نام پژوهشگر: علی الشیخ
علی الشیخ عبدالرحیم سلیمانی
چکیده ندارد.
صالح محسن التمیمی معین دقیق
نویسنده در این نوشتار به بررسی زندگی و ابعاد شخصیت حضرت موسی( از دیدگاه قرآن کریم و آموزه های تورات پرداخته و بین دو آموزه قرآن و تورات، شخصیت و منزلت و جایگاه آن حضرت را مقایسه کرده است. در فصل اول، پس از بیان روش قرآن و تورات در قصه پردازی؛ تعریف قصه و ویژگی های آن از دیدگاه قرآن و عهدین (تورات و انجیل) مشخص گردیده است. آن گاه با رویکرد مقایسه ای روش قرآن کریم و تورات (عهد قدیم) در مورد زندگی و شخصیت حضرت موسی(، ترسیم گردیده و بر اساس تحلیل صورت گرفته، روش تورات اسطوره پردازی و روش قرآن کریم بیان حقایق زندگی حضرت موسی( عنوان شده است. در فصل دوم، ابتدا قصه های قرآن کریم از زندگانی حضرت موسی( از زمان ولادت ایشان تا دوران نبوت وی بیان شده و در ادامه تربیت موسی در دربار فرعون، خروج موسی از مصر و ورود وی به شهر مدین، ازدواج وی با دختر حضرت شعیب، آغاز بعثت وی و مواجهه او با فرعون و فرعونیان ترسیم گردیده است. تبیین و بررسی گوشه هایی از معجزات حضرت موسی(، بیان برگی از کتاب جنایات فرعون نسبت به بنی اسرائیل، داستان موسی و خضر و نجات قوم بنی اسرائیل از دست فرعون از دیدگاه قرآن کریم، از دیگر مطالب فصل دوم می باشد. فصل سوم، به قصه پردازی تورات از شخصیت و زندگی حضرت موسی( و نیز به بررسی گوشه هایی از زندگانی موسی( از زمان ولادت، بعثت، مواجهه او با فرعون، مقابله موسی و هارون با فرعون، خروج بنی اسرائیل با موسی از مصر، پرستش گوساله توسط بنی اسرائیل در غیبت موسی( و در نهایت وفات ایشان از دیدگاه آموزه های تورات، اختصاص دارد. در فصل چهارم، دیدگاه قرآن کریم و دیدگاه تورات در زمینه زندگی و شخصیت حضرت موسی( مقایسه شده و موارد اشتراک و اختلاف بین این دو دیدگاه مشخص گردیده است. در همین جهت نگارنده به تحریف تورات در بیان مسائل غیرواقعی از زندگی حضرت موسی و داستان قوم بنی اسرائیل اشاره کرده و درس ها و عبرت های اخلاقی و اجتماعی از داستان حضرت موسی( را بیان نموده است.
