نام پژوهشگر: محمد هادی غفاریان
سعاد سعیدی موسی موسوی
مرکبات متعلق به تیره rutaceae، دارای سه جنس مهم بنام سیتروس، پونسیروس و فورچونلا می باشد. کلروز برگ ناشی از کمبود آهن یک نابسامانی تغذیه ای گسترده در گیاهان است که می تواند نتایج خطیر و جدی برای محصولات کشاورزی به سبب کاهش در عملکرد محصول و خسارت به کمیت و کیفیت میوه داشته باشد. معمولا در مرکبات مشکلات تغذیه ای در ارتباط با ph خاک به عناصر غذایی میکرو برمی گردد که در میان آنها علائم کمبود آهن چشمگیرتر است. با توجه به اینکه جلوگیری از کلروز آهن در مرکبات می تواند باعث بهبود میزان عملکرد و افزایش در کمیت و کیفیت محصول شود هدف از این تحقیق، بررسی اثرات چندین عامل موثر بر جلوگیری کلروز آهن از جمله بکار بردن نانو ذرات اکسید آهن پوشش دار، بدون پوشش و کلات های آهن feedta) و feeddha) در محیط کشت درون شیشه ای می باشد. این عوامل برای جلوگیری از کلروز آهن دو پایه مرکبات شامل نارنج (c. aurantium) و ولکامریانا (c. volkameriana) بررسی شدند تا در نهایت بتوان بهترین منبع ترکیب آهن در محیط کشت ms برای جلوگیری و یا بهبود کلروز ناشی از کمبود آهن در مرکبات دست یافت. آزمایش براساس اصول آماری، به صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی در پنج تکرار اجرا گردید. بذور بر روی پنج نوع محیط کشتms شامل: (ms بدون آهن، ms کامل،ms باfeeddha به عنوان جایگزین edta+fe2so4، ms همراه با نانو ذرات اکسید آهن از نوع بدون پوشش و پوشش دار شده با پوشش پلی اتیلن گلیکول کشت گردیدند. در پایان دوره آزمایش (2 ماه)، شاخص های رویشی رشد شامل (طول شاخساره و ریشه، سطح و تعداد برگ) و همچنین وزن تر و خشک (گیاهچه، شاخساره و ریشه)، میزان کلروفیل (a، b و کل)، درصد کلروز و آهن برگ اندازه گیری شد و مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج نشان داد که گیاهچه های رشد یافته روی محیط کشت ms همراه با نانو ذرات اکسید آهن بدون پوشش از بالاترین میزان جذب آهن برخودار بوده و میزان کلروز کمتری از خود بروز دادند همچنین محیطms همراه با نانو ذرات آهن دارای بیشترین اثر بر افزایش میزان صفات رویشی، وزن تر و خشک و شاخص کلروفیل نسبت به شاهد داشت.
نسیبه شاکری هادی قربانی
یون نیترات از مهمترین آلایندههای آبهای سطحی و زیرزمینی بوده که موجب بیماریهایی همچون متهموگلوبین و انواع سرطان سیستم گوارشی میشود. نانوذرات آهن صفر ظرفیتی (fe0) با دارا بودن سطح فعال گسترده و الکتروندهنده قوی به عنوان یکی از پالایندههای غیر سمی نیترات از آب میباشد. راندمان حذف نیترات توسط نانوذرات آهن صفر ظرفیتی وابسته به شرایط محیطی است که در این تحقیق (انجام شده در سال 92-1391)، اثر اسید هیومیک بر کارایی پالایش نیترات توسط نانوذرات آهن صفر در شرایط درونشیشهای، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تیمار و سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. فاکتورهای مورد آزمایش شامل غلظتهای مختلف اسید هیومیک (0- 25/0- 75/0 میلیگرم در لیتر)، غلظت نانوذرات آهن صفر (1-5/1-2 میلیگرم در لیتر) و سطوح مختلف ph (3، 4 و 5) بوده و سپس تغییرات محتوای نیترات در محلول حاوی 30 میلیگرم در لیتر، آمونیوم، نیتریت و آهن (ii) حاصل از خوردگی، پس از 48 ساعت مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصله در این آزمایش نشان داد نانوذرات آهن صفر ظرفیتی به دلیل سطح ویژه بالا توانایی زیادی برای احیاء نیترات و حذف آن از منابع آبی داشته و حضور اسید هیومیک با توجه به اثر افزایشی نانوذرات، میزان حذف نیترات را کاهش میدهد و افزایش ph اولیه محلول موجب کاهش راندمان احیاء نیترات میشود و فرآیند احیاء نیترات دارای محصولاتی بوده که نیتریت به عنوان محصول میانی ناپایدار و نتایج آن غیر قابل تطبیق با نیترات و آمونیوم میباشد و غلظت آمونیوم به دلیل اثر جرم رابطه معکوسی با راندمان احیاء نیترات توسط نانوذرات آهن صفردارد.