نام پژوهشگر: الهام اصغری ادیب
الهام اصغری ادیب مهوش خدابنده
در جهانی که آنزیم ها در لیست تقاضای بسیاری از صنایع قرار دارند، توانایی تولید همزمان دو نوع از پرمتقاضی-ترین این آنزیم ها، پروتئاز و آمیلاز، با استفاده از سویه-های وحشی و بهینه سازی تولید آن ها با استفاده از محیط پیچیده اقتصادی، می تواند تأثیر شگرفی در صنایع ما داشته باشد. گزارشات اندکی مبنی بر تولید و تعیین ویژگی آمیلاز و پروتئاز که به طور همزمان توسط یک سویه تولید شده باشند، وجود دارد. در این طرح، باسیلوس لیکنیفورمیس accession number: fn678352 glu113، سویه ای بومی که از مناطق صنعتی در ایران جدا شده بود، برای تولید آمیلاز و پروتئاز انتخاب شد. انواع مختلفی از ترکیبات پیچیده و کم هزینه مثل پودر آب پنیر، سبوس گندم، آب ذرت، و آب ماست به عنوان منابع کربن و نیتروژن استفاده شدند. عوامل موثر بر فعالیت این دو آنزیم، با استفاده از تکنیک تغییر یک فاکتور در هر آزمایش مورد بررسی قرار گرفت و فعالیت قابل توجهی در حضور سبوس گندم و آب ماست مشاهده شد. بهینه سازی فعالیت آنزیم ها با استفاده از روش آماری تاگوچی نشان داد که تولید بهینه پروتئاز و آمیلاز، در ساعت 36 ام و هر یک تحت شرایط کشت مشخص و مجزا عبارت بودند از 41/12 ±u/ml 06/622 و 39/0 ±u/ml01/38.چون در روش تاگوچی دو شرایط مختلف در تولید بهینه آمیلاز و پروتئاز بدست آمد، آزمایشی طراحی شد که در آن تولید هر دو آنزیم همزمان و بهینه و به ترتیب معادل 64/17± u/ml 410/544و 416/0 ±u/ml 91/32بود. در این شرایط بهینه، دما برابر با 40 درجه سانتیگراد، 6 ph، سبوس گندم % 7/0 و مقدار آب ماست ml 5 بود. در نهایت این مطالعه نشان داد که سویه بومیباسیلوس لیکنیفورمیس glu113، توانایی تولید همزمان دو آنزیم مهم صنعتی، پروتئاز و آمیلاز را دارا می باشد. بیشینه تولید این آنزیم ها در حضور محیط کم هزینه حاوی محصولات جانبی کشاورزی چون سبوس گندم و آب ماست بدست آمد. نتایج حاصل از این تحقیق، برای صنایع نظیر مواد شوینده از اهمیت زیادی برخوردار است.