نام پژوهشگر: محسن لطفی عزیز

پسامدرنیسم در آثار ابوتراب خسروی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بوعلی سینا - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  محسن لطفی عزیز   مهدی شریفیان

پسامدرنیسم ، اصطلاحی کلی و متکثر است که ناظر بر رخدادها و تحولات هنری ، فلسفی ، سیاسی و ... است. تحولاتی که در سال های بعد از جنگ دوم بین الملل و دوران جنگ سرد شکوفا شد. اندیشمندان بزرگ این نحله ی هنری- فلسفی همچون فرانسوا لیوتار، برایان مک هیل ، ایهاب حسن هر یک از دیدگاه های متفاوت ، نظریه هایی متنوع در باب ماهیت پست مدرنیسم و رابطه آن جامعه انسانی بیان کرده اند. این پدیده نوظهور در ادبیات جهان نیز ردپای عمیقی برجای گذاشته است. و از آن میان تاثیر شگرفی در ژانر داستان و رمان نهاده است. در دهه های اخیر برخی از نویسندگان ایران نیز مبانی ساختاری و زبانی پسامدرن را در نویسندگی خود به کار بسته اند. کسانی چون رضا براهنی و منیرو روانی پور از پیشروان این نوع داستان پردازی ، به شمار می آیند. ابوتراب خسروی با نگارش رمان های رود راوی ، اسفار کاتبان و مجموعه داستان های دیوان سومنات و کتاب ویران ، خود را در حلقه ی پست مدرن نویسان می بیند . وی در زمره ی نویسندگانی است که به تلفیق سبک مدرنیسم و پسامدرنیسم در داستان ها و رمان هایش پرداخته است. خسروی مولفه های پسامدرن چون: اتصال کوتاه ، مرگ مولف ، بینامتنیت،عدم قطعیت، دور باطل ، بی اعتبار کردن زمان ، تعدد روایت و ... را در ساختار داستان هایش تنیده است . دیگر اینکه پسامدرنیسم ارتباط تنگاتنگی با پساساختارگرایی دارد و برون داد این ارتباط ، داستان های زبان گرایی است که خسروی به خلق آن مبادرت ورزیده است. در این پژوهش، نخست به بسط و توضیح معانی متلون پسامدرنیسم و کلیات آن پرداخته ، در گام پسین آثار داستانی خسروی را بررسی نموده و سپس به رصد مولفه های پسامدرن در ساختار متون داستانی وی دست یازیده ایم .