این رساله به نحوه گذران اوقات فراغت در کلان شهر مشهد پرداخته است. قداست و اهمیت بین المللی کلان شهر مشهد از جمله ضرورت های این تحقیق می باشد. هدف از این تحقیق شناخت راهبردهای توسعه گذران اوقات فراغت در راستای رفاه زائر و غنی سازی اوقات فراغت بوده است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی، با ماهیتی قیاسی می باشد. روش جمع آوری اطلاعات به دو صورت کتابخانه ای- اسنادی و پیمایشی صورت گرفته، در روش پیمایشی از یک طرف برای بررسی نیازهای فراغتی زائران با توجه به فرمول کوکران تعداد 400 پرسشنامه از آنها پر شده و برای تدوین راهبردها با توجه به روش دلفی تعداد 25 پرسشنامه از کارشناسان ذیربط تکمیل شده است. تکنیک استفاده شده swot و qspm بوده است. نتایج بدست آمده از این تحقیق مبین آن است که قوتها و فرصتهای شهر مشهد نسبت به ضعف هاو تهدیدهای این عرصه افزونی داشته و موقعیت شهر مشهد از این حیث تهاجمی می باشد. بنابراین ضرورت برنامه ریزی سیستمی و ارتقاء زیر ساختار های گذران اوقات فراغت با توجه به فرهنگ زیارت اجتناب ناپذیر می شود.