نام پژوهشگر: فاطمه میرابی زاده
فاطمه میرابی زاده حشمت الله سعدی
مناطق مرزی به عنوان مناطق خاص جغرافیایی و اهمیت آن¬ها در همگرایی بین کشورها از لحاظ مسائل سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، تجاری و امنیتی چه در سطح بین¬الملل و چه در سطح ملی از د¬یرباز تاکنون مورد توجه تحلیل گران و برنامه ریزان توسعه¬ای بوده است. از این رو نیازمند مدیریتی کارآمد و توانمند است تا زمینه¬ی ضریب افزایش امنیت و گسترش روابط اقتصادی و اجتماعی را در مرزها فراهم آورد. این امر مهم از طریق بازارچه¬های مرزی امکان پذیر است، و علاوه بر مبادله¬ی محصولات و کالاها، در حوزه¬ی صادرات و واردات موثر است، بستر توسعه یافتگی مناطق دور از مرکز شهر و شکوفایی بخش صنعت و رونق بخش اقتصادی می¬گردد، و به کاهش بیکاری کمک می¬کند؛ و زمینه ساز گسترش روابط اجتماعی و فرهنگی در داخل و خارج مرزهای آن کشور می¬شود. مرز ایران و عراق طولانی¬ترین مرز خشکی ایران است و در طول تاریخ معاصر یکی از پرتنش¬ترین مرزها بوده است. ازاین رو، مورد تهدید فراوان امنیتی قرار گرفته، ولی استقرار بازارچه مرزی این فرصت را به وجود می¬آورد تا این تضاد¬ها و تنش¬ها به حداقل برسد. هدف اصلی این تحقیق نیز بررسی نقش اقتصادی _ اجتماعی بازارچه¬های مرزی بر توسعه مناطق روستایی است. محدوده این مطالعه بازارچه مرزی مهران می¬باشد. اطلاعات مورد نیاز پژوهش با استفاده از روش پیمایشی و با استفاده از تکنیک پرسشنامه تهیه شده است. به منظور تعیین پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است که میزان آن برابر 84/. درصد می¬باشد. جامعه نمونه تحقیق شامل 225 نفر از خانوار¬های روستایی چهار روستای دهستان محسن آب¬(شهرک اسلامیه، چنگوله، بان رحمان و چالاب ) و به همراه 60 نفر از اعضای غرفه داران بازارچه مرزی مهران¬می¬باشد. در این تحقیق چهار فرضیه مورد بررسی قرر گرفته است و برای آزمون فرضیات از آزمون t تک نمونه ای و ویلکاکسون استفاده شده است. نتایج این تحقیق نشان می¬دهد تاثیرات بازارچه مرزی بر اثرات اقتصادی از دیدگاه غرفه داران و روستائیان مثبت و در خصوص تاثیرات اجتماعی و زیر ساختی از دیدگاه هردو گروه مورد بررسی منفی بوده است و در زمینه مهاجرت از دید غرفه داران مثبت و از دید روستائیان منفی می¬باشد.