نام پژوهشگر: درسا دریکنده
درسا دریکنده سیدرضا هاشمی
در سال های اخیر، کاربرد مدل های هیدرولوژیکی توزیعی بر پایه فیزیکی افزایش یافته است. با این حال بسیاری از سوالات در خصوص واسنجی و صحت سنجی صحیح مدل های توزیعی و ارزیابی عدم قطعیت پارامترهای تخمینی، هنوز هم ناشناخته است. به خصوص برای مدل های پیچیده، تخمین پارامترها به طور صحیح، کاهش فضای پارامتری و استفاده از الگوریتم های موثر و کارآمد به منظور کاهش عدم قطعیت و تسهیل فرآیند واسنجی امری ضروریست. هدف از تحقیق حاضر، یافتن بازه اطمینان برای دبی خروجی و توزیع احتمالاتی پسین پارامترهای مدل بارش- رواناب توزیعی affdef در حوضه آبریز معرف کامه در استان خراسان رضوی با استفاده از الگوریتم عدم قطعیت glue می باشد. glue یک نسخه از روش شبیه سازی مونت کارلو بوده و یکی از روش های محبوب برای تحلیل عدم قطعیت پارامتر در مدل سازی هیدرولوژیکی است و به طور گسترده طی دهه اخیر استفاده شده تا عدم قطعیت پیش بینی را به خصوص در کاربردهای هیدرولوژیکی تحلیل کرده و تخمین زند. تعداد سه رویداد برای واسنجی و یک رویداد برای صحت سنجی توزیع احتمالاتی پسین پارامترها به کار گرفته شد. تعداد 10000 بار اجرای مدل بارش- رواناب به منظور افزایش درصد قرارگیری داده های مشاهداتی در بازه اطمینان 95 درصد صورت پذیرفت و بررسی و تحلیل عدم قطعیت پارامترهای مدل بارش- رواناب برروی سه رویداد واسنجی انجام شد. سپس ساخت توزیع های پسین برای 9 پارامتر واسنجی مدل affdef انجام گرفت و تحلیل حساسیت پارامترهای مدل بر اساس آن صورت پذیرفت. نمودارهای توزیع پسین پارامترها در دوره واسنجی و نتایج حاصل از صحت سنجی حاکی از این بودند که نحوه توزیع پارامترها می تواند ارتباط بالا با عوامل مختلفی مانند شرایط رطوبت پیشین خاک و میزان دبی اوج و فصل وقوع بارش داشته باشد. معیارهای ارزیابی الگوریتم عدم قطعیت glue توسط دو شاخص d-factor و p-factor نشان داد که مقادیر d-factor در مرحله واسنجی دبی 24 ساعته بین 47/0تا 52/ 0و مقادیر p-factor بین 40 درصد تا 50 درصد بودند. کم بودن مقادیر d-factor بیانگر واسنجی خوب رواناب در حوضه و بالا بودن مقادیر p-factor بیانگر عدم قطعیت پایین پیش بینی ها بود.