نام پژوهشگر: سمانه ابولی
سمانه ابولی محمد رکوعی
یکی از مزایای علم ژنتیک شناخت ژن هایی است که در امر انتخاب برای صفات تولیدی مفید و سودآور می باشد و از آن ها به عنوان ژن های کاندیدا نام برده می شود. ژن fabp4 بیشتر در سلول های چربی بالغ بیان می شود و نقش مهمی در فرایندهای بیولوژیکی مرتبط با لیپیدها مانند دخالت در مسیرهای متابولیکی و افزایش حجم بافت های چربی داشته و میل ترکیبی بالایی با اسیدهای چرب شاخه بلند دارد. در پژوهش حاضر به منظور بررسی چندشکلی در ناحیه اگزون 3 ژن fabp4 و ارتباط آن با صفات رشد، از تعداد 45 رأس گاو سیستانی و دشتیاری منطقه سیستان و بلوچستان به طور تصادفی از ورید زیر شکم خونگیری شد. استخراج نمونه های dna از خون کامل انجام گرفت و کیفیت آن ها با الکتروفورز ژل آگارز 1% بررسی گردید. واکنش تکثیر زنجیره ای با استفاده از یک جفت آغازگر اختصاصی انجام شد. سپس بر اساس الگوهای باندی حاصل از قطعات حاصل از هضم آنزیمی nlaiii (rflp) بر روی محصولات pcr و نمایان سازی با الکتروفورز ژل آگارز 8/2% و رنگ آمیزی اتیدیوم بروماید، دام ها تعیین ژنوتیپ گردید. ساختارهای ژنتیکی و جمعیتی در جایگاه fabp4 با نرم افزار popgene3.2 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. الگوهای باندی منجر به شناسایی سه ژنوتیپ aa، ab و bb با فراوانی های 67/0، 3/0 و 03/0 در نژاد سیستانی و با فراوانی های 73/0، 27/0 و 0 در نژاد دشتیاری شد. فراوانی آلل های a و b در جایگاه مورد مطالعه در جمعیت سیستانی برابر با 82/0 و 18/0 و در جمعیت دشتیاری به ترتیب برابر با 87/0 و 13/0محاسبه گردید. هر دو جمعیت در جایگاه fabp4 انحراف از تعادل هاردی- واینبرگ را نشان دادند (05/0>p). شاخص های هتروریگوسیتی شامل شاخص شانن(i)، شاخص نئی، هتروزیگوسیتی مشاهده شده و هتروزیگوسیتی مورد انتظار در جمعیت سیستانی به ترتیب، 48/0، 30/0، 3/0، 30/0 و در جمعیت دشتیاری نیز به ترتیب 39/0، 11/0، 27/0 و 24/0 محاسبه شدند. ارتباط بین الگوی ژنوتیپ ها با صفات مرتبط با رشد ارتباط معنی داری با وزن های شش ماهگی، نه ماهگی و دوازده ماهگی نشان داد، اما بر وزن های تولد و شیرگیری اثر معنی دار نداشت. لذا می توان نتیجه گیری کرد که بیان جایگاه های مذکور بعد از بلوغ جنسی در دام ها است و به عنوان یک ژن کاندیدا می توان در استراتژی های اصلاح نژادی مورد استفاده قرار داد.