نام پژوهشگر: توحید فیروزان
شیوا قلی زاده کردی محمدباقر منهاج
تسهیلات اعطایی بانک ها یکی از مهم ترین متغیرهای پولی نظام اقتصادی کشور است. از یک سو دولت با تنظیم کانال های وام دهی در بانک های مختلف می تواند در ایجاد و یا جلوگیری از عواملی همچون اشتغال و تورم نقش مهمی ایفا کند، و از سوی دیگر بانک ها می توانند با اعطای وام به بخش تولیدی کشور، کمک کنند. در حقیقت یکی از اساسی ترین وظایف بانک تبدیل پول غیرفعال به پول فعال است و این عمل را از طریق جذب سپرده از افراد ریسک گریز و تزریق پول به بنگاه های اقتصادی فعال، تولیدی ها و یا افراد ریسک پذیر انجام می دهد. این روش چرخه ی تولیدی و اقتصادی کشور را به حرکت درمی آورد، از این رو عملکرد قوی یا ضعیف بانک های یک کشور در توسعه و پیشرفت و یا انحطاط اقتصاد کشور بسیار موثر است. لذا در این پژوهش برآنیم که عوامل موثر بر این متغیر مهم اقتصادی، یعنی تسهیلات اعطایی را شناسایی و آن را مدل سازی کنیم. در این راستا می خواهیم تأثیر سپرده های مردمی که در بانک ها به امانت گذاشته می شوند را بر تسهیلات اعطایی بانک ها به مردم ارزیابی نماییم. با توجه به این مطالب دو سوال پیش می آید، سوال اول اینکه آیا نوع بانک روی تسهیلات اعطایی بانک ها تأثیرگذار است یا خیر؟ و سوال دوم اینکه آیا مدل سازی به روش خطی برای توضیح این روابط بهتر است یا مدل سازی به روش های نوین غیرخطی؟ به همین منظور و در راستای پاسخ گویی به این سوالات داده های مربوط به 18 بانک را در سال های 1382 تا 1389 جمع آوری و با استفاده از نرم افزارهای مختلف مدل سازی از جمله eviews و clementine به ارزیابی این داده ها پرداختیم. در این پژوهش با استفاده از مدل سازی به روش خطی به دنبال پاسخ گویی به سوال اول بودیم. سپس برای پاسخ به سوال دوم، مدل خطی را به روش رگرسیون در مقابل مدل غیرخطی به روش شبکه ی عصبی بیزین قرار دادیم. معیار برتری در این پژوهش پیش بینی متغیر وابسته به روش درونی در نظر گرفته شده و با استفاده از مدل های خطی و غیرخطی تسهیلات اعطایی بانک ها را در سال 1389 پیش بینی و با مقادیر واقعی مقایسه کردیم. سپس پیش بینی های انجام شده و اختلافات آنها از مقادیر واقعی را در مدل خطی و غیرخطی با هم مقایسه نمودیم تا ببینیم کدام یک از مدل ها انتظارات ما را بهتر برآورده می کنند. در پایان به این نتیجه رسیدیم که سپرده های مردم نزد بانک ها تأثیر مثبت و معناداری در بانک های خصوصی نسبت به بانک های دولتی دارند. از سویی مدل خطی و غیرخطی هر دو در توضیح متغیر وابسته بسیار موفق بوده اما با توجه به اینکه معیار برتری در این مطالعه قدرت پیش بینی در نظر گرفته شده، مدل غیرخطی نسبت به مدل خطی کارایی بیشتری دارد، زیرا مدل غیرخطی پیش بینی های بهتر و به واقعیت نزدیک تری را نسبت به مدل خطی ارائه می دهد. فاصله ی پیش بینی ها در مدل غیرخطی از واقعیت همواره به یک میزان بوده و روند یکنواختی را طی می کند که این امر نشان از قدرت پیش بینی به صورت فراگیر است. به همین سبب مدل غیرخطی از قدرت پیش بینی بهتری برخوردار است.
