نام پژوهشگر: منصوره شیرنوردشیرازی
منصوره شیرنوردشیرازی ارسیا مقتدری
ناحیه معدنی گل گهر در 50 کیلومتری جنوب غرب سیرجان در استان کرمان واقع شده است این ناحیه در لبه شرقی زون سنندج-سیرجان واقع شده است. با توجه به شواهد صحرایی به دست آمده از کانسار گل گهر، شدت و نوع دگرسانی سنگ دیواره به ترکیب اولیه سنگ میزبان و عمق تشکیل کانسار بستگی دارد. به طوری که دگرسانی سدیمی (غنی از آلبیت) در عمق بیشتر به همراه مگنتیت، دگرسانی پتاسیمی (فلدسپار سدیم+سریسیت) در عمق متوسط همراه با متوسط همراه با مگنتیت و هماتیت و دگرسانی فیلیک (سریسیتی) و سیلیس در بالاترین بخش با هماتیت در سیستم حضور دارد. در حاشیه دگرسانی سدیمی گسترش ضعیفی از دگرسانی پتاسیمی با حضور کانیهای سریسیت و کمتر بیوتیت مشخص می گردد. در ارتباط با الگوی دگرسانی سنگ دیواره، زون های کانه، ساخت ها و برشی شدن، خط سیر سیالات هیدروترمال در نزدیکی مناطقی که فشار و حرارت کاهش می باید دیده می شود. براساس پردازش داده های ماهواره ای لندست و تفسیر داده های زمین شیمیایی محتمل ترین جایگاه برای ناحیه گل گهر کافت حاشیه قاره ای است. با استفاده از تصاویر aster و پردازش های صورت گرفته بر آن دگرسانی مختلفی در کانسار گل گهر دیده می شود. با اعمال روش mem دگرسانی های سدیمی-کلسیمی-پتاسیمی-سریسیتی-سیلیس ثابت شده است. کانیهای اصلی در کانسار گل گهر مگنتیت است و درجه اهمیت بعدی هماتیت، گوتیت، لیمونیت، مارتیت و مگهمیت قرار دارد. اکسیدهای ثانویه در بخش های سطحی و اکسیده شامل هماتیت، مارتیت، گوتیت و لیمونیت است. براساس نمودارهای مختلف رده بندی سنگ میزبان گل گهر در محدوده آندزیت تا آندزیت-بازالت قرار می گیرد. الگوی پراکنش عناصر کمیاب خاکی، غنی شدگی عناصر کمیاب خاکی سبک نسبت به عناصر کمیاب خاکی سنگین را نشان می دهد و اکثریت تمام نمونه های مگنتیت دارای آنومالی منفی eu است که بیانگر شرایط اکسیداسیون در کانسار می باشد. سیالات فلزدار در سطوح مختلف پوسته و در طول زون های عمیق برشی تا شکستگی سطحی رسوب کرده اند و به طور گسترده این کانسار در محدوده شرایط دمایی و فشاری رخساره شیست سبز تا آمفیبولیت و در رژیم های ساختاری شکل پذیر و شکنا قرار دارند. بنابراین براساس مطالعات کانی شناسی، زمین شیمی و داده های ماهواره ای، می توان این کانسار را از نوع کانسارهای اکسیدآهن (مس-طلا-اورانیم-ree) معرفی کرد.