طبیعت پیچیده فرسایش آبکندی و نواحی مجاورشان (ناهمگنی) ثابت کرده است که تهیه نقشه فرسایش آبکندی به وسیله روش های متداول (پیکسل - پایه) در طبقه بندی تصاویر ماهواره ای چالش برانگیز است. توسعه فنون پیشرفته در سنجش از دور و تبدیل آن به توانمندی های بومی از جمله موارد مهم در تحقیقات توسعه ای و کاربردی مانند موضوع تحقیق حاضر محسوب می شود. سوال اصلی تحقیق این است که آیا به کار گیری روش های پیشرفته سنجش از دور از جمله روش آنالیز شیءگرا در مقایسه با شیوه های رایج طبقه بندی تصاویر ماهواره ای، نقشه دقیق تری از فرسایش آبکندی ارائه می کنند؟ بر این اساس در این تحقیق سعی شده با استفاده از تکنیک های پردازش تصاویر، مناسب-ترین تکنیک برای تهیه نقشه فرسایش آبکندی مشخص گردد. در این راستا ابتدا تصاویر irs منطقه لامرد با روش های طبقه بندی پیکسل- پایه (حداکثر احتمال و ماشین بردار پشتیبان) طبقه بندی شد. سپس طبقه بندی شیءگرا با استفاده از الگوریتم نزدیکترین همسایه در محیط نرم افزار ecognition پیاده گردید و نقشه فرسایش آبکندی منطقه تهیه شد. مقایسه نتایج مربوط به ارزیابی صحت طبقه بندی ها نشان می دهد که در میان روش های پیکسل- پایه روش ماشین بردار پشتیبان نقشه آبکند را با دقت و صحتی بالاتر (کاپای =67/0) از روش حداکثر احتمال تولید کرده است. این در حالی است که مقایسه کلی نتایج طبقه بندی تصویر نشان دهند? این واقعیت است که خود این الگوریتم در مقایسه با روش شیءگرا از دقت کمتری برخوردار است. بنابراین طبقه بندی شیءگرا توانایی بیشتری نسبت به طبقه بندی پیکسل پایه دارد و از دقت بالاتری (کاپای=82/0) برخوردار است. برتری و توانمندی بیشتر روش شیءگرا نسبت به روش پیکسل پایه به این دلیل است که در روش شیءگرا علاوه بر ویژگی های طیفی پدیده ها، ویژگی های هندسی آنها نیز مد نظر قرار می گیرد. بنابرین پیشنهاد می شود از این پس برای تهیه نقشه فرسایش آبکندی در منطقه لامرد به جای استفاده از روش های متداول طبقه بندی از روش های آنالیز شیءگرا که امکان تهیه نقشه ی دقیق تر را دارند استفاده شود.

با توجه به قرار گرفتن استان هرمزگان در ناحیه ی آب و هوایی خشک و نیمه خشک ایران و وقوع خشکسالی های مکرر به ویژه در سال های اخیر، اهمیت توجه به پایش و پیش بینی خشکسالی بیش از پیش ضروری می نماید. در این تحقیق به منظور بررسی فراوانی و تداوم وقوع خشکسالی از شاخص خشکسالی spi ماهانه و سالانه استفاده شده است. به این منظور پس از اخذ آمار و اطلاعات بارندگی ایستگاه های باران سنجی و سینوپتیک مستقر در سطح استان هرمزگان و انجام آزمون های آماری لازم از قبیل آزمون ایستایی داده ها، آزمون همگنی و آزمون داده های پرت آمار بارندگی ماهانه 15 ایستگاه در طول دوره آماری 27 ساله مورد استفاده قرار گرفت. پس از آن با توجه به مقادیر spi ماهانه و سالانه هر ایستگاه و در طول دوره آماری وضعیت خشکسالی در هر سال مشخص گردید. سپس جدول های فراوانی و تداوم وقوع خشکسالی در ایستگاه های منتخب تهیه شد. نتایج بررسی ها نشان می دهد که به طور کلی بیشترین فراوانی وضعیت رطوبتی در تمامی ایستگاه های مورد نظر در محدوده نرمال می باشد. ضمن آن که در همه سال ها و در تمامی 15 ایستگاه مورد بررسی بیش از یک وضعیت رطوبتی حاکم بوده است. از لحاظ دوره تداوم، دروه تداوم 1 و 2 ساله بیشترین و دوره تداوم 4و5 ساله کم ترین فراوانی را در کل ایستگاه ها شامل می شود. برای پیش بینی خشکسالی می توان از سری های زمانی استفاده نمود. بررسی های اولیه سری های زمانی با استفاده از آزمون های آماری نشان داد کلیه داده ها همگن و ایستا می باشند. سپس در یک فرایند چند مرحله ای(شناسایی، براورد پارامتر و آزمون کفایت مدل) مناسب ترین مدل باکس جنکینز تعیین شد. مدل arima با حداقل خطای معیار اطلاعات آکائیک اصلاح شده (aicc) به عنوان بهترین مدل انتخاب شد. مقادیر spi از سال 1385 تا 1390 به عنوان داده آزمون جهت پیش بینی با بهترین مدل استفاده گردید. به عنوان مثال مدل arima (1, 1, 0) برای سری زمانی 12 ماه ایستگاه بندرعباس انتخاب شد. نتایج حاصل از این مدل نشان داد که rmse بین مقادیر مشاهده شده و پیش بینی شده 186/ میباشد و 4 سال از رده خشکسالی را به درستی پیش بینی می نماید.

