نام پژوهشگر: فاطمه خیرآبادی
فاطمه خیرآبادی افشین سلطانی
زوال بذر و تنش غرقابی از عواملی هستند که منجر به کاهش رشد رویشی میشوند. به منظور بررسی مکانیسمهایی که منجر به این کاهش رشد میشوند و بررسی اثر متقابل این دو عامل، آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای تصادفی (3 تیمار کیفیت بذر به صورت 0، 72 و 144 ساعت پیری تسریع شده و 4 تیمار غرقابی شامل 0 و 5، 10، 15 روز غرقاب) در 4 تکرار انجام شد و گیاهان طی دو مرحله پنجهزنی تیمار شاهد (قبل از اعمال تنش غرقابی)، و مرحله به خوشه رفتن تیمار شاهد (پس از اعمال تنش غرقابی) برداشت شدند. نتایج حاصل از بررسیهای آزمایشگاه نشان داد که زوال بذر منجر به کاهش سرعت و درصد جوانهزنی و همچنین کاهش رشد رویشی گیاهچههای حاصل می شود. در گلخانه زوال بذر منجر به کاهش سرعت و درصد سبزشدن شد. بررسی دادهها قبل از اعمال تنش غرقابی برای سطح برگ و وزن خشک برگ در گلدان نشان داد که رشد رویشی با افزایش زوال بذر کاهش یافت ولی اعمال تنش غرقابی تنها سطح برگ در گلدان را کاهش داد. غلظت عناصر فسفر، پتاسیم و نیتروژن کل قبل و بعد از اعمال تنش غرقابی، تحت تاثیر تیمارهای زوال بذر، غرقابی و اثر متقابل زوال بذر و غرقابی قرار گرفت. در مرحله پنجهزنی تیمار شاهد با افزایش زوال بذر سرعت رشد نسبی به طور معنیداری کاهش یافت ولی در مرحله خوشهرفتن تیمار شاهد با افزایش زوال بذر سرعت رشد نسبی به طور معنیداری افزایش یافت. با استفاده از روش کوواریانس مشخص شد که کاهش تراکم گیاهان حاصل از بذور فرسوده منجر به کاهش رشد رویشی شد. استفاده از بذر بیشتر به منظور افزایش استقرار در مزرعه میتواند اثرات سوء ناشی از فرسودگی بذرها را به حداقل برساند.