هیدروکسیدهای دوتایی لایه¬ای که به عنوان ترکیبات هیدروتالسیت مانند نیز شناخته شده¬اند، طبقه¬ای از خاکهای رسی آنیونی هستند که به علت داشتن خواص متعدد در زمینه¬های گوناگون، به عنوان جاذب¬های سطحی، حاملین دارویی، کاتالیزوری و رنگ¬های صنعتی و... بسیار مورد توجه قرار گرفته¬اند. در این کار پژوهشی، ابتدا رنگ 5-]4- نیترو فنیل آزو[- سالیسیک اسید سنتز و بوسیله تکنیک¬های اسپکتروسکوپی ft-ir، uv–vis و 1h nmr مورد بررسی قرار گرفت. هیدروکسیدهای دوتایی لایه¬ای منیزیم- آهن و نیکل- آهن با نسبت¬های مولی 2،3 و4 برای mg 2+/ fe 3+ و 1،2 و 3 برای ni2+/fe3+ با استفاده از روش هم رسوبی تهیه شدند. سپس جایگیری آنیون 5-]4- نیترو فنیل آزو[- سالیسیلات به داخل هیدروکسیدهای دوتایی لایه¬ای حاوی آهن انجام شد. نمونه¬های سنتزی توسط پراش اشعه ایکس پودری (pxrd)، طیف سنجی تبدیل فوریه – مادن قرمز (ft-ir)، گرماسنجی روبشی دیفرانسیلی(dsc)، آنالیز ترموگراویمتری (tga) و طیف سنج بازتاب پخشی (drs) مورد بررسی قرار گرفت. سایز و مورفولوژی ذرات توسط میکروسکوب الکترونی روبشی اندازه گیری شد. براساس داده¬های xrd ، با نسبت مولی mg/fe برابر با 4 و ni/fe برابر با 3 کریستالیته خوب در نمونه¬ها بدست آمد. برای نمونه mgfe- dye- ldh مطالعات xrd نشان داد که به علت حضور انعکاس¬های ناشی از رنگ خالص و پیش ماده ldh- nitrate جایگیری مولکول¬های رنگ آلی به طور کامل صورت نگرفته است و جذب سطحی بخشی از آنیونهای رنگ بر روی سطوح ldh نیز اتفاق افتاده است. برای nife- dye -ldh افزایش در فاصله بین لایه¬ای از 7/0 به 6/1 نانومتر حاکی از آن است که آنیون¬های 5-]4- نیترو فنیل آزو[- سالیسیلات با موفقیت به داخل فضای بین لایه¬ای وارد شده¬اند. آنالیز tg-dtg نشان داد که ماکزیمم دما برای تجزیه اکسایشی آنیون¬های 5-]4- نیترو فنیل آزو[- سالیسیلات در منطقه بین لایه¬ای ni3fe-dye ldh 360 درجه سانتیگراد و برای رنگ خالص 280 درجه سانتیگراد می¬باشد، بنابرین پایداری حرارتی رنگ 5-]4- نیترو فنیل آزو[- سالیسیک اسید از طریق جایگیری در میان لایه¬های ldh به اندازه 80 درجه سانتیگراد افزایش یافته است.

برای شکستن خواب بذر زالزالک ایروانی crataegus pseudoheterophylla pojark.، تیمارهای مختلف خراش-دهی شیمیایی، مکانیکی، تلقیح باکتریایی، ذخیره خشک و خاک بستر درختان زالزالک در دو حالت با و بدون آندوکارپ به صورت لایه گذاری پیوسته و متناوب انجام گرفت. در بذرهای بدون آندوکارپ، بیشترین میزان جوانه زنی بذر (67/59 درصد) در غلظت 3000 میلی گرم در لیتر اسید جیبرلیک (ga3)، وزن خشک نهال در خاک بستر درختان زالزالک، کلروفیل در غلظت 5000 میلی گرم در لیتر نیترات پتاسیم (kno3) در ترکیب با لایه گذاری متناوب مشاهده شدند. در بذرهای با آندوکارپ، بیشترین میزان جوانه زنی بذر (55 درصد) در اسید سولفوریک (h2so4) به مدت 120 دقیقه، ارتفاع نهال در غلظت 3000 میلی گرم در لیتر ga3، وزن خشک نهال در غلظت 500 میلی گرم در لیتر بنزیل آمینو پورین (bap)، کلروفیل در غلظت 10000 میلی گرم در لیتر kno3، و کاروتنوئید در ذخیره خشک در دمای اتاق به مدت 12 ماه، در ترکیب با لایه گذاری متناوب مشاهده شدند. برای آزمایش تکثیر رویشی (تولید نهال غیر جنسی) از قلمه های خشبی تهیه شده در سه زمان تیر 1391، آذر 1391 و شهریور 1392 استفاده شد. در هیچ یک از ترکیب تیمارها، ریشه زایی در قلمه های تیر اتفاق نیفتاد. بیشترین میزان ریشه زایی (23/33 درصد) در منشأ پاجوش - کشت مستقیم - غلظت 3000 میلی گرم در لیتر ایندول بوتیریک اسید (iba) قلمه های آذر به دست آمد. در قلمه های شهریور، بیشترین میزان ریشه زایی (70 درصد)، سطح ریشه و کاروتنوئید در قلمه های کشت مستقیم شده و آغشته شده به غلظت 5000 میلی گرم در لیتر iba در ترکیب با 10 گرم در لیتر k3 دیده شد. برای آزمایش تکثیر رویشی از ریزنمونه های تک گره حاوی جوانه جانبی، ضد عفونی نمونه-های بهار، پاییز و زمستان با کلرید جیوه و هیپوکلریت سدیم در غلظت ها و مدت زمان های مختلف برای آزمایش سترون سازی، محیط های کشت ms، wpm و dkw برای آزمایش استقرار و محیط های کشت ms و wpm در غلظت های مختلفی از سایتوکینین ها در ترکیب با نفتالین استیک اسید (naa) برای آزمایش شاخه زایی، مورد استفاده قرار گرفتند. بیشترین درصد ریشه زایی (45 درصد) و تعداد ریشه (5 عدد) در 30 دقیقه غوطه وری غلظت 500 میلی گرم در لیتر iba در محیط کشت vs 2/1 مشاهده شد.