عبداحمد الموسوی سامی الغریری
این نوشتار می کوشد آرای فقهی و برخی نظریّات کلامی خوارج را تجزیه و تحلیل کرده و مبانی فکری آنان در احکام و فروع فقهی مربوط به: حج، نماز، روزه، زکات، ازدواج و... را ارزیابی و با آرای سایر مذاهب فقهی اهل سنّت مقایسه کند. پژوهش حاضر در چهار فصل به تشریح این موضوع پرداخته است. نویسنده در فصل اوّل ابتدا تعریف لغوی و اصطلاحی خوارج را ارائه کرده سپس از منظری تاریخی به بحث درباره پیدایی فرقه خوارج پس از واقعه جنگ صفّین و جدا شدن این گروه از صف امیرالمومنین علی( و آغاز دشمنی آنان با حضرتش می پردازد. آن گاه به زوایایی از افکارشان که در مناظراتشان با امام علی( و ابن عبّاس رخ نموده، اشاراتی می کند. نگارنده در ادامه با اشاره به مهم ترین عوامل شکل گیری خوارج، مانند ضعف فکری، قومیت گرایی و موقعیت جغرافیایی آنان، فرقه های معروف خوارج را معرّفی کرده است. وی در فصل دوم با اشاره به آرای خوارج در باره افرادی که مرتکب گناه های کبیره می شوند و تکفیر آنان، دیدگاه های فرقه های مختلف خوارج و ادلّه آن ها را در این زمینه بیان و بر این آرا خدشه وارد می کند. فصل سوم و چهارم به تبیین آرای فقهی خوارج در زمینه حکم مجازات زنا و سرقت، زنای مُحصنه، میزان جریمه، سرقت، حدّ سارق و قطع دست او و همچنین احکام ازدواج، حائض، زکات بَردگان، روزه قضا، ربا، شُرب خَمر، تیمّم، نماز، روزه، حج، ارث و اذان و اقامه اختصاص دارد و نگارنده به ارزیابی استناد خوارج به آیاتی از قرآن کریم در این موضوعات فقهی پرداخته و ضمن مقایسه اندیشه های فقهی آنان با آرای فقهی مذاهب اربعه اهل سنّت و مذهب فقهی شیعه امامیه به آرای نادر و اکثر استدلال های فقهی خوارج در موضوعات مذکور خدشه وارد می سازد و دلایل ضعف استدالال های مربوط را فراروی مخاطبان نوشتار خویش قرار می دهد.
جبرئیل ملکی عبدالله موحدی محب
در این پایان نامه که با هدف بررسی عکس العمل های رفتاری بنی اسرائیل در برابر دعوت حضرت موسی تنظیم یافته است با استفاده از روش های توصیفی و تبیینی؛ با مطالعه ی کتاب های تفسیری، روایی، تاریخی، اجتماعی و سیره به تحلیل و تبیین رفتارهای بنی اسرائیل پرداخته شده است. این پژوهش در پنج فصل تدوین شده است: که در فصل اول کلیات پایان نامه اعم از موضوع تحقیق، سئوال اصلی و فرعی، پیشینه ، روش تحقیق و... مطرح شده است. فصل دوم از دو مبحث تشکیل شده است که در مبحث اوّل مفهوم شناسی واژه های رفتار شناسی، عبرانیان، بنی اسرائیل، یهود، اهل کتاب، اسباط، دعوت، موسی و قرآن بررسی شده و در مبحث دوم به تاریخچه ی بنی اسرائیل پیش از حضرت موسی(ع) اعم از حضرت ابراهیم، حضرت اسحاق، حضرت یعقوب، حضرت یوسف آمده است. فصل سوّم به رابطه ی بنی اسرائیل با موسی اختصاص یافته که در آن به دوران کودکی موسی، هجرت از مصر به مدین، نبوت و پیامبری، بازگشت به مصر و مبارزه با فرعون، هلاکت فرعونیان و نجات بنیاسرائیل، ورود موسی همراه بنیاسرائیل به بیتالمقدّس و درگیری های موسی با بنی اسرائیل تا وفات موسی(ع) اشاره شده است. فصل چهارم به رفتار شناسی موضوعاتِ: پیمان شکنی، کفر، نژاد پرستی، دنیاگرایی، سنگ دلی و... مربوط می شود که به سه مبحثِ برتری بنی اسرائیل در قرآن و تورات و آیات مربوط به آن، علل مغضوب شدن بنی اسرائیل مثل: عهد شکنی، تجاوز به حقوق مردم، تجاوز به حدود الهی، دلبستگی به لذایذ دنیوی، کشتن پیامبران و صالحان، نسبت ناروا به خداوند و پیامبران و... و اندیشه و صفات اخلاقی بنی اسرائیل از دیدگاه قرآن کریم مثل: کفر، نژاد پرستی، دنیا گرایی، لجاجت و بهانهگیری، سنگ دلی و...می پردازد. در فصل پنجم، خلاصه مباحث و پیشنهادها ارائه می شود