افزایش حلالیت مواد یکی از مسائل بسیار مهم در صنایع شیمیایی می باشد. تولید مواد شیمیایی و دارویی در مقیاس های کوچک، باعث افزایش حلالیت آن ها می شود. با توجه به مزایای جت های برخوردی در فرآیند رسوب گیری توسط ضد حلال و تولید ماده در مقیاس های کوچک، در این تحقیق کاربرد جت های برخوردی در افزایش حلالیت داروی کاربامازپین و عوامل تأثیر گذار در این فرآیند بررسی شده اند. پارامترهای مختلف از جمله غلظت ، دبی محلول، دبی ضدحلال و نوع حلال مورد بررسی قرار گرفته اند. حلال های مورد استفاده متانول و اتانول و ضدحلال آب دیونیزه بوده است. در این تحقیق تحلیل آماری نتایج با استفاده از نرم آفزار مینی تب و طرح مکعب مرکزی (ccd) انجام شده است و نیز میکروسکوپ الکترونی رویشی (sem) و گرماسنج پویشی تفاضلی (dsc) برای بررسی شکل، اندازه و خواص فیزیکی مواد استفاده قرار گرفته است. نتایج نشان داد فوق اشباعیت فاکتور مهم در کاهش اندازه ذرات بوده و با افزایش فوق اشباعیت اندازه ذرات تولید شده کاهش می یابد. در بررسی اثر غلظت مشاهده گردید هنگام استفاده از حلال متانول غلظت های پایین تر برای کاهش اندازه ذرات مناسب تر بوده و با افزایش غلظت از 9 تا mg/ml27 اندازه ذرات از 262 تا nm 774 افزایش یافته است، در حالی که با استفاده از اتانول با افزایش غلظت از 9 تا mg/ml18 اندازه ذرات از 342 به nm325 کاهش و سپس با افزایش غلظت تا mg/ml27 تا nm494 افزایش یافته است. در بررسی اثر تغییرات دبی محلول مشاهده گردید در استفاده از هر دو حلال، کاهش دبی محلول فاکتور موثری در کاهش اندازه ذرات می باشد و با افزایش دبی محلول در هنگام استفاده از حلال اتانول و متانول اندازه ذرات به ترتبب به صورت 305 تا nm 698 و 342 تا nm 494 افزایش یافته است. همچنین به منظور بررسی اثر دبی ضدحلال در سه سطح 140، 420 و ml/min700 تغییرات اندازه ذرات بررسی شده است و مشاهده گردید زمانی که از متانول به عنوان حلال استفاده گردید با افزایش دبی ضدحلال از 140 تا ml/min420 اندازه ذرات از 611 به nm 343 کاهش و سپس با افزایش دبی ضدحلال از 420 تا ml/min700 اندازه ذرات تا nm 395 افزایش یافته است، هنگامی که از اتانول به عنوان حلال شده است با افزایش ضدحلال از 140 تا ml/min420 اندازه ذرات از 388 بهnm 287 کاهش و سپس با افزایش دبی ضدحلال تا ml/min700 اندازه ذرات تا nm 494 افزایش یافته است. همچنین مقادیر بهینه پیشنهاد شده توسط نرم افزار مورد آزمایش قرار گرفت و مشاهده شد در استفاده از حلال متانول مقادیر بهینه غلظت، دبی محلول و دبی ضدحلال معرفی شده توسط نرم افزار mg/ml13، ml/min20، ml/min626 و متوسط اندازه ذرات به دست آمده از آزمایش nm 217 بوده است در حالیکه با استفاده از حلال اتانول مقادیر بهینه پارامترهای غلظت، دبی محلول و ضدحلال معرفی شده ترتیب mg/ml9، ml/min20، ml/min360 بوده و متوسط اندازه ذرات به دست آمده از آزمایش nm 158 می باشد.