نام پژوهشگر: فاطمه افشار مقدم
کورش امینی فاطمه افشار مقدم
این پژوهش یک مطالعه توصیفی است که به منظور بررسی علل بازگشت مجدد معتادان به اعتیاد با مواد افیونی در مراجعین به مراکز دولتی ترک اعتیاد شهر همدان، سال 1379 صورت گرفته است. در این مطالعه تعداد 80 نفر از معتادان مراجعه کننده به مرکز پذیرش، درمان و پیگری معتادان خود معرف سازمان بهزیستی و بخش روانپزشکی بیمارستان سینای همدان (مراکز دولتی)، به صورت در دسترس و مبتنی بر هدف انتخاب شدند. روش گردآوری داده ها ((مصاحبه ساختاریافته)) بود نتایج این بررسی دباره علل شغلی عود اعتیاد نشان داد: بیشتر افرادی که عامل ((تماس شغلی با مواد افیونی)) شامل آنها می شد. (n=35، 75/43 درصد) تاثیر این عامل را در سطح زیاد مطرح کرده اند. در علل اقتصادی، اکثریت مددجویانی که ((ورشکستگی مالی)) در مورد آنها صادق بود (n=10، 12/5 درصد) تاثیر آن را در سطح زیاد معرفی نموده اند. در علل تحصیلی، بیشتر افرادی که ((همکلاسی های معتاد)) داشته اند (n=4، 5 درصد) و در علل خانوادگی نیز اکثریت افراد مجردی که ((برخورد نامناسب خانواده)) شامل آنها می شد (n=6، 7/5 درصد) همینطور افرادی که یکی از بستگان درجه اول معتاد داشتند (n=4، 75 درصد( تاثیر این دو عامل را در سطح زیاد عنوان نموده اند. در ضمن افراد متاهلی که برخورد خانواده (پدر، مادر و ...) با آنها مناسب نبوده (n=9، 11/25 درصد( و در علل اجتماعی آنهایی که با دوستان معتاد و منحرف معاشرت داشته اند (n=43، 53/75 درصد) تاثیر آن را در سطح زیاد دانسته اند، در علل روانی، پنج عامل زیر مهمترین عوامل بوده اند: 1- ((احساس اجبار ذهنی برای مصرف مواد)) (n=32، 40 درصد). 2- ((لجبازی)) (n=11، 13/75 درصد). 3-((فراموش کردن مشکلات زندگی)) (n=14، 17/5 درصد). 4- ((شکست در عشق)) (n=8، 10 درصد). 5- ((داشتن اطمینان کاذب به خود)) (n=12، 15 درصد). لازم به ذکر است تمامی افرادی که موارد فوق شامل آنها می شد، تاثیر این عوامل را در سطح زیاد عنوان نموده اند. و نیز اکثریت افرادی که دچار معلولیت یا نقص جسمی بوده اند (n=9، 11/25 درصد) تاثیر این عامل را در عود اعتیادشان در حد زیاد مطرح کرده اند. برای بررسی ارتباط بین برخی از مشخصات فردی با علل عود از آزمون آنالیز واریانس استفاده شد، نتایج نشان داد که بین سن با علل شغلی عود اعتیاد (p=0/136) و علل تحصیلی (p=0/0036)، بین وضعیت تاهل با علل اجتماعی (p=0/03)، بین میزان تحصیلات و علل شغلی (p=0/0036) و علل جسمی عود اعتیاد (p=0/037) ارتباط معنی داری وجود داشت، در مابقی موارد ارتباط معنی دار نبود.