به منظور بررسی اثر انواع پرایمینگ با عناصر نانو اکسید روی و کلسیم بر شاخص های جوانه زنی، پروتئین های محلول و آنزیم های آنتی اکسیدانی گیاه دارویی سیاه دانه تحت سطوح مختلف تنش شوری، آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در آزمایشگاه فیزیولوژی و تکنولوژی بذر دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی انجام شد. تیمارها شامل پنج نوع پرایمینگ (شاهد، هیدروپرایمینگ، پرایمینگ با عناصر نانو اکسید روی و کلسیم و نیز پرایمینگ با ترکیبی از عناصر نانو اکسید روی و کلسیم) و سه سطح شوری (0، 50، 100 میلی مولار کلرید سدیم) بود. نتایج نشان داد که شوری اثر بازدارنده بر قابلیت جوانه-زنی، رشد و شاخص های قدرت گیاهچه ها داشت، در حالی که پرایمینگ با افزایش میانگین این شاخص ها اثرات تنش شوری را کاهش داد. با افزایش سطوح شوری مقادیر پتاسیم و کلسیم کاهش، اما مقدار سدیم گیاهچه ها افزایش یافت، اما تیمارهای پرایمینگ باعث اثر معنی داری بر افزایش پتاسیم و کلسیم و کاهش مقدار سدیم گیاهچه ها نسبت به تیمار شاهد شد. شوری محتوای پروتئین کل گیاهچه ها را کاهش، اما فعالیت آنزیم های پراکسیداز و کاتالاز را افزایش داد. اما در اثر اعمال پرایمینگ فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی افزایش و در نتیجه پراکسیداسیون لیپیدهای غشای سلول کاهش یافت. در این تحقیق، گیاهان تیمارشده با عناصر نانو اکسید روی و کلسیم و آب مقطر، بطور معمول فعالیت آنتی اکسیدانی (کاتالاز و پراکسیداز) و پروتئین محلول بالاتری را در مقایسه با گیاهچه های تیمار نشده نشان دادند. در میان تیمارهای بکار رفته تیمار پرایمینگ با نانو اکسید روی و کلسیم بصورت ترکیبی بیشترین کارایی و بهترین عملکرد را در کاهش اثرات ناشی از تنش شوری داشت