در حقوق خانواده زوجین دارای حقوق و تکالیفی هستندکه آنها را می توان به دو دسته مالی و غیر مالی تقسیم نمود؛ روابط شخصی زن و شوهر شامل دسته غیر مالی آن می گردد که شامل تکالیف مشترک زوجین و تکالیف منحصر به زوج یا زوجه است و حقوق مالی زوجین نفقه و مهریه را دربرمیگیرد. با توجه به اینکه نقش اساسی خانواده در مستحکم نمودن پایه های جامعه و اهمیت این نهاد مهم در دین و مذهبمان غیرقابل انکار می باشد. قانونگذار نیز در اصل قانون اساسی به آن اشاره کرده است و در قانون مدنی با مشخص کردن حقوق هریک از زوجین در پی محکم کردن اساس خانواده و کم کردن آن سری از دعاوی است که باعث سست شدن این نهاد مهم می گردد، و در این راه از هیچ تلاشی فروگذار نکرده است. لذا در جاییکه ممکن است حقوق و تکالیف زوجین باهمدیگر تزاحم نموده و مانع اجرای حق دیگری شوند مانند تزاحم میان حق حبس زوجه و تمکین زوج که در مرحله اجرا بایکدیگر تزاحم نموده اند، به چاره اندیشی پرداخته و برای حل آن تلاش نموده است و حق یکی را بر دیگری باتوجه به معیارهایی ترجیح داده است. مصادیق دیگری چون تزاحم میان حق سکونت و حق اشتغال زوجه و ریاست شوهر بر خانواده و تزاحم میان حق طلاق زوجه و ازدواج مجدد زوج وجود دارد که در اینجا این معیارها بررسی و ارائه شده است و مبنای این ترجیح قانونگذار تحلیل و تشخیص داده شده است. بادر نظر گرفتن روح مواد قانونی و راه حل های پیش بینی شده توسط قانون گذار برای حل نمودن موارد تزاحم بنظر میرسد بنظر می رسد که هدف اصلی قانون گذار در حل تزاحم و وضع قوانین حفظ بنیان خانواده می باشد. در این مجال به تعریف تزاحم و واژه های مشابه آن، مصادیق حقوق و تکالیف زوجین و به مصادیق تزاحم پرداخته و درصدد حل آن با توجه به معیارهایی فقهی و اصولی برمی آییم.