نام پژوهشگر: وحید ثقفی

سبک شناسی متون تاریخی دور? ایلخانی(با تأکید بر تاریخ جهانگشا،جامع التواریخ و تاریخ وصاف)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده علوم انسانی 1392
  وحید ثقفی   سعید بزرگ بیگدلی

بررسی برجسته ترین متون تاریخی دور? ایلخانی از جمله تاریخ جهانگشا، جامع التواریخ و تاریخ وصاف ـ متونی که شناخت مرز بین ادبی و تاریخی بودن آنها کاملاً مشخص نیست ـ از منظر ادبیات و آن هم سبک شناسی ادبی و تبیین جایگاه آنها در زنجیر? تحوّل نثر فارسی و همچنین نثر تاریخی از اصلی ترین انگیزه های این پژوهش است. همچنین در این تحقیق به نثر تاریخی به عنوان یک نوع ادبی خاص با ویژگیهای متفاوت با متون ادبی توجه شده است. در زمین? سبک نثر دور? ایلخانی تحقیقاتی انجام شده است. اما این تحقیقات معمولاً تنها در زمین? یکی از این متون و اغلب در زمین? سبک تاریخ جهانگشا صورت گرفته است. در حالی که در این پژوهش، با نگاهی گسترده تر، هر سه اثر بعد از بررسی سبکی با یکدیگر و نیز با متون ادبی همان دوره و متون تاریخی دوره های دیگر مقایسه می شوند. برای این کار، از بین رویکردها و روشهای ارائه شده در زمین? سبک شناسی، رویکرد و روش تاریخی را برگزیدیم که سیر تحوّل و دگرگونیهای زبان را در دوره های مختلف بررسی می کند. در پایان، این نتایج به دست آمد که نثر تاریخی دور? ایلخانی یک نقط? عطف در سیر تحوّل نثر تاریخی به حساب می آید؛ به طوریکه متون تاریخی دوره های قبل تفاوت نسبتاً زیادی با متون این دوره دارند، اما در دوره های بعد متون تاریخی با شباهت بسیار به نوعی پیرو آثار دور? ایلخانی محسوب می شوند. همچنین آثار ادبی و تاریخی تفاوتهای بنیادی و بسیار زیادی با یکدیگر دارند و به همین دلیل می توان نثر آثار تاریخی را یک نوع ادبی مستقل به حساب آورد و آن را «نوع ادبیِ تاریخی» نامید.