نام پژوهشگر: نرگس ریاحی نیا

اثر عصاره گلبرگ زعفران بر مسمومیت کبدی ناشی از استامینوفن در موش صحرایی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده کشاورزی 1392
  نرگس ریاحی نیا   محمد باقر منتظر تربتی

با توجه به تجویز روزانه مقادیر زیادی از دارو ها توسط پزشکان، در سال های اخیر توجه زیادی به اثر گیاهان در درمان و پیشگیری مسمومیت ناشی از داروها معطوف شده است. مسمومیت با استامینوفن یکی از علل مهم آسیب های کبدی است. در تحقیق حاضر اثر محافظتی عصاره هیدروالکلی گلبرگ زعفران در مسمومیت کبدی حاد ناشی از استامینوفن مورد بررسی قرار گرفته است. در این مطالعه 36 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار در شش گروه شش تایی توزیع گردیدند. به گروه یک به عنوان شاهد سالم، سرم فیزیولوژی و به گروه دو به عنوان شاهد مسموم، استامینوفن (600 میلی گرم/کیلوگرم) تجویز شد. به گروه های سه و چهار به ترتیب عصاره گلبرگ زعفران با دز های 10 و 20 میلی-گرم/کیلوگرم و به گروه های پنج و شش عصاره گلبرگ زعفران (به ترتیب 10و 20 میلی گرم/کیلوگرم) همراه با استامینوفن (600 میلی گرم/کیلوگرم) تجویز گردید. در پایان دوره برای سنجش پارامتر های بیوشیمیایی و هپاتولوژیک خونگیری از قلب انجام شد و پس از آن جهت بررسی های هیستوپاتولوژیک، کبد حیوانات در فرمالین 10درصد قرار داده شد. تیمار استامینوفن سبب افزایش سطح سرمی آلانین-آمینوترانسفراز و آسپارتات آمینوترانسفراز در موش ها گردید. عصاره گلبرگ زعفران با دز 20 میلی-گرم/کیلوگرم باعث کاهش در میزان آنزیم های ast و alt، هموگلوبین، هماتوکریت و تعداد گلبول-های قرمز گردید. اما تعداد گلبول های سفید در این دز عصاره افزایش یافت. در بررسی آسیب شناسی، عصاره هیدروالکلی گلبرگ زعفران با دز 20 میلی گرم/کیلوگرم، آسیب کبدی ناشی از استامینوفن را مانع شد. تغییرات بافتی با یافته های بیوشیمیایی هماهنگ بود. با توجه به نتایج تحقیق حاضر، عصاره هیدروالکلی گلبرگ زعفران با دز 20 میلی گرم/کیلوگرم در پیشگیری از مسمومیت حاد کبدی موثر است.