نام پژوهشگر: محمد ملازم
نگار غفاری ناصر شمس اسفندآبادی
این تحقیق جهت بررسی اولتراسونوگرافی داپلر رنگی، طیفی و اولتراسونوگرافی داپلر رنگی سه بعدی قلب جنین در یک سوم انتهایی آبستنی در 7 قلاده سگ انجام شده است. این سگ ها همگی سالم با میانگین وزنی و انحراف معیار 89/1±9/14 کیلوگرم از نژاد مخلوط بودند و آبستنی آنها بیشتر از 40 روز بود. آبستنی توسط اولتراسونوگرافی دوبعدی و تخمین سن جنین با روش اندازه گیری bi-parietal diameter(bpd) تأیید شدند.سگ های انتخاب شده در معاینه ی فیزیکی و بالینی هیچ گونه علائم غیرطبیعی را نشان نمی دادند. تغذیه و نگهداری سگ ها به صورت یکسان بود.سگ ها 12 ساعت قبل از انجام عملیات اولتراسونوگرافی مورد پرهیز غذایی قرار می گرفتند ولی آب به صورت آزاد در اختیار آنها قرار می گرفت. برای آماده سازی حیوان به منظور انجام اولتراسونوگرافی موهای ناحیه شکم تراشیده شده و با مقادیر کافی ژل آغشته می شد. حیوان در وضعیت خوابیده به پشت بر روی میز اولتراسونوگرافی قرار داده می شد. مشخصات هر یک از سگ ها و شماره آنها در سمت اطلاعات مربوط به حیوان در دستگاه ثبت می شد و از تنظیمات پیش فرض دستگاه جهت اولتراسونوگرافی قسمت های کوچک بدن استفاده می گردید. فرکانس مورد استفاده در این تنظیم بالاترین فرکانس پروب برای داشتن بهترین وضوح تصویر بود (فرکانس وضوح). ابتدا نمای دوبعدی در مد روشنایی با ترانسدیوسر(transducer) خطی از جنین سگ تهیه شده و موقعیت قفسه سینه و قلب جنین در نمای طولی مشخص می گردید. در همین نما تصاویر داپلر رنگی قلب و عروق اصلی تهیه شده و ساختارهای قابل ارزیابی در این نما شامل آئورت, بزرگ سیاهرگ زیرین و عروق بند ناف مشخص می شدند. متغیر های متفاوتی از منحنی طیفی داپلر برای آئورت، بزرگ سیاهرگ زیرین و جفت محاسبه شدند که عبارت بودند از : میانگین سرعت جریان خون(mean velocity) ,اندیکس مقاومت عروقی(resistance index)، حداکثر سرعت جریان خون در انتهای سیستول(peak systolic velocity) و سرعت جریان خون در انتهای دیاستول(end diastolic velocity) .در مورد بزرگ سیاهرگ زیرین تنها متغیر mean velocity قابل محاسبه بود.با استفاده از اولتراسونوگرافی داپلر طیفی تعداد ضربان قلب جنین از روی آئورت و عروق بند ناف جداگانه محاسبه شد.همین مراحل در مورد تصاویر مقطع عرضی از ناحیه قلب جنین تکرار شد. در گام بعد با استفاده از ترانسدیوسر خطی سه بعدی، تصاویر سه بعدی حفرات قلبی و آئورت و سایر عروق قابل ارزیابی اصلی از قلب جنین و عروق ناحیه نافی جنین نیز تهیه شده و نماهای استاندارد آن مشخص و توصیفی از اطلاعات به دست آمده به عمل آمد.در تحقیق کنونی، علیرغم اینکه موارد بررسی شده از سگ هایی با آبستنی طبیعی بودند، در مسیر حرکت عروق در تصاویر سه بعدی، آنومالی خاصی دیده نشد.به نظر می رسد اولتراسونوگرافی داپلر رنگی سه بعدی به خوبی توانایی بررسی آنومالی های عروقی و نقایص قلبی را فراهم می سازد. البته این موضوع نیاز به بررسی بیشتری دارد.این کار برای اولین بار در دامپزشکی و در سگ در ایران انجام شده است و نقطه عطفی را برای تحقیقات وسیع تر و جزئی تر در آینده پیش روی محققان می نهد.
پیمان صادقیان قیداری لیلا محمدیار
این روزها ، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی با وجوداثرات جانبی ازجمله نارسایی های کلیوی بطور معمول ، کاربرد های زیادی در علم دامپزشکیدارند. کهاین اثرات جانبی از طرق مختلف مانند اولتراسونوگرفی داپلر سه بعدی قدرتی رنگی ازعروق کلیوی قابل بررسی میباشند. دراین مطالعه تجربی ، از 12 قلاده سگ که سن آنهابین 6 ماه تا 2 سال بود ودر 2 گروه قراردادهشده بودند استفاده شد که گروه اول بصورت داخل وریدی تحت تزریق داروی کتوپروفن بادوز 8/4 میلی گرم بر کیلوگرم و گروه دوم در شریط مشابه گروه اول تحت تزریق داروی فلونیکسین مگلامین بادوز 2/5 میلی گرم بر کیلوگرم قرارگرفتند. قبل ازشروع تزریقات ازهر 2 کلیه تمام سگهای مورد مطالعه سونوگرافی داپلر سه بعدی قدرتی رنگی تهیه شد ونمونه ادرار وخون اخذ ونتایج انالیز ثبتشد و از روز دوم شروع تزریقات ، 3 بار بصورت یک روز درمیان ، نمونه ی خون و ادرار ، اخذ ومورد آنالیز قرارگرفت. نهایتا یک روز پس از هفتمین روز تزریقات ، مجددا هر 2 کلیه تمامی سگ ها تحت سونوگرافی داپلر سه بعدی قدرتی رنگی قرار گرفت و همچنین نمونه ی خون و ادرار ، اخذ وآنالیز شد وتمامی نتایج ثبت شد. درآخر برای بررسیآمارینتایج بدست آمده علاوه بر شاخص های توصیفی از آزمونt-test نیز استفاده شده و پس از براورد پارامتر ها ، درگروهی که تحت تزریق فلونیکسین مگلامین بودند هیچ گونه تفاوت معنی دارآماری درقبل و بعد از تزریق دارو مشاهده نشددرحالیکه درگروهی که تحت تزریق کتوپروفن بودند تفاوت معنی داری در نتایج سونوگرافی داپلر سه بعدی قدرتی رنگی و آنالیز های ادراروخون کهحاکی از التهاب حاد و پرخونی درعروق کلیه بود ، دیده شد.