یکی از حوادث مهمی که تأثیر زیادی در جامعه داشت، جنگ تحمیلی عراق علیه ایران است. با اینکه ما درگیر نبردی ناخواسته شدیم و این نبرد، خسارات مالی و جانی فراوانی را به کشور ما وارد کرد. اما بروز جنگ، برای ملت ما فواید بی شماری داشت. دفاع ِ جانانه رزمندگان دلیر اسلام، در تمامی جبهه های جنگ تحمیلی ، سرشار از صحنه های زیبا و دل انگیز ِ دلاوری ها و فداکاری های آنان در برابر تجاوزگری و خوی پلید دشمن است . در طول جنگ هشت ساله ، مظاهر و جلوه های زیبای گوناگونی از رشادت ها ، ایثار ، از خود گذشتگی و جان فشانی های رزمندگان رشید میهن اسلامی به وجود آمد که بی گمان در تاریخ پرافتخار ایران ِ عزیز ، تا ابد خواهد ماند. در این پژوهش که در5 فصل تنظیم گردیده است، نخست به بررسی عوامل موثر بر بالندگی اخلاقی مجاهدان در آیات و روایات و نیز رزمندگان دوران دفاع مقدس پرداخته، سپس خصوصیات اخلاقی آنها دردوران دفاع مقدس را که از اسلام نشأت گرفته بود، مورد تحقیق قرار داده و آنگاه راهکارهای حفظ و انتقال آنها را تجزیه وتحلیل نموده ایم. براساس آموزه های قرآنی، عواملی همچون، جهاد، ایمان، ابتلا مومنان، اطاعت از رهبری و مرگ باوری، سبب بالندگی اخلاقی مجاهدان در اسلام گردیده است. عواملی همچون ایمان و باورهای دینی و جهاد برای عقیده، رهبری معنوی امام خمینی (ره)، فرهنگ عاشورایی شناخت و بصیرت، حضور روحانیت و تاثیر مساجد، شرایط حاکم بر جبهه ها، تاثیر فرماندهان با اخلاق جنگ، مواجهه با مرگ و زمان طولانی دفاع مقدس، تاثیرات شگرفی در بالندگی اخلاقی رزمندگان، داشته است. برآیند این عوامل در طول دوران دفاع مقدس، ایجاد فضائل اخلاقی گوناگونی بود در حوزه های مختلف از جمله : در حوزه اخلاق بندگی، فضائل اخلاقی چون، ایمان و توکل، دعا و توسل و خلوص نیت، در حوزه اخلاق فردی فضائلی چون، اعتماد به نفس و خودباوری، شجاعت، صبر و پایداری، ساده زیستی و قناعت. و در حوزه اخلاق اجتماعی فضائلی چون ولایت پذیری و اطاعت از فرماندهی، خوشرویی، رفاقت و شوخ طبعی ایثار و فداکاری، تواضع و فروتنی در میان رزمندگان. تجلی یافته و به بلوغ و کمال شایسته ای رسید. با بررسی موضوعات فوق، راهکارهای زیر برای حفظ و انتقال ارزش های اخلاقی دفاع مقدس پیشنهاد می گردد. ثبت صحیح وقایع و درس های اخلاقی دفاع مقدس، شناخت آسیب ها و تهدیدهای فرهنگی که جامعه و جوانان را نشانه گرفته است، سعی در برقراری عدالت نسبی و مقبول در جامعه، گماردن مسئولین عامل به ارزش های اخلاقی در راس امور، الگو سازی صحیح و دست یافتنی از شهدا و رزمندگان، پاسداشت مداوم از شهدا، ایثارگران و رزمندگان در قالب برنامه های متنوع و جذاب، کارآمد ساختن مراکز تربیتی و فرهنگی و همچنین توجه و به کارگیری نهادهای آموزشی در اشاعه فرهنگ دفاع مقدس، ارتقاء توانمندی های مدیران بخش های فرهنگی کشور، بهره برداری مطلوب از رسانه ها، استفاده از نفوذ خواص برای ترویج فرهنگ دفاع مقدس، ایجاد نمایشگاه ها و تقویت برنامه های راهیان نور و برطرف کردن نقاط ضعف آن