل مهرزاد
با توجه به اینکه afb1 یکی از معضلات زیستی امروزه بویژه در محصولات کشاورزی ایران است در این تحقیق تأثیر این توکسین را بر سیستم ایمنی انسان در شرایط برون تن مورد ارزیابی قرار داده شد. برای این منظور تاثیر دو دز 10 و 100 ناگرم در میلی لیتر afb1 بر بیان فاکتور مهم رونویسی ژن های پیش التهابی nf-kb با روش real time pcr بررسی گردید. بدین منظور ابتدا از 20 نفر دانشجو داوطلب نمونه خون گرفته، سپس با روش فایکولینگ pbmc جداسازی شده و در مجاورت با آفلاتوکسین b1 با غلظت های 10 و 100 نانوگرم در میلی لیتر به مدت 2 ساعت چالش داده شد. cdna حاصل از rna بدست آمده از پلیت های سلولی، چالش یافته و کنترل، با بکارگیر یپرایمرهای اختصاصی برای ژن هدف (nf-kb) و ژن مرجع (beta-actin) مورد آزمایش qrt-pcr قرار گرفت. آنالیز واریانس نشان داد که در تیمار 10 نانوگرم در میلی لیتر افزایش nf-kb معنی دار نبوده اما در تیمار 100 نانوگرم در میلی لیتر افزایش nf-kb کاملاً معنی دار است. نتایج حاصل نشان داد که دز های کم و متوسط afb1 نیز می تواند اثرات ایمنوتوکسیک بسیار قوی در انسان داشته باشد. از این رو بکارگیری استراتژی هایی جهت غیرفعال کردن یا کاهش اثرات این توکسین کاملا ضروری است.
رقیه داودی شهلا نجفی
سرطان پستان شایع ترین بیماری های مشاهده شده در سراسر جهان است. تلاش های زیادی به منظور درمان سرطان پستان صورت گرفته از جمله به روش هایی چون جراحی، رادیوتراپی و شیمی درمانی می توان اشاره کرد. اثربخشی بالینی شیمی درمانی به واسطه اثرات جانبی، سمیت و مقاومت دارویی محدود شده است. بنابراین، علاقه رو به رشد برای استفاده از گیاهان به عنوان یک منبع امیدوار کننده از درمان با داروهای جدید ضد سرطان و با کارایی بیشتر وجود دارد به علاوه، ترکیبات طبیعی برای مهار شروع و پیشرفت سرطان های انسانی به عنوان منبع با ارزشی برای پیشگیری شیمیایی سرطان های انسانی پیشنهاد شده است. هندوانه ابوجهل دارای اثرات سیتوتوکسیک و ضد سرطانی می باشد. با این وجود مکانیسم مولکولی اثر هندوانه ابوجهل در بروز مرگ سلولی سلول های سرطانی مشخص نیست. در این پژوهش اثر عصاره هیدروالکلی میوه هندوانه ابوجهل بر زنده مانی و بیان ژن کاسپاز 3 از عوامل القای موثر در آپوپتوز، در سلول های سرطان پستان mcf-7 بررسی شد. بدین منظور سلول های سرطان پستان رده ی mcf-7 کشت شدند و سلول های با غلظت های مختلف عصاره هیدروالکلی میوه هندوانه ابوجهل، به مدت 24، 48 و 72 ساعت تیمار شدند. تاثیر عصاره بر زنده مانی سلول ها توسط رنگ آمیزی تریپان بلو ارزیابی شد. در ادامه استخراج rna انجام شد و پس از ساخت cdna برای سنجش میزان بیان ژن کاسپاز 3 ، real-time pcr انجام شد. نتایج کشت نشان دادکه با افزایش غلظت و زمان، زنده مانی سلول ها کاهش قابل ملاحظه و معناداری نسبت به نمونه های کنترل داشته اند و نتایج real-time pcr نشان دادکه بیان ژن کاسپاز 3 در زمان های 48 و 72 ساعت به طور معنادار نسبت به نمونه کنترل افزایش یافت. با توجه به خواص ضد سرطانی، هندوانه ابوجهل به عنوان دارویی امید بخش برای درمان سرطان پیشنهاد می شود.