سیما اوحدی کاظم چاوشی
قرارداد های آتی کالا به عنوان یکی از ابزارهای مالی نقش بسیار مهمی در بازار مالی دارد. این نوع قرارداد علاوه بر داشتن اثر مصون سازی بر ریسک ناشی از تغییرات قیمت؛ به عنوان ارائه کننده اهرم مالی نیز هستند. در این قرادادها بدون داشتن کالا می توان در موقعیت معاملاتی فروش قرار گرفت. استراتژی مومنتوم و معکوس بر روانشناسی؛ رفتار جمعیت و جو بازار متکی است. استراتژی مومنتوم شامل سرمایه گذاری در جهت بازار می باشد و ادعا می نماید که بازدهی مثبت یا منفی گذشته تا دوره ی مشخصی از آینده نیز همچنان تداوم خواهد داشت. استراتژی معکوس شامل سرمایه گذاری در خلاف جهت بازار است و ادعا می نماید که به دلیل واکنش کمتر از حد سرمایه گذاران به اخبار و رویدادها؛ خرید و فروش در جهت معکوس بازار می تواند بیشترین بازدهی را به همراه داشته باشد. فرضیه های مورد بررسی در این تحقیق به این صورت می باشد: فرضیه اصلی: بین نوسانات بازار آتی سکه و رفتار سرمایه گذاران ارتباط معنا داری وجود دارد. هدفاینتحقیقآناستکهتاثیرنوساناتبازدهبازارآتیسکهرابراتخاذاستراتژیمومنتومویامعکوستوسطسرمایهگذارانکماطلاعوبااطلاعبسنجیم. نتیجه ی بدست آمده براساس فرضیه های فرعی زیر می باشد: فرضیه فرعی?-بین نوسانات بازار آتی سکه طلا و اتخاذ استراتژی معاملاتی مومنتوم توسط سرمایه گذاران با اطلاع و کم اطلاع ارتباط مثبت (منفی) معناداری وجود دارد. فرضیهفرعی?-بیننوساناتبازارآتیسکهطلاواتخاذاستراتژیمعاملاتیمعکوستوسطسرمایهگذارانبااطلاعوکماطلاعارتباطمثبت (منفی) معناداریوجوددارد. رویکردی که برای گردآوری سری های زمانی قیمت های آتی و در نتیجه سری های زمانی بازده های قرارداد های آتی مورد استفاده قرارگرفته است؛ انتخاب نزدیکترین قرارداد آتی و نگه داری آن تا یک ماه قبل از سررسید و بعد جایگزین کردن قرارداد بعدی می باشد و به همین ترتیب ادامه میابد تا یک توالی از بازده ها ایجاد گردد. بازده قراردادهای آتی از تغییر در لگاریتم قیمت های پایانی به دست می آید. محدودیت در جمع آوری قیمت های تسویه ی هفتگی امکان استفاده از روش دوم را منتفی کرده است. (روش دوم عبارت است از انتخاب یک قرارداد آتی با تحویل یک ماه معین و تعویض آن با دورترین قرارداد و از قیمت های تسویه ی هفتگی استفاده می شود. اولین قرارداد را تا دو هفته قبل از سررسید نگهداری و سپس قرارداد را جابه جا می کنیم با دورترین قرارداد و آن را تا دو هفته قبل از سررسید نگه می داریم. این فرایند تکرار می شود تا یک توالی از بازده های آتی ایجاد گردد.) در این راستا از مدل نسل های همپوش به عنوان چهارچوب نظری استفاده شده است. مدل نسل های همپوشبیانگر ارتباط بین دو نسل است. به این معنا که در رابطه با نوسانات قیمت در این مدل؛ افراد ریسک گریز منطقی برای دو دوره زندگی می کنند. به محض تولد؛ افراد علائم اختلال خاص درباره ی سود برای یک دوره ی بعد را دریافت می کنند؛ سپس با استفاده از اطلاعاتی که در اختیار دارند؛ نسبت به سرمایه گذاریشان تصمیم می گیرند در واقع قیمت ها به عنوان علائم عمومی درباره ی قردادها عمل می کنند. این تحقیق در دوره بررسی ??روزه (دو هفته ی کاری) انجام شده است. بر این اساس چنانچه در دوره ی بررسی، میانگین بازدهی مثبت بود و اختلاف مقدار معامله در خرید و فروش دوره نیز مثبت باشد استراتژی مومنتوم و در صورت منفی بودن اختلاف استراتژی معکوس استفاده می گردد. در صورت منفی بودن میانگین بازده دوره و منفی بودن اختلاف مقدار معامله خرید و فروش دوره نیز از استراتژی مومنتوم و درصورت مثبت بودن اختلاف؛ از استراتژی معکوس استفاده می گردد. اطلاعات مربوط به بازده های قیمت های پایانی قرارداد آتی سکه طلا براساس استراتژی مومنتوم و معکوس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند تا ارتباط بین متغیر ها برای آزمون فرضیه ی تحقیق بررسی شود. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار excel محاسبه و با نرم افزار spss و minitab مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند و نتایج آن در جدول 5-1 آورده شده است.نتایج نشان می دهد که سرمایه گذاران کم اطلاع و با اطلاع در رابطه با نوسانات بازده قراردادهای آتی تفاوتی بین استراتژی مومنتوم و معکوس قایل نیستند. افراد با اطلاع در شرایط تلاطمات بازده استراتژی معکوس و افراد کم اطلاع استراتژی مومنتوم اتخاذ می کنند.نتایج نشان می دهد که سرمایه گذاران کم اطلاع و با اطلاع در رابطه با نوسانات بازده قراردادهای آتی تفاوتی بین استراتژی مومنتوم و معکوس قایل نیستند. افراد با اطلاع در شرایط تلاطمات بازده استراتژی معکوس و افراد کم اطلاع استراتژی مومنتوم اتخاذ می کنند.
