نام پژوهشگر: جلال چقازردی
جلال چقازردی محمد اسماعیل ریاحی
در جهان کنونی که به طور فزاینده ای در حال رسانه ای شدن است و دامنه کثیری از انتخاب های رسانه ای در اختیار مخاطبان است، کشورها و رسانه های مختلف برای جذب و اقناع مخاطبان بیشتر، حجم عظیمی از سرمایه گذاری ها را به تاسیس شبکه ها و تولید برنامه های مختلف اختصاص می دهند، در چنین شرایطی شناخت نیازها و انگیزه های مخاطبان و رضایتمندی هایی که از رسانه های مختلف به می آورند، امری مهم و قابل اعتناست. پژوهش حاضر به بررسی تطبیقی میزان استفاده و رضایتمندی از شبکه های تلویزیون داخلی و ماهواره ای و عوامل اجتماعی موثر بر آن، پرداخته است. این پژوهش با استفاده از روش پیمایش انجام گرفته است. جامعه آماری این تحقیق را مخاطبان کرمانشاهی 15 تا 50 سال، این دو تلویزیون تشکیل داده اند که نمونه ای 384 نفری از بین آن ها بر اساس روش نمونه گیری سهمیه ای متناسب و تصادفی ساده انتخاب شده و پرسشنامه ها بین آن ها توزیع گردیده است. اطلاعات جمع آوری شده به کمک نرم افزار های spss و amos و با استفاده از روش های آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. یافته های توصیفی پژوهش حاکی از آن است که 45 درصد پاسخگویان همیشه و اغلب تلویزیون ماهواره ای و 43.5 درصد آنان همیشه و اغلب تلویزیون داخلی نگاه می کنند. 33.6 درصد از پاسخگویان، اعتماد بالایی به تلویزیون داخلی داشته اند در حالی که 72.8 درصد از آنان اعتماد بالایی به تلویزیون ماهواره ای داشته اند. 96.4 درصد پاسخگویان هویت ملی بالایی داشته اند در حالی که 77.1 درصد از آنان، هویت قومی بالایی داشته اند.. 88 درصد پاسخگویان، میزان انتظار بالایی از تلویزیون داخلی داشته اند در حالی که 92 درصد از آنان میزان انتظار بالایی از تلویزیون ماهواره ای داشته اند و اینکه 59.9 درصد پاسخگویان؛ رضایتمندی کسب شده بالایی از تلویزیون داخلی داشته اند در حالی که 84.3 درصد از آنان، رضایتمندی کسب شده بالایی از تلویزیون ماهواره ای داشته اند. یافته های استنباطی این پژوهش نیز حاکی از آن است که بین میزان استفاده مخاطبان از این تلویزیون ها و رضایتمندی کسب شده آنان از این تلویزیون ها، بین رضایتمندی مورد انتظار مخاطبان از این تلویزیون ها و میزان رضایتمندی که از این تلویزیون ها کسب کرده اند، بین اعتماد مخاطبان به این تلویزیون ها و رضایتمندی کسب شده آنان از این تلویزیون ها، رابطه مستقیم و معنی دار وجود دارد. بین پایگاه اجتماعی– اقتصادی افراد و رضایتمندی آنان از تلویزیون ماهواره ای رابطه معکوس و معنی دار وجود دارد و بین میزان هویت قومی مخاطبان و رضایتمندی کسب شده آنان از تلویزیون ماهواره ای نیز رابطه مستقیم و معنی دار دارد. نتایج تحلیل رگرسیونی نیز نشان می دهد که در جامعه آماری پژوهش، سه متغیر اعتماد به تلویزیون داخلی، رضایتمندی مورد انتظار از این تلویزیون و میزان استفاده از آن، بیشترین تاثیرگذاری علی را بر رضایتمندی کسب شده از این تلویزیون داشته اند و سه متغیر رضایتمندی مورد انتظار از تلویزیون ماهواره ای، اعتماد به این تلویزیون و پایگاه اجتماعی-اقتصادی مخاطبان، بیشترین تاثیرگذاری علی را بر رضایتمندی کسب شده از تلویزیون ماهواره ای داشته اند.