فاطمه مشتاقی مهتا مظاهری ناینئی
سرطان سینه یکی از شایع ترین انواع سرطان است که هر ساله باعث مرگ ومیر فراوانی در بین زنان و مردان می شود. روش های درمانی سرطان سینه دارای عوارض جانبی هستند و ممکن است پس از مدت کوتاهی مقاومت دارویی ایجاد شود، بنابراین یافتن داروهایی موثرتر همراه با عوارض جانبی کمتر برای افزایش طول عمر این بیماران ضروری می باشد. به همین دلیل توجه محققین به سمت گیاهان دارویی جلب شده است زیرا گیاهان دارویی فاقد عوارض جانبی هستند. یکی از مکانیسم های عملکردی داروهای ضدسرطان القاء آپوپتوز است که موجب مرگ سلول های سرطانی می شود. مطالعات نشان داده است که گیاه سیاهدانه به دلیل وجود ترکیباتی نظیر تیموکینون و لینولئیک اسید دارای خاصیت سیتوتوکسیکی و آپوپتوتیک است. ژن کاسپاز3 از جمله ژن های القا کننده مسیر آپوپتوز می باشد. هدف از این مطالعه بررسی اثرات سیتوتوکسیک عصاره هیدروالکلی سیاهدانه بر زنده مانی و تغییرات بیان ژن کاسپاز3 در سلول های رده mcf7 سرطان سینه بود. بدین منظور سلول های رده mcf7 با غلظت های مختلف عصاره هیدروالکلی سیاهدانه (0، 200، 400 میکروگرم بر میلی لیتر) به مدت 24، 48 و 72 ساعت تیمار شدند. تاثیر عصاره بر زنده مانی سلولی توسط روش رنگ آمیزی با تریپان بلو و بیان ژن کاسپاز3 با روش واکنش زنجیره پلیمرازی در زمان واقعی (real time pcr) بررسی شد. نتایج بررسی زنده مانی نشان داد که سلول های تیمار شده با عصاره هیدروالکلی سیاهدانه در مقایسه با سلول های شاهد تغییرات مورفولوژی حاکی از مرگ سلولی را نشان دادند. عصاره هیدروالکلی سیاهدانه در غلظت های 200 و 400 میکروگرم بر میلی لیتر به طور معنی داری سبب کاهش درصد زنده مانی سلول های سرطانی در زمان های مختلف نسبت به نمونه شاهد شد. نتایج real time pcr نشان داد که بیان ژن کاسپاز3 در زمان 72 ساعت تحت تاثیر غلظت های مختلف عصاره (200 و 400 میکروگرم بر میلی لیتر) نسبت به گروه شاهد افزایش معنی داری داشته است. با توجه نتایج حاضر می توان سیاهدانه را به عنوان دارو جهت درمان سرطان سینه پیشنهاد نمود.
نجیبه محمودی لیلا فهمیده
فلاوون ها زیرگروهی از فلاوونوئیدها هستند که دارای تنوع وسیعی می باشند و در حفاظت گیاهان در مقابل نور ماورای بنفش و همچنین در درمان بیماری های انسانی نقش دارند. به منظور مشخص کردن بیان ژن فلاوون سنتاز (fns1) و ترکیبات فلاوونوئیدی گیاه زیره سبز تحت تنش عنصر سنگین منگنز، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار اجرا گردید. . از مجموع نتایج چنین استنباط می شود که افزایش بیان fns1 و محتوای فلاوونوئیدی و آنتوسیانی 2 روز بعد از اعمال تنش، نتیجه اعمال تنش اکسیداتیو حاصل از جذب این عنصر و فعال شدن سیسستم آنتی اکسیدانی گیاه می باشد.