طوفان هایگرد و غباریکیازپدیده های جوی غالب در مناطق خشک و نیمه خشک جهان محسوب می شود که می تواند اثراتزیانباریدرمحیط هایزندگیانسانی، جانوریوگیاهیبر جا بگذارد. اینپدیدهکشورهای منطقهخاورمیانهازجملهایرانوعراقرا به صورت متناوبتحتتأثیر قرار می دهد. بنابراین، با توجه به گستردگی و شدت روزافزون این پدیده در منطقه خاورمیانه، ارتباط بین آهنگ وقوع طوفان های گرد و غبار با تغییرات کاربری اراضی و پوشش زمین در مناطق برداشت رسوبات بادی باید مورد مطالعه دقیق قرار گیرد. این مهم به شناخت بیشتر عوامل موثر در وقوع این پدیده کمک کرده و امکان پیش بینی و مقابله با آن را در آینده فراهم می کند. در واقع شناخت ارتباط بین طوفان گرد و غبار و تغییرات کاربری اراضی و پوشش زمین، در منابع طبیعی و بخش های دیگر می تواند به عنوان یک پارامتر مهم، برنامه ریزان بخش های مختلف اجرایی را در مدیریت و توسعه همه جانبه یاری نماید. هدف از این مطالعه بررسی اثرات تغییر کاربری اراضی و پوشش زمین بر فعالیت طوفان های گردوغبار در شمال غرب عراق می باشد.در این تحقیق با استفاده تصاویر ماهواره ای چند زمانه لندست سال های 1984، 1986، 1987، 1998، 2000، 2001، 2007، 2010 و 2011 تغییرات کاربری اراضی و پوشش زمین به وقوع پیوسته، طی دوره زمانی 27 ساله با استفاده از روش آشکارسازی پس از طبقه بندی، در منطقه مورد مطالعه بدست آمد که این نتایج بدست آمده حاکی از رشد اراضی بایر و کاهش شدید اراضی مرتع در طی دوره مطالعاتی در این تحقیق بوده است. همچنین از آمار سازمان هواشناسی عراق در 3 ایستگاه سینوپتیک جهت پایش فراوانی وقوع طوفان های گردوغبار در منطقه مورد مطالعه استفاده شد که نتایج نشان دهنده رشد این طوفان ها در اواخر فصل تابستان و اوایل فصل زمستان می باشد. در نهایت نتایج حاصله نشان دهنده عدم وجود ارتباط معنی دار بین تغییرات کاربری اراضی و فراوانی وقوع طوفان های گردوغبار بوده است.

خشکسالی یکی از مخاطرات طبیعی است که در نتیجه کمبود بارش در یک دوره ی زمانی طولانی مدت پدید می آید. این پدیده در تمام مناطق آب و هوایی اتفاق می افتد و اثرات آن در سال های اخیر که رشد جمعیت و میزان مصرف آب بخصوص آب های زیرزمینی افزایش یافته مشهودتر بوده است. به منظور مدیریت خشکسالی توصیف خصوصیت خشکسالی امری ضروری است؛ در این میان شاخص های خشکسالی مقادیر کمی هستند که با خلاصه کردن اطلاعات خشکسالی به صورت دوره ای، اطلاعات مفیدی از شرایط رطوبتی یک منطقه را به ما می دهند، استفاده از این اطلاعات به مراتب مفیدتر از داده های خام می باشد. هدف از این تحقیق ارزیابی شاخص های خشکسالی آب زیرزمینی با استفاده از شاخص های خشکسالی هواشناسی و هیدرولوژیکی در آبخوان محدوده ی مطالعاتی مرودشت خرامه و در نتیجه معرفی مناسب ترین شاخص هیدروژئولوژیکی به منظور تسهیل مدیریت منابع آبهای زیرزمینی در دشت های محدوده مورد مطالعه به عنوان یکی از مناطق مهم و تاثیر گذار از نظر تولید محصولات کشاورزی کشور می باشد که بیشترین نیاز آبی این بخش از منابع آب زیرزمینی تامین می شود. بدین منظور هر کدام از شاخص استاندارد بارش spi، به عنوان شاخص خشکسالی هواشناسی، شاخص جریان آبراهه ای sdi، به عنوان شاخص خشکسالی هیدرولوژیکی و شاخص های منبع آب زیرزمینیgri ، سطح آب استاندارد شدهswi و حالت پیزومتریک psi به عنوان شاخص های خشکسالی آب زیرزمینی در مقیاس های زمانی 3، 6، 9، 12، 18، 24 و 48 ماهه محاسبه شدند. به منظور بررسی بهتر روند سطح آب زیرزمینی در منطقه هیدروگراف آبخوان رسم گردید همچنین به منظور بررسی توزیع مکانی خشکسالی، پهنه بندی خشکسالی در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی(gis) با استفاده از روش فاصله وزنی معکوس(idw) صورت گرفت.

بستر رودخانه¬ها نا¬پایدار و احتمال تغییر در فرم رودخانه در گذر زمان وجود دارد. هدف از انجام این تحقیق، آشکارسازی نوسانات مکانی رودخانه شور در طول زمان و تعیین سطوحی از دانشگاه هرمزگان که در معرض آبگرفتگی هستند، می¬باشد. داده¬های ماهواره¬ای شامل landsat tm، landsat mss و irs p6 بود که هر یک با استفاده از نرم افزار envi 4.8 آماده سازی و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و میزان کارایی هر روش طبقه بندی با محاسبه دو شاخص صحت کلی (overall accuracy) و ضریب کاپا (kappa coefficient) بررسی گردید. برای بررسی تغییرات مسیر رودخانه در طی سال¬های 1985 تا 2013، با استفاده از داده¬های جمع¬آوری شده میدانی و ثبت شده در gps بر روی دو تصویر می¬توان به میزان جابجایی بستر رودخانه شور در گذر زمان پی برد. میزان ارتفاع رواناب حاصل از دبی حداکثر لحظه ای با دوره بازگشت 200 سال در توزیع آماری گمبل با فرض این¬که در مدت زمان 24 ساعت و 48 ساعت تداوم داشته باشد، برآورد گردید و در نرم افزار arcmap میزان محدوده¬ای از دانشگاه که در معرض ارتفاع آب حاصل از بارندگی قرار می-گیرد، مشخص شد. نتایج نشان داد که از بین روش¬های طبقه بندی نظارت شده، روش حداکثر احتمال با توجه به ضریب کاپا و دقت کلی، تغییرات بستر رودخانه بیشتر نمایش داده شد و برعکس در روش متوازی¬السطوح تغییرات کمتر لحاظ شد. این نتایج نشان می¬دهد که برداشت نمونه¬های تعلیمی کافی از طبقات موجود در طبیعت و بررسی میزان احتمال تعلق هر یک از پیکسل¬های تصاویر ماهواره¬ای به این طبقات، به خوبی می¬تواند درطبقه¬بندی محدوده مورد مطالعه مفید واقع شود. در روی تصویر سال 1985 یک مسیر برای رودخانه تشخیص داده شد، درحالی¬که روی تصاویر سال¬های 1998، 2011 و 2013 دو مسیر شناسایی شد، مسیر دوم در حقیقت به صورت یک میانبر در آمده است. مسیر رودخانه در روی تصویر سال 2013 نسبت به تصویر سال 1985 به طرف تاسیسات دانشگاه پیشروی داشته و باید تاسیسات مربوط به دانشگاه در جایی احداث گردد که در مسیر جریان طغیان¬های فصلی رودخانه شور نباشد.. با داشتن سطوح متفاوت مربوط به ارتفاع آب بایستی بخش¬هایی از دانشگاه را که در معرض خطر آب¬گرفتگی هستند، تشخیص داد و برنامه¬ریزی¬های مورد نیاز را لحاظ نمود. سرعت پیشروی رودخانه در طول بازه زمانی 28 ساله حدود 102 متر روی قوس اصلی به سمت دانشگاه هرمزگان می-باشد.

خشکسالی های پی در پی، رشد سریع جمعیت و کمبود منابع آب در استان هرمزگان، شناسایی یک منبع جایگزین آب را ضروری ساخته است. مه و رطوبت هوا به عنوان منابع بالقوه آب هستند که می توانند با استفاده از فن آوری جمع آوری آب از مه و رطوبت هوا، مورد بهره برداری قرار بگیرند. همچنین استان هرمزگان به علت ساحلی و کوهستانی بودن قابلیت آن را دارد تا از این طریق بخشی از آب مورد نیاز خود را مستقیماً تولید نماید. بر این اساس هدف اصلی این تحقیق شناسایی مناطق دارای پتانسیل استحصال آب از مه و رطوبت هوا در استان هرمزگان می باشد.

این پژوهش به منظور ارائه الگوی اطلاع رسانی در ژئوپارک جزیره قشم با استفادهwebgis به مدت یک سال و در محدوده ای به مساحت 1560 کیلومتر مربع انجام گرفت. ژئوپارک قشم مجموعه ای از سایت های زمین شناسی (ژئوسایت)، جاذبه های طبیعی، جاذبه های تاریخی-فرهنگی، جامعه محلی و مراکز خدماتی است که بیشتر ژئوسایت ها از نوع زمین شناسی فرسایشی است. با توجه به فراوانی اطلاعات و سرگردانی گردشگران جهت کسب اطلاعات در کمترین زمان ممکن به منظور برنامه ریزی سفر و همچنین آسودگی در حین سفر یکی از بهترین گزینه ها ایجاد یک پایگاه اطلاعاتی با استفاده از webgis است