چکیده: داستان های هزارویک شب یکی از معدود آثار شناخته شده در جهان است که بیشترین تصویر سازی ها را در بر داشته و در طول تاریخ تصویر گران بسیاری آن را به تصویر کشیده اند به همین دلیل هزارو یک شب یک منبع تصویری و گنجینه ای با تنوع بسیاری از آثار تصویرگران هر کشور است. از این روی در این رساله سعی در جمع آوری آثار تصویری شاخص و مطرح تصویرگری و حتی آثار کم یاب با مضمون هزارو یک شب شده .پس از تحقیق پیرامون این اثر ادبی- هنری و آشنایی کامل با تاریخچه، خاستگاه اولیه، عناصر و نمادهای تشکیل دهنده ی آن، تصویرگرانی که نقش بسیاری در مطرح شدن این اثر در جهان شده اند و آثارشان ویژگی های خاصی نسبت به دیگر هنرمندان داشته معرفی شده سپس به نقد و تحلیل آثار تصویری آن ها می پردازیم.در پایان به این نتیجه می رسیم که نمادهای ملی و فرهنگی هر قوم و ملتی متعلق به تصویرگری که سعی در به تصویر کشیدن و تصاحب این اثر داشته، خواسته یا ناخواسته در تصاویرش رخنه داشته.

کشف ویژگی های مشترک مفهومی و بصری و دلایل ماندگاری تصویری کهن الگوها ( هدهد ،همای ،سیمرغ ،ققنوس). ایجاد بیان جدید و دگردیسی بصری از پرندگان اساطیری در تصویرسازی برای ارتباط مناسب تر با انسان معاصر. در این پژوهش ابتدا به شناسایی منابع مربوط و با در نظر گرفتن تحقیقات پیشین و با استفاده از مطالعات و پژوهش های انجام شده بدنه اصلی تحقیق را که در مورد بررسی چهار پرنده اسطوره ای ( سیمرغ ، ققنوس ،هدهد ،همای) است و مطالعات صورت گرفته که از طریق روش های ارزیابی و تصویری و تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته است . نتایج به دست آمده با توجه به بررسی های انجام شده دو پرنده( ققنوس و هدهد) در جهان ،از گذشته تا به امروز مفهوم قبل خود را حفظ کرده اند و هنرمندان با بیانی متفاوت و امروزی و در نظر گرفتن مخاطب در فهم اثر ،تلاش بسیار برای بیان مفهوم آنها به مردم جهان به کار برده اند و این باعث شده نام آنها در میان مردم جان زنده بماند و علاوه بر مفاهیم قبلی مفاهیم جدید هم نسبت گرفته اند.اما دو پرنده همای و سیمرغ ایرانی هستند و هنرمندان در گذشته شعرها و نقشهایی ماندگار از این پرندگان به جای گذاشته اند، اما امروزه هنرمندان ایرانی کوتاهی کرده اند و بسیار جزئی به نقش های این کهن الگو ها و اسطوره های ایرانی پرداخته اند. کلید واژگان اسطوره ،کهن الگو ،رمزپردازی ، ،همای ،هدهد ،سیمرغ ،ققنوس ، تصویرسازی قدیم و جدید