درقرن هفتم هجری، شاعران بزرگی در عرصه ی ادبیات ظهور کرده اند که از هر کدام آثار ارزشمندی به یادگار مانده است. یکی از این شاعران،عراقی است که از مقام والایی برخوردار بوده وبا توجه به اینکه بسیاری از صناعات ادبی از جمله امثال وحکم ، تمثیل، ضرب المثل و ...در دیوان این شاعر آمده است، دراین پایان نامه،سعی گردیده «امثال وحکم در دیوان فخر الدین عراقی» مورد بررسی قرار گیرد. امثال وحکم نمایانگر ارزش ها وافکار و باورهای مردم در جامعه است وهمواره در اشعار بیشتر شاعران بزرگ ادب فارسی به چشم می خورد. عراقی یکی از شاعران بزرگ ادب فارسی به شمار می رودکه توانایی او در استخدام معانی و ابتکار مضامین ، به کار بردن لغات و ترکیبات خاص و ساختن ترکیب های گوناگون، استفاده از کنایات، تشبیهات و ضرب المثل های تازه که خود، ساخته وابداع کرده است، نمایان است. امثال وحکم در اشعار این شاعر بزرگ در زمینه های مختلف از رواج خاصی برخوردار است که از آن جمله می توان به عرفان وعشق و می و میخانه ومناعت و بلند نظری، آبرومداری،ترک تعلّقات دنیوی، پرهیز از خصلت ناروا ، حلم وبردباری ، وفای به عهد، بخشش ونکویی،تواضع وفروتنی و...اشاره کرد. روش تحقیق بر اساس مطالعه و توصیف منابع امثال و حکم و نیز کاربرد آنها در اشعار فخرالدین عراقی می باشد . هدف از انجام این پژوهش بررسی ومطابقت امثال وحکم اشعار عراقی با امثال رایج شاعران هم دوره ونیز بسامد تمثیلات بکار رفته در اشعار عراقی می باشد . کلیدواژه ها: شعر فارسی،فخرالدین عراقی، امثال وحکم ،تمثیل و ضرب المثل.

چکیده: جامی شاعری است موسیقی¬دان که اشعارش با بسیاری از اصطلاحات و راز و رمزهای موسیقی در آمیخته است. این امر باعث شده بسیاری از اشعارش بدون توجه به معانی موسیقایی واژگان و اصطلاحات آن، غامض به نظر برسد، خصوصاً زمانی که از تغییر مقام¬ها که امروزه به آن مرکب خوانی یا مدولاسیون می¬گویند یا زمانی که از آواز و چگونه تحریر زدن سخن می¬گوید، حتماً باید با آواز و مسائل مربوط به آن از جمله مناسب¬خوانی، مرصع خوانی، زیر و بم خواندن، فراز و فرود، برداشت و برگشت یا رجعت و ... آشنا باشیم. در غیر این صورت نه از هنر و زیبا آفرینی جامی لذت خواهیم برد نه از مفاهیم و معانی نهفته در آنها بهرمنده خواهیم شد. بنابراین در این پژوهش برای نیل به این مقصود با استفاده از منابع مخصوص موسیقی گذشته، از جمله، شرح ادوار عبدالقادر مراغی، بحور الالحانِ فرصت¬الدوله شیرازی و رساله¬ی جامی در خصوص موسیقی و منابع امروزی از جمله نظری به موسیقی ایرانی تألیف روح الله خالقی و غیره، به توضیح اصطلاحات موسیقی استفاده شده در اشعار جامی برای درک بهتر مفهوم ابیات پرداخته شده است. مطالعه¬ی اشعار جامی و بررسی موسیقایی آن¬ها و همچنین نگاهی به رساله¬ی موسیقی وی نشان می¬دهد، جامی علاوه بر آشنایی علمی و عملی با سازها و اجزا و چگونگی ساخت آنها، از راز و رمزهای آواز آگاه بوده و مقام¬های آوازی را می¬شناخته است و در مواردی مخصوصاً زمانی که از آوازخواندن و تحریر زدن سخن می¬گوید، دیدگاهش با نظریات استادان آواز کنونی قرابت دارد. کلید واژه¬ها: جامی، شعرفارسی، موسیقی، مقام، ساز، آواز.