یکی از پارامترهای مهم در صنعت نفت و گاز که در محاسبات مربوط به حجم از اهمیت بالایی برخوردار می¬باشد، ضریب تراکم پذیری گاز طبیعی می¬باشد. لذا یافتن مدلی هوشمند که از دقت و سرعت بالایی برخوردار باشد ضروری می¬نماید. بدین منظور در این پایان نامه روش¬های هوشمند مختلفی مورد بررسی قرار گرفتند. برای طراحی شبکه عصبی از الگوریتم ژنتیک به منظور یافتن ساختار بهینه شبکه¬ استفاده شد. دو پارامتر دما و فشار نقصانی به عنوان ورودی¬های شبکه در نظر گرفته شدند که البته به جز در روش برنامه نویسی ژنتیک، به منظور افزایش دقت و دسترسی به خروجی مطلوب¬تر، پارامتر جدیدی به نام فاکتور m نیز بر اساس تئوری معادله حالت محمدی¬خواه- محبی- ابولقاسمی به عنوان ورودی روش¬های هوشمند لحاظ گردید. از جمله روش¬های بررسی شده می¬توان به روش هوشمند شبکه¬های عصبی، الگوریتم¬های جستجوی تصادفی مبتنی بر جمعیت از قبیل الگوریتم ژنتیک و الگوریتم گروه ذرات و تلفیق آن¬ها با شبکه¬های عصبی و همچنین الگوریتم برنامه نویسی ژنتیک جهت پیش-گویی این ضریب اشاره کرد. از بین روش¬های مختلف ذکر شده، از روش تلفیق الگوریتم گروه ذرات با شبکه عصبی که دارای کمترین میزان خطا بر روی کل مجموعه داده ها می-باشد، در ساخت دستگاهی هوشمند به منظور محاسبه ضریب تراکم پذیری گاز طبیعی بهره گرفته شد. کلید واژه: ضریب تراکم پذیری، دستگاه هوشمند، شبکه¬های عصبی، الگوریتم ژنتیک، الگوریتم گروه ذرات، برنامه نویسی ژنتیک، معادله حالت mma

در این مطالعه برای اولین بار تأثیر نانوذرات رس اصلاح شده بر عملکرد محلول پلیمری درفرایند سیلاب زنی پلیمر موردبررسی قرارگرفت. بدین منظوردونوع سیال، یکی محلول پلی آکریلامید در آب ودیگری سوسپانسیونی از نانوذرات رس اصلاح شده(مونت موریلونیت نوعb)و محلول پلی آکریل آمید با استفاده از مدل فیزیکی(سندپک) وسیلاب زنی دردماهای مختلف وانواع غلظت آب نمک مورد ارزیابی قرار گرفته است. نانو ذره پایدار، انتخاب و غلظت بهینه آن تنظیم گردید. علاوه بر اندازه گیری ضریب برداشت، پدیده های اصلی مرتبط با سیلاب زنی پلیمر در محیط متخلخل شامل تغییرات ترشوندگی، کشش سطحی،گرانروی، تراوایی نسبی پس ازسیلاب زنی وفاکتور مقاومت باقیمانده مورد بررسی قرار گرفت.

مخازن گاز میعانی نمایش کلاسیکی از «نقطه شبنم» یا رفتار برعکس تشکیل میعانات در جهان است. دراین مخازن منحصربفرد، که فشار در آن مخازن کاهش یافته، وحجمی از ترکیبات سنگین به مایع تبدیل می شود. این میعانات ممکن است بطورموقت یا همیشگی در مخرن به دام بیفتد. به تله افتادن میعانات گازی در نتیجه فشار مویینگی که باعث کاهش تروایی نسبی گاز بوسیله افزایش میعانات گازی می باشد. کاهش تراوایی نسبی گاز باعث کاهش تولید می شود بدلیل کاهش تولید گاز با اشغال حفرات توسط میعانات گازی، حذف و پاکسازی این میعانات در اطراف چاه بسیار مهم و اساسی است. تمرکز اصلی این پایان نامه در ارزیابی مشکل سدمیعانی و افزایش بهره وری تولید چاه در مخزن گازمیعانی است. ازشبیه ساز تجاری برای شبیه سازی عددی مخزن استفاده شده است. سه روش پیشنهاد شده برای افزایش بهره وری مخازن گاز میعانی تغیرترشوندگی، کاربرد چاههای افقی و کاهش جریان غیردارسی است

امروزه موفقیت چاههای افقی در ازدیاد برداشت از مخازن نفتی، توجه روزافزونی را به امر بهره برداری از این نوع چاهها به خود معطوف داشته و در ایران نیز در سالهای اخیر، استفاده از این تکنیک جدید مدنظر قرار گرفته است.منتها کاربرد چاههای افقی بدون انجام مطالعات مهندسی در اغلب مواقع، موفقیت آمیز نبوده و صرفه اقتصادی ندارد زیرا هزینه حفاری و تکمیل یک چاه افقی از یک چاه عمودی هم طول به مراتب بیشتر است.

