نام پژوهشگر: سودابه سلیمی خراشاد

بازتاب باورهای عامیانه در تاریخ بیهقی و قابوس نامه
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سیستان و بلوچستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  سودابه سلیمی خراشاد   مریم شعبان زاده

دو اثر گرانبهای تاریخ بیهقی و قابوس نامه از آثار ارزشمند زبان فارسی در قرن پنجم هجری به شمار می آیند.کتاب تاریخ بیهقی از باب اطلاعاتی که درباره ی مسایل مختلفی مانند تشکیلات درباری وآداب و عادات مختلف،مراسم و جشن ها و تشریفات رسمی و حوادث تاریخی که دارد، سودمند است. قابوس نامه نیز یکی از کتاب های ارزشمند تربیتی و اخلاقی در ادبیات فارسی به شمار می رود.از آنجا که باورهای عامیانه بخشی از فرهنگ و زبان و ادبیات فارسی به شمار می آیند و در طی قرنهای متمادی نقش بسزایی در رشد و توسعه ی فرهنگ جوامع داشته است، لذا آشنایی و آگاهی از فرهنگ و آداب و رسوم گذشته ی یک قوم برای کسانی که به هویت ملی و پیشینه ی تاریخی سرزمین خود علاقه مند هستند، ضروری به نظر می رسد، بنابراین به منظور برقراری پیوند فرهنگی میان نسل جدید با آداب و رسوم، جشن ها و باورهای گذشتگان، در این تحقیق، سعی بر آن است که به بررسی بازتاب باورهای عامیانه در تاریخ بیهقی و قابوس نامه پرداخته شود. اصول کار تحقیق مبتنی بر دیدگاه های نظریه پرداز فرهنگ عامه، وان ژنپ مردم شناس فرانسوی است. با این فرضیه ها که باورهای عامیانه در تاریخ بیهقی و قابوس نامه موثر بوده است و باورهای اسلامی نویسندگان در هر دو کتاب تاثیر فراوان داشته است. تقویت هویت ملی از طریق بررسی و ریشه یابی فرهنگ و آداب ورسوم برای شناسایی بهتر آن، همچنین وسعت بخشیدن به میزان آگاهی خوانندگان نسبت به باورهای عامیانه ی قرن های پنجم و ششم هدف تحقیق است. از نتایج حاصل شده از شواهد و مطالعات انجام شده،چنین بر می آید که بیهقی و عنصرالمعالی تحت تاثیر باورهای عامیانه قرار گرفته اند و در نهایت این نتیجه گرفته می شود که رویکرد و توجه این نویسندگان نسبت به باورهای دینی، اسلامی و فرهنگی در دو کتاب فراوان بوده است.