نام پژوهشگر: فاطمه خیرآبادی

تاثیر زوال بذر بر واکنش های رشدی و فیزیولوژیکی گندم تحت تنش غرقابی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان - دانشکده علوم کشاورزی 1392
  فاطمه خیرآبادی   افشین سلطانی

زوال بذر و تنش غرقابی از عواملی هستند که منجر به کاهش رشد رویشی می‏شوند. به منظور بررسی مکانیسم­هایی که منجر به این کاهش رشد می­شوند و بررسی اثر متقابل این دو عامل، آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های تصادفی (3 تیمار کیفیت بذر به صورت 0، 72 و 144 ساعت پیری تسریع شده و 4 تیمار غرقابی شامل 0 و 5، 10، 15 روز غرقاب) در 4 تکرار انجام شد و گیاهان طی دو مرحله پنجه‏زنی تیمار شاهد (قبل از اعمال تنش غرقابی)، و مرحله به خوشه رفتن تیمار شاهد (پس از اعمال تنش غرقابی) برداشت شدند. نتایج حاصل از بررسی­های آزمایشگاه نشان داد که زوال بذر منجر به کاهش سرعت و درصد جوانه­زنی و همچنین کاهش رشد رویشی گیاهچه­های حاصل می شود. در گلخانه زوال بذر منجر به کاهش سرعت و درصد سبزشدن شد. بررسی داده‏ها قبل از اعمال تنش غرقابی برای سطح برگ و وزن خشک برگ در گلدان نشان داد که رشد رویشی با افزایش زوال بذر کاهش یافت ولی اعمال تنش غرقابی تنها سطح برگ در گلدان را کاهش داد. غلظت عناصر فسفر، پتاسیم و نیتروژن کل قبل و بعد از اعمال تنش غرقابی، تحت تاثیر تیمارهای زوال بذر، غرقابی و اثر متقابل زوال بذر و غرقابی قرار گرفت. در مرحله پنجه‏زنی تیمار شاهد با افزایش زوال بذر سرعت رشد نسبی به طور معنی‏داری کاهش یافت ولی در مرحله خوشه‏رفتن تیمار شاهد با افزایش زوال بذر سرعت رشد نسبی به طور معنی‏داری افزایش یافت. با استفاده از روش کوواریانس مشخص شد که کاهش تراکم گیاهان حاصل از بذور فرسوده منجر به کاهش رشد رویشی شد. استفاده از بذر بیشتر به منظور افزایش استقرار در مزرعه می‏تواند اثرات سوء ناشی از فرسودگی بذرها را به حداقل برساند.