این پایان نامه در چهار فصل با عناوین ، فصل اول :جلوگیری از آسیب سازند ، فصل دوم اسیدکاری ماتریسی، فصل سوم اسیدهای عملیاتی و افزایه های سیالات اسید کاری ، فصل چهارم با آزمایشات ونتایج اشاره گردیده است. حفر چاه و تولید نفت از طریق چاه تنها راه ممکن برای رساندن نفت داخل مخزن نفتی به سطح زمین می باشدواز انجا که در مراحل مختلف حفاری آسیب هایی به ساند وارد می شود و نفوذپذیری سنگ مخزن را کم می کند باید برای افزایش نفوذپذیری و به عبارت دیگر تولید بیشتر به درمان بپردازیم یکی از شیوه های موثر در رسیدن به این هدف اسیدکاری است. این سیستم اسید کاری به منظور بزرگتر کردن خلل و فرج های موجود در سنگ مخزن و یا ایجاد خلل و فرج جدید و در نتیجه بالابردن نفوذپذیری آن مورد استفاده قرار می گیرد.اسید با ایجاد خوردگی بر روی مواد تشکیل دهنده سنگ مخزن این کار را به خوبی انجام می دهد.دراین حالت اسید با فشار به داخل چاه پمپ میگردد .فشار پمپ کردن باید کمتر از فشار ترک خوردن سنگ مخزن باشد تا جایی که امکان دارد اسید بصورت شعاعی در تمام جوانب سنگ مخزن مجاور چاه نفوذ کند.بنابراین از این شیوه اسیدکاری بخصوص زمانی استفاده می کنیم که هدف بالا بردن نفوذپذیری سنگ مخزن در محدوده نه چندان دور از چاه است.

پس از حفر چاهای نفت، تولید و بهره برداری از مخازن نفت توسط فشار طبیعی مخزن صورت میگیرد و در غیر این صورت توسط پروژهای تزریق آب و یا تزریق گاز این فشار حاصل میشود در ایران از جمله مخازنی که تزریق آب به آن انجام می گیرد مخازن سیری واقع در خلیج فارس می باشد. پروژه تزریق آب اگر با مطالعات کافی همراه باشد کاملا موفقیت آمیز خواهند بود در غیر اینصورت خسارات فراوانی به مخازن نفت وارد می آورد و باعث گرفتگی محیط متخلخل سنگ مخزن می شود که این پدیده کاهش دبی تزریق و حتی کاهش دبی تولید را بدنبال خواهد داشت. در این تحقیق ابتدا اصول تئوری عملایت تزریق آب که دارای کاربرد عمومی بوده بیان شده و پس از آن مطالعات آزمایشگاهی به منظور بررسی امکان تشخیص رسوب ناشی از اختلاط دو آب مخزن سیری و خلیج فارس به عنوان آبهای سازند و تزریقی انجام شد و در صورت اجاد رسوب، این دو آب با یکدیگر ناسازگار تشخیص داده خواهد شد. همچنین بوسیله انجام آزمایش میزان بهینه مصرف ضد رسوب جهت جلوگیری از ایجاد رسوب در سیستم تصفیه آب تزریقی خطوط انتقال آن تا چاههای تزریقی و مخزن نفت، معین شده است. در ادامه کار تلاش شد که با استفاده از مطالعات آزمایشگاهی و مسائل تئوری ذکر شده در این تحقیق نوع رسوبات معین شود و بدین وسیله هدف اصلی این تحقیق یعنی آشنایی با سیستمهای تصفیه و تزریق آب، پیش بینی امکان تشکیل رسوب در نقاط و شرایط مختلف، شناخت و تعیین نوع رسوبات ایجاد شده و ارائه روش مناسبی جهت زدودون آنها، حاصل شود.

هدف اصلی این تحقیق مطالعه مکانیسم رانش امتزاجی نفت در مخازن نفت و بهینه سازی شرایط امتزاج می باشد.همچنین روشهای اندازه گیری حداقل فشار امتزاج و حداقل غلظت ترکیبات امتزاج بررسی و در نهایت با یک ارزیابی و نوشتن نرم افزار به بررسی شرایط امتزاج و بهینه کردن آنها اقدام شده است. که در این راستان مقایسه ای بین نرم افزار نوشته شده و دیگر نرم افزارها بخصوص با نتایج شکرت سی اف پی انجام شده است.البته این مقایسه با توجه به فرآیند امتزاجی، که از نظر بازیافت حداکثر میزان نفت از مهمترین روشهای ازدیاد برداشت نفت است صورت گرفته است.فرآیند جابجایی امتزاجی به معنای بازیافت نفت توسط تزریق ماده ای (مثل گاز) است که در شرایط مخزن با نفت، قابلیت امتزاج را داشته باشد. درحالت امتزاج فاصله بین نفت و گاز تزریقی از بین رفته و جابجایی به صورت یک حرکت تک فازی انجام می شود. نقطه ای که در آن تغییر شدید در شیب منحنی بازیافت نفت پس از تزریق گاز با ترکیب مشخص ایجاد می شود و افزایش بازیافت از آن بسیار جزئی است به عنوان حداقل فشار امتزاج در نظر گرفته می شود.لازم به ذکر است که در یک مخزن نفتی که تحت تزریق امتزاج قرار می گیرد پنج عامل متغیر وجود دارد. که در تعیین موفقیت یا عدم موفقیت فرآیند امتزاج سهم عمده ای را دارا می باشند که عبارتند از: 1- ترکیب نفت مخزن2- ترکیب گاز تزریقی 3- فشار مخزن4- دمای مخزن5- فشار تزریقدر عمل فشار و دما و ترکیب مخزن از جمله عواملی هستند که تغییر آنها به راحتی امکان پذیر نیست و در واقع ترکیب گاز تزریقی و فشار تزریق را با سهولت بیشتری می توان تغییر داد.

اهمیت ذخایر نفتی در دنیای امروز و غیرقابل تجدید بودن این ذخایر (پس از اتمام آنها)، اهمیت روشهای بهینه ، برای بدست آوردن حداکثر بازیابی از مخازن نفتی را امری ضروری و اجتناب ناپذیر ساخته است.