کولیت اولسرو (uc) یک بیماری ایدیوپاتیک است که با التهاب مخاطی روده بزرگ شناخته می شود و پذیرفته شده ترین فرضیه برای ایجاد آن، پاسخ بیش از اندازه سلول های t به باکتری های همزیست روده ای در میزبان مستعد ژنتیکی می باشد. icos (inducible costimulator) و ctla-4 (cytotoxic t lymphocyte antigen-4) از ژن های مسئول پاسخ ایمنی روی کروموزوم 2 (2q33) هستند. icos یک تنظیم کننده مثبت سلول t است که تمایز سلول های t کمکی را تنظیم می نماید و ctla-4 یک تنظیم کننده منفی است که عمل عمده آن جلوگیری از فعالیت و تکثیر سلول t است. در این مطالعه مورد-شاهدی ارتباط پلی مورفیسم های c.1624 c/t و ivs1+173 t/c ژن icos و -318 c/t ژن ctla-4 با میزان خطر ابتلا به بیماری کولیت اولسرو بررسی گردید. به این منظور 40 بیمار مبتلا به کولیت اولسرو و 40 فرد سالم با یکدیگر مقایسه شدند. پس از استخراج dna از نمونه های بیوپسی ژنوتیپ های ژن icos با روش های allele-specific pcr و pcr-rflp و ژنوتیپ مورد نظر در ژن ctla-4 با استفاده از روش as-pcr شناسایی گردیدند. بر پایه نتایج بدست آمده و بررسی های آماری، هیچ تفاوت معنی داری در توزیع ژنوتیپی icos c.1624 c/t و ctla-4 -318 c/t بدست نیامد (p=0.1712 و p=0.1838). اما فراوانی ژنوتیپی پلی مورفیسم icos ivs1+173 t/c تفاوت معنی داری در دو گروه نشان داد (p=0.0005). به گونه ای که ژنوتیپ t/t با میزان خطر بالاتری از uc در ارتباط بود (or, 6.37; 95% ci, 2.28-17.84, p=0.0004). آنالیز آماری ترکیبی روی سه پلی مورفیسمicos c.1624 c/t ، icos ivs1+173 t/c و ctla-4 -318 c/t مشخص نمود که فراوانترین هاپلوتیپ، tc/tt/tc در افراد بیمار با فراوانی های 5/62% می باشد. لذا در این مطالعه، ارتباط معنی داری بین پلی مورفیسم icos ivs1+173 t/c با بیماری کولیت اولسرو در جمعیت مورد مطالعه وجود دارد. اما پلی مورفیسم های icos c.1624 c/t و ctla-4 -318 t/c به عنوان فاکتور خطر برای این بیماری شمرده نمی شوند. گرچه جهت بررسی نقش پلی مورفیسم ژن های مرتبط با سیستم ایمنی در بیماری کولیت اولسرو نیاز به مطالعه گسترده تری می باشد.