نام پژوهشگر: نسرین اژدر
نسرین اژدر محمد رضا اصغری
میوه شلیل جزء میوه¬های فساد پذیر و حساس به پوسیدگی پس از برداشت می¬باشد، بنابراین حفظ کیفیت و افزایش عمر نگهداری محصول حائز اهمیت می¬باشد. به منظور کنترل پوسیدگی پس از برداشت، روش عمده استفاده از مواد شیمیایی است. اما به دلیل مسائل سلامت غذایی استفاده از مواد شیمیایی در تکنولوژی پس از برداشت میوه¬ها و سبزیجات به شدت ممنوع شده است. در این پژوهش اثر متیل جاسمونات و اسید سالیسیلیک به عنوان تنظیم کننده های رشد گیاهی سالم و طبیعی در غلظتهای مختلف بر عمر پس از برداشت و کیفیت میوه¬های شلیل رقم رد گلد در طول نگهداری در سردخانه با دمای 5/0±0 درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی 90 تا 95 درصد بررسی شد. میوه¬ها با متیل جاسمونات در غلظتهای صفر، 8 و 16 میکرولیتر در لیتر و اسید سالیسیلیک در غلظتهای صفر، 1 و 2 میلی مولار و ترکیبهای مختلف آنها تیمارشدند و به مدت 21 و 42 روز نگهداری شدند و صفاتی چون ph آب میوه، مواد جامد محلول، سفتی بافت میوه، اسیدهای آلی قابل تیتراسیون، ویتامین ث، شاخص پوسیدگی، شاخص بازارپسندی، درصد کاهش وزن، خسارت سرمازدگی و نشت یونی، محتوای آنتی اکسیدان کل، محتوای فنل کل، فعالیت آنزیم پلی فنل اکسیداز و آنزیم کاتالاز مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که همه تیمارها مانع از افزایش ph شدند. همه¬ی تیمارها باعث حفظ سفتی در مقایسه با شاهد شدند اما بیشترین میزان سفتی میوه¬ها در تیمار اسید سالیسیلیک 2 میلی مولار مشاهده شد. تیمار ترکیبی 2 میلی مولار اسیدسالیسیلیک با 8 میکرولیتر در لیتر متیل جاسمونات بیشترین مقدار اسید آلی را نشان داد. تیمار ترکیبی متیل جاسمونات 16 میکرولیتر در لیتر و اسید سالیسیلیک 2 میلی مولار در مقایسه با سایر تیمارها باعث حفظ بهتر میزان ویتامین ث در حد بالاتری گردید. همه تیمارها میزان پوسیدگی را نسبت به میوه¬های شاهد کاهش دادند. کمترین کاهش وزن میوه در تیمار اسیدسالیسیلیک 2 میلی مولار مشاهده شد. تیمارهای ترکیبی متیل جاسمونات 16 میکرولیتر درلیتر با اسیدسالیسیلیک 1 و 2 میلی مولار بیشترین اثر را در حفظ میزان بازارپسندی میوه¬ها داشتتند. کمترین میزان خسارت سرمازدگی و نشت الکترولیتی در تیمار ترکیبی اسید سالیسیلیک 2 میلی مولار و متیل جاسمونات 16 میکرولیتر در لیتر مشاهده شد. تیمار ترکیبی متیل جاسمونات 16 میکرولیتر در لیتر و اسید سالیسیلیک 2 میلی مولار موجب حفظ محتوای آنتی اکسیدان کل در سطح بالا گردید. بیشترین محتوای فنل کل در تیمارهای ترکیبی متیل جاسمونات 16 میکرولیتر در لیتر با اسید سالیسیلیک 1 و 2 میلی مولار مشاهده شد. کمترین میزان فعالیت آنزیم پلی فنل اکسیداز مربوط به تیمار ترکیبی متیل جاسمونات 16 میکرولیتر در لیتر با اسید سالیسیلیک 2 میلی مولار می¬باشد. تیمارهای ترکیبی اسید سالیسیلیک 2 میلی مولار با متیل جاسمونات 16 و 8 میکرولیتر در لیتر کمترین میزان فعالیت آنزیم پراکسیداز را داشتند. بیشترین فعالیت آنزیم کاتالاز در تیمارهای ترکیبی متیل جاسمونات 16 میکرولیتر در لیتر با اسید سالیسیلیک 1 و 2 میلی مولار مشاهده شد.