نام پژوهشگر: آسیه نجفی
آسیه نجفی وحید یاوری
این مطالعه با هدف بررسی اثر گرسنگی کوتاه مدت و تغذیه ی مجدد بر روی استرس اکسیداتیو و پارامتر های ایمنی ماهی بنی (mesopotamichthys sharpeyi) انگشت قد انجام گرفت. ماهیان انگشت قد با میانگین وزنی 0/40± 6/13 گرم پس از 2 هفته سازگاری، در قالب یک طرح کاملا تصادفی در 9 تانک فایبرگلاس مدور 300 لیتری مجهز به سیستم هوادهی، در سه تیمار 4، 8 و 16 روز گرسنگی توزیع شدند. پس از دوره ی گرسنگی تمام گرو ه ها 32 روز غذادهی شدند. آزمایش به گونه ای طراحی گردید که پایان دوره ی گرسنگی و آغاز دوره ی غذادهی همه ی تیمارها به صورت همزمان با یکدیگر باشد. در ابتدای دوره، پایان گرسنگی و پایان غذادهی، پس از بیهوشی با محلول 0/2 درصد 2 فنوکسی اتانول، خونگیری از ساقه دمی با استفاده از سرنگ های آغشته به هپارین صورت گرفت. پس از جداسازی پلاسما فعالیت آنزیم های سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز و گلوتاتیون پراکسیداز، محتوای مالون دی آلدهید، ایمنوگلوبین mو لیزوزیم در آن اندازه گیری گردید. براساس نتایج بدست آمده اختلاف معنی داری در میزان فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز، لیزوزیم و محتوای ایمنوگلوبین m پلاسما پس از دوره گرسنگی و در پایان تغذیه مجدد بین گروه پایه و تیمارهای مختلف مشاهده نگردید ( 0/05<p). فعالیت کاتالاز و گلوتاتیون پراکسیداز در پایان دوره ی گرسنگی در تیمارهای 8 و 16 روز گرسنگی در مقایسه با گروه پایه افزایش معنی داری نشان داد (0/05>p). محتوای مالون دی آلدهید پلاسما نیز به موازات محرومیت غذایی به صورت معنی داری افزایش یافته بود (0/05>p). مطالعه ی حاضر نشان داد که گرسنگی کوتاه مدت تولید گونه های فعال اکسیژنی را در ماهی بنی انگشت قد افزایش می دهد و با وجود فعالیت بالای آنزیم های سیستم دفاع آنتی اکسیدانی، استرس اکسیداتیو اتفاق می افتد. اما از آنجا که همه ی شاخص های زیستی ارزیابی شده در این مطالعه، پس از تغذیه ی مجدد به مقادیر اولیه بازگشتند، بنابراین می توان گفت بکارگیری دوره های محرومیت غذایی کوتاه مدت و تغذیه ی مجدد در این گونه در زمان های مورد بررسی در مطالعه ی حاضر، موجب بروز اختلال در دفاع آنتی اکسیدانی و ایمنی نمی گردد.