عامر لطفی اوریمی امیررضا ابطحی
امروزه موسسات اعتباری نقش مهمی در اقتصاد کشورها ایفاء می نماید. جهانی شدن اقتصاد و ورود کانال های جدید خدماتی نظیر اینترنت، امکان جستجوی اعتباردهنده بدون محدودیت زمانی و مکانی را برای مشتریان اعتبار فراهم کرده است. به همین دلیل، موسسات اعتبار دهنده تمایل یافته اند تا فعالیت خود را به دیگر کشور های جهان گسترش دهند و همین گسترش باعث بیان موضوعی به نام ریسک گردیده است. در میان همه این ریسک ها، ریسکی که برای بانک ها و موسسات مالی حائز اهمیت است و نقشی تعیین کننده در آینده مالی شان دارد ریسک اعتباری است. این ریسک عبارت است از ریسک ناشی از عدم اطمینان (بانک) به توانایی طرف حساب (مشتری یا متعهد) برای عمل به تعهداتش. در این تحقیق با تکیه بر مدلسازی با استفاده از سیستم هوشمند ترکیبی anfis- ژنتیک مدل ریسک اعتباری، نشان داده شد که عملکرد حاصل از ترکیب شبکه های عصبی با الگوریتم ژنتیک در جهت بهبود پارامترهای شبکه عصبی بهتر از عملکرد آن از تنها با استفاده از شبکه های عصبی روی داده های مشتریان بانک ملت بود
مرضیه کریمی توحید فیروزان
بانک ها اصلی ترین تامین کننده منابع مالی بخش های واقعی اقتصاد(صنعت، کشاورزی و خدمات) محسوب شده و در کنار کارکرد اصلی خود، انگیزه اصلی بانک ها در تجهیز و تخصیص بهینه منابع و ارائه خدمات متنوع به مشتریان، درآمدزایی و کسب سود همانند سایر موسسات اقتصادی است. با عنایت به نقش ویژه و حساس بانک ها در نظام اقتصادی کشور، بروز هر گونه شوک و یا ناکارآمدی در سیستم اقتصادی مستقیما بر فعالیت بانک ها و موسسات مالی تاثیر داشته و در نهایت بر سودآوری بانک اثرگذار خواهد بود . بنابراین شناخت و بررسی عوامل تاثیرگذار بر سودآوری بانک به عنوان معیار عملکرد بانک در بهبود شرایط بانک ها موثر است. سیاستگذاران همواره به دنبال تغییر نرخ سود بانکی صرفنظر از تبعات آن بر بانک ها بوده اند. این تحقیق به سیاستگذاران این امکان را می دهد تا تاثیرهای مثبت و منفی تغییر نرخ سود بانکی را علاوه بر تولید و رشد اقتصادی، بر عملکرد مالی بانک ها نیز مشاهده نموده و تصمیمات دقیق تر و شفاف تری اتخاذ نمایند. این پژوهش در پی آن است که تاثیر نرخ سود سپرده و تسهیلات بانکی را بر عملکرد مالی بانک های تجاری منتخب با استفاده از روش داده های تابلوئی بررسی کند.
نوید نظری عدلی مرضیه خاکستری
در سال های اخیر تحریم های گسترده ای علیه ایران توسط کشورهای غربی به خصوص آمریکا وضع شده است. این تحریم ها عمدتا حوزه انرژی و نفت ایران را هدف قرار داده است. پایان نامه پیش رو به بررسی اثر این تحریم ها بر روی ایران در سال های اخیر می پردازد و با استفاده از نظریه بازی ها سعی دارد استراتژی های ممکن را بررسی نماید در این راستا سه بازیکن ایران، عربستان و آمریکا تعریف شدند و مدلی برای بازی میان آنها ارائه گردید. سپس مدل ارائه شده به سه صورت بازی ایستا، بازی پویا و بازی همکارانه از نوع چانه زنی نش حل شد و نقطه تعادل برای هر یک بدست آمد.