نام پژوهشگر: صادق فتحی دهکردی

بازتاب میراث ادبی در شعر صلاح عبدالصبور
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه کردستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1388
  سعید نظری   احمد نهیرات

با گذشت عصور موسوم به انحطاط و آغاز نهضت، شاعران برای نجات شعر از رکود و ضعفی که آن را در برگرفته بود، به احیای نمونه های والا و ارزشمند گذشته روی آوردند. آغازگر این حرکت محمود سامی البارودی است، مکتب او و دیگر شاعرانی که راه او را ادامه دادند به مکتب کلاسیک مشهور است. هدف این شاعران تنها زنده گرداندن میراث در اذهان مردم بود تا از این طریق شعر را به جایگاه واقعی اش برسانند. پس از این مرحله رویکرد شاعران در تعامل با میراث، ابعاد جدیدی یافت. در این مرحله هدف شاعران ، استفاده از میراث است تا از رهگذر آن چالش های دنیای معاصر را به تصویر بکشند. این امر سبب شد که شعر معاصر از سهولت مرحل? پیش خارج شود و ناقدان را بر آن داشت که به تحلیل این عنصر بپردازند. آنان تقسیم بندهای متفاوتی را برای میراث ارائه کردند، یکی از این انواع میراث ادبی است. صلاح عبدالصبور از پیشگامان شعر معاصر عرب از جمله شاعرانی است که با خوانش دقیق میراث و درک صحیح عناصر آن ، توانسته است با بهره گیری از این سرچشمه همیشه جوشان، اشعار خویش را به آینه تمام نمایی از وضعیت انسان و دنیای معاصر تبدیل کند. میراث ادبی در شعر عبدالصبور میراثی شمولی است و تمام حوزه های میراث انسانی را فرا می گیرد از جمله: شعر عرب از دوره ی جاهلی تا زمان های نزدیک به نهضت با شخصیت ها، موضوعات و سبک های مختلف، تصوف و شخصیت هایی چون حلاج بشر حافی و ابن عربی ، میراث دینی قرآن و شخصیت های برخی پیامبران ، کتاب هایی چون هزارو یک شب وشخصیت ها و حوادث موجود در آن. همچنین او برای تحقق دیدگاه هایش میراث عربی را با میراث غربی و مکتب ها و شخصیت های برجسته ای چون الیوت ، بودلر، شکسپیر و دیگر شاعران پیوند داده است، و از میراث جهانی در شعر خویش برای نمایاندن بحران ها و مشکلات حیات امروز و جستجوی راه های برون رفت از این بحران ها بهره برده است. وی برای پیوند این میراث با نیازهای معاصر از تکنیک هایی چون نقاب، بینامتنیت، نمادپردازی و اسطوره پردازی استفاده کرده است.