نام پژوهشگر: سعیده رضایی سرچشمه

بررسی فقهی مسأله افزایش جمعیت و تکثیر موالید از دیدگاه امامیه
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ایلام - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1392
  سعیده رضایی سرچشمه   طاهر علی محمدی

مسأله ی جمعیت را می توان از جهات گوناگونی از جمله جنبه ی دینی و فقهی مورد بحث و بررسی قرار داد. در سالهای بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی مسوولان نظام با توجه به اقتضائات آن زمان، سیاست های تنظیم خانواده و کنترل جمعیت را در پیش گرفتند و اقداماتی از جمله تبلیغ و ترویج روش های جلوگیری از بارداری و زاد و ولد را در جهت کاهش جمعیت و تحدید موالید انجام دادند که تداوم این رویه در دهه اخیر مورد انتقاد صریح صاحب نظران و در رأس همه، مقام معظم رهبری قرار گرفت و از مدیران ذی ربط، متوقف شدن برنامه های کنترل جمعیت و تحدید موالید و در نتیجه ضرورت برنامه ریزی برای افزایش جمعیت خواسته شد. از آنجایی که این موضوع و مسائل مربوط به آن موافقان و مخالفانی بخصوص در حوزه ی دینی و مذهبی دارد، می طلبد که درباره ی آن پژوهش جامعی به عمل آید و دیدگاه ها و ادله ی دو طرف مورد بررسی دقیق قرار گیرد و جایگاه آن در فقه امامیه مشخص گردد و نیز ادله ی طرفین بیان شود و مشخص شود که کدام دیدگاه مطابق و سازگارتر با تعالیم اسلامی است، همچنین از آنجا که برنامه های تنظیم خانواده و روش های پیشگیری از بارداری از مسائل مبتلا به افراد جامعه اسلامی است، ضرورت دارد مورد بررسی دقیق قرار گرفته و دیدگاه فقهای امامیه در این زمینه بیان و حکم بکارگیری آنها مشخص شود. در این پژوهش که به روش توصیفی– تحلیلی انجام گرفته، به دست آمده که در اسلام افزایش جمعیت به عنوان یک عمل مستحب مورد تأکید فراوان قرار گرفته است و بر این اساس ادله موافقان افزایش جمعیت و تکثیر موالید با روح و تعالیم اسلامی سازگارتر است و استدلال هایشان موجه تر و قوی تر به نظر می رسد. ضمن آنکه استفاده از روش های کنترل جمعیت و پیشگیری از بارداری در برخی موارد؛ از جمله سقط جنین و عقیم سازی دائمی، حرام و فقط در موارد استثنایی تجویز شده است و در برخی موارد، مکروه و منوط به رعایت شرایط و ضوابط خاص می باشد.