نام پژوهشگر: نرجس خاتون مصلح

بررسی رابطه سرمایه اجتماعی خانواده و هویت دینی نوجوانان
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی 1392
  نرجس خاتون مصلح   خدیجه سفیری

هویت دینی درپژوهش های تجربی ونظریه های علوم اجتماعی همواره موردتوجه بوده ،زیرا هویت دینی به عنوان یک هویت اجتماعی نقش مهمی در زندگی مردم ایفا کرده واز عناصر ایجادکننده همبستگی وانسجام اجتماعی درسطح جوامع است که موجب دوام وپایداری سایرابعادهویت نیز می شود؛ازسوی دیگر چالش دراین زمینه می تواند منجر به بحران درسایرابعاد هویت شود.باتوجه به اینکه "تغییردرهویت دینی"عمدتاً دردوران نوجوانی روی می دهدو با توجه به نقش واهمیت خانواده برباورهاوگرایش های فرزندان و با توجه به اهمیت مشارکت دینی در احساس تعلق و تعهد نسبت به اجتماع دینی، هدف این پژوهش بررسی رابطه سرمایه اجتماعی خانواده ومشارکت دینی نوجوان و والدین باهویت دینی، نوجوان است.به منظورسنجش متغیرهای مطرح شده درچهارچوب نظری درزمینه سرمایه اجتماعی خانواده به طورخاص برمبنای نظریه کلمن و دیگر نظریه پردازان این حوزه ودر زمینه مشارکت دینی بر مبنای نظریات جنکینز ،دورکیم ،طالبان و.. و درزمینه هویت دینی نیزبرمبنای ترکیبی ازنظریات تاجفل ،فینی، جنکینزونظراندیشمندان ایرانی (دوران ،طالبان و...) عمل نموده ایم. روش پژوهش ازنوع پیمایش بوده وداده های پرسشنامه ازمیان یکی از والدین و فرزند نوجوان آنها درپایه سوم دبیرستانهای شهرقم با روش نمونه گیری طبقه بندی با احتمال متناسب با حجم و تعدادنمونه 367نفرنوجوان به همراه 367 نفر یکی از والدین جمع آوری شده است. نتایج پژوهش حاکی ازآن است که بین سرمایه اجتماعی خانواده و ابعاد آن (سرمایه اجتماعی درونی خانواده وسرمایه اجتماعی بیرونی خانواده) باهویت دینی نوجوانان رابطه معنادار و مستقیم وجوددارد.همچنین بین مشارکت دینی نوجوان و مشارکت دینی والدین با هویت دینی نوجوان نیز رابطه معنادار و مستقیم وجود دارد.از میان متغیرهای زمینه ای نیز بین رشته تحصیلی ،ناحیه آموزش وپرورش محل تحصیل با هویت دینی نوجوان رابطه معنادار بود.درنهایت براساس نتایج تحلیل رگرسیون ، متغیرهای این پژوهش 8/25درصد از واریانس هویت دینی را تبیین